ခရီးသြားအိတ္ႏွင့္လူ႕အသက္ ဘယ္ဟာတန္ဖိုး ၾကီးပါသလဲ

လြန္ခဲ့ေသာရက္အနည္းတြင္း ေမာ္စကိုေလဆိပ္တြင္ ရုရွားခရီးသည္ေလယာဥ္ တစ္စင္း အေရးေပၚဆင္းသက္စဥ္ ေလယာဥ္မီးေလာင္ပ်က္စီးသြားေသာသ တင္းကို ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဆိုပါမေတာ္တဆမႈတြင္ ေလယာဥ္ေပၚလိုက္ပါ လာသူ (၇၈) ဦးထဲတြင္ (၄၁) အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရပါတယ္။

အဆိုပါျဖစ္စဥ္ သတင္းမွတ္တမ္းႏွင့္ ဓါတ္ပံုမ်ားတြင္ အသက္ရွင္လႊတ္ေျမွာက္ လာေသာခရီးသြားတစ္ခ်ိဳ႕တြင္ လက္ဆြဲအိတ္မ်ားျဖင့္လႊတ္ေျမွာက္လာေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။
အေရးေပၚအေျခေန (ေသေရးရွင္ေရးအေျခေန) တြင္ ခရီးေဆာင္အိတ္က ဘယ္ေလာက္ပင္အေရးၾကီးေနပါေစ ခရီးေဆာင္အိတ္တန္ဖိုးႏွင့္ လူ႕အသက္ တန္ဖိုး နားလည္တတ္ရန္ သတိထားမိရန္လိုအပ္ပါၿပီ။

ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္တစ္စီး၏ အေရွ႕အေနာက္ ႏွင့္အလည္မ်ားတြင္ တခါး သို႕မဟုတ္ထြက္ေပါက္မ်ား ဘယ္ညာႏွစ္ဖက္လံုးတြင္ရိွေနပါတယ္။ ေလယာဥ္ တည္ေဆာက္ေသာ ကုမၼဏီမ်ားသည္ ေလယာဥ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ ေလ ယာဥ္တခါးေပါက္( ထြက္ေပါက္) အေရတြက္ႏွင့္ အရြယ္စားမ်ားကို ေလယာဥ္ ေပၚရိွလူအားလံုးကို အခ်ိန္စကၠန္႔ (၉၀) အတြင္း အားလံုးထြက္ႏိုင္ေအာင္တည္ ေဆာက္ထားပါသည္။ ထို႔အတူ ေလယာဥ္ေပၚအမႈထမ္းသူမ်ားအားလံုးသည္ လည္း အေရးေပၚအေျခေနတြင္ ခရီးသည္အားလံုးကို သတ္မွတ္ထားေသာ အခ်ိန္စကၠန္႔ (၉၀) တြင္းကယ္ထုတ္ႏိုင္ေအာင္ေလ့က်င့္ထားၿပီး ထိုေလ့က်င့္ ခန္းကိုႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း (တစ္ႏွစ္တစ္ခါ) ေလ့က်င့္ရပါတယ္။

အသံုးမ်ားေသာ အဲယားဘတ္စ္ ၃၂၀ (Airbus 320) ႏွင့္ ဘိုးရင္ ၇၃၇ (Boeing 737) ေလယာဥ္မ်ားတြင္ ပင္မတခါး (Main Doors) အေရွ႕ႏွစ္ေပါက္ ႏွင့္ အေနာက္ဖက္တြင္ ႏွစ္ေပါက္စီရိွၿပီး အဆိုပါတခါးေလးေပါက္မွ လူ ၁၉၀ ထိ ကို စကၠန္႔ (၉၀) တြင္း အျပင္ထြက္ရန္ လံုေလာက္ၿပီး အပိုထြက္ေပါက္အေနျဖင့္ ေလယာဥ္ ၏အလယ္ (အေတာင္ပံရင္း) တြင္ ထြက္ေပါက္ငယ္ (၄) ေပါက္၊ ေလယာဥ္ငယ္ပါက (၂) ေပါက္ ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္ထားပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေလာယာဥ္၏ပင္မထြက္ေပါက္တစ္ခုသည္ တစ္စကၠန္႔တြင္ လူတစ္ ေယာက္ႏႈံးထြက္ႏိုင္ရန္စီမံ ေလ့က်င့္ထားပါတယ္။

ေလယာဥ္တြင္းမွ အျပင္သို႔အေရးေပၚထြက္ရေသာအခ်ိန္တြင္ သင္သည္ ဦးေခါင္းအထက္ ခရီးေဆာင္ပစၥည္းမ်ားထားရာအကန္႔ (overhead baggage compartment) ကိုဖြင့္ၿပီးအိတ္တစ္လံုးကိုဆြဲထုတ္ရန္တြက္ အနည္းဆံုးအခ်ိန္ (၃) စကၠန္႔ေပးရမွာျဖစ္တယ္။ ထို (၃)စကၠန္႔တြက္ သင္သည္ ထြက္လမ္းကိုပိတ္ ရပ္ထားသည့္တြက္ အဆိုပါထြက္လမ္းတြင္ရိွေနေသာ တခါးေပါက္ (၂) ေပါက္ ကိုပါ (၃) စကၠန္႔ခန္႔ပိတ္ထားသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ တခါးေပါက္ (၂)ေပါက္ကို (၃) စကၠန္႔ခန္႔ ပိတ္ဆို႔ထားျခင္းသည္ လူ (၆) ေယာက္အသက္ရွင္လႊတ္ေျမွာက္ျခင္း ကို တားဆီးရာျဖစ္ေနပါသည္။

- ဒိျပင္ သင္အိတ္ဆြဲတာကိုေတြ႔သျဖင့္ ေနာက္ခရီး သည္ကလည္း သူတို႔ရဲ့အိတ္မ်ားကို လုဆြဲၾကမည္ဆိုရင္ အခ်ိန္ပိုၾကန္႔ၾကာသြား သည့္တြက္ အျခားေသာခရီးသည္မ်ား လႊတ္ေျမွာက္သင့္ေသာ္လည္း မလႊတ္ ေျမွာက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အသက္ဆံုးရံႈးႏိုင္ပါတယ္။

- ဒိျပင္လက္ဆြဲအိတ္၊ ခရီးေဆာင္အိတ္၏ထက္ျမက္ေသာအရာမ်ား၊ ေသာ့ခေလာက္မ်ား၊ သတၱဳမ်ားသည္ အေရးေပၚခုန္ခ်ေသာအခါ ေလယာဥ္ထြက္ေပါက္ေလွွ်ာ (Exit Slide) ကိုထိုးေဖါက္မိျခင္း၊ ေပါက္ၿပဲျခင္းမ်ားျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ထြက္ေပါက္ေလွ်ာ ( Exit Slide) ကို ေနာက္လူသံုးလို႔မရေအာင္ဖ်က္ဆီး ၿပီးသားျဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။

ေမာ္စကိုေလဆိပ္ ရုရွား ေလယာဥ္ပ်ံ မေတာ္တဆမႈတြင္ ခရီးသည္မ်ား သည္ မိမိတို႕လက္ဆြဲအိတ္မပါဘဲ အေရးေပၚထြက္ေပါက္သို႕ အျမန္ ဆံုးေျပးၿပီးထြက္သြားပါက အသက္ရွင္လႊတ္ေျမွာက္သည့္ခရီးသည္အေရ တြက္မ်ားလာၿပီး၊ အသက္ဆံုးရံႈးမည့္လူအေရတြက္မရိွႏိုင္သလို ဆံုးရံႈးမည့္ အေရတြက္မ်ားစြာနည္းပါးပါလိမ့္မယ္။ ယခုခ်ိန္တြင္ လူအမ်ား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာမွလူအမ်ားသည္ ခရီးေဆာင္အိတ္ႏွင့္လႊတ္ေျမွာက္လာေသာ သူမ်ားကိုဝိုင္းဝန္းျပစ္တင္ေနပါၿပီ။

အကယ္၍ သင္သာ လႊတ္ေျမွာက္လာေသာ အဆိုပါခရီးသည္ ျဖစ္ေနလွ်င္ သင္ဘယ္ လိုခံစားရမလဲ။ သင့္ရဲ့လက္ဆြဲအိတ္တြက္ မဆံုးရႈံးသင့္ဘဲ အသက္ဆံုးခဲ့ ေသာ အျခားသူမ်ားတြက္ သင္တစ္သက္လံုးစိတ္ခ်မ္းသာ ႏိုင္ပါသလား။ သင္၏လက္ဆြဲအိတ္ေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးသြားေသာ ခရီးသြား မ်ား၏ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ားကို ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ႏိုင္ပါသလဲ။

၎ ေလယာဥ္မေတာ္တဆမႈႏွင့္မေရွးမေႏွာင္း မႏၱေလးအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္တြင္ ျမန္အမ်ိဳးသားေလေၾကာင္းပိုင္ (MNA) မွာ ေလယာဥ္တစ္ စင္း ေရွ႕ဘီးမပါဘဲ ေအာင္ျမင္စြာဆင္းသက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါေရးေပၚ အျခေနတြင္-

- ေလယာဥ္မႈးမ်ား၏ကြ်မ္းက်င္မႈ
- ေလယာဥ္မယ္မ်ား၏တာဝန္ေက်မႈ၊ ခရီးသည္မ်ားကိုဦးေဆာင္ႏိုင္မႈ
အျပင္ ထူးျခားစြာသတိထားမိသည့္အရာတစ္ခုမွာ-

ခရီးသည္မ်ားရဲ့စနစ္တက် #စည္းကမ္းရိွစြာလိုက္နာျခင္း
#စည္းကမ္းတက်ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္း၊ #ခရီးသြားအိတ္မ်ားမဆြဲဘဲ အျပင္ကိုထြက္ျခင္း မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ရိွရသလို ကမာၻတဝွမ္းမွ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည့္ အတြက္ မ်ားစြာဝမ္းသာမိပါတယ္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သို႔၎၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသားေလေၾကာင္း (MNA) သို႕ ရိုေသ စြာအၾကံေပးလိုသည္မွာ-

မႏၱေလးအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္မေတာ္တဆမႈတြင္ တာဝန္ေက်ျပြန္ ခဲ့ေသာ ေလယာဥ္မႈးမ်ားႏွင့္ ေလယာဥ္မယ္မ်ား၏လုပ္ငန္းကြ်မ္း က်င္မႈမ်ားကို အသိမွတ္ျပဳဂုဏ္ျပဳျခင္းႏွင့္အတူ စနစ္တက်ျဖင့္စည္းကမ္းရွိစြာ ပူးေပါင္းပါဝင္ ခဲ့ေသာခရီးသြားမ်ားကို အသိမွတ္ျပဳ၊ ဂုဏ္ျပဳေပးပါရန္ အၾကံေပး လိုပါတယ္။ ထိုကဲ့သို႔ဂုဏ္ျပဳေပးႏိုင္ပါက ေလေၾကာင္းအႏၱာရယ္ကင္းရွင္းေရးကို ထိေရာက္စြာ ျမွင့္တင္၊ ပညာေပးရာေရာက္ပါသည္။

ေလစားစြာျဖင့္

ေစာလယ္ထူး (ကိုဒီးဒီ)
ေမလ (၁၃) ရက္၊ ၂၀၁၉။