Depression ဆိုတာ သိပ္ကိုဆိုးရြားျပီးေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ႔အရာျဖစ္ေၾကာင္း

Depression

Depression ဆိုတာ သိပ္ကိုဆိုးရြားျပီးေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ႔အရာျဖစ္ေၾကာင္းကို ခံစားဖူးတဲ႔သူမွ စာနာနိုင္မယ္။မေကာင္းဆိုးဝါးတစ္ေကာင္က ကိုယ့္ဂုတ္ကို ခြစီးေနသလို ကိုယ့္ေနာက္မွာ ထပ္ၾကပ္မကြာလိုက္ေနတဲ႔အရိပ္မည္းၾကီး တစ္ခုလို ကိုယ္ကလြတ္ေျမာက္ခ်င္ေပမယ့္ ေလွာင္ပိတ္မိေနတာမ်ိဳး။ေလးဘက္ေလးတန္အလံုပိတ္ထားတဲ႔အခန္းထဲမွာ လူသားစားတတ္တဲ႔ zoombie တစ္ေကာင္နဲ႔ ကုိယ္နဲ႔ပဲရွိေနသလိုမ်ိဳးေပါ့။

Depression ဆိုတာဘယ္ကစျဖစ္သလဲဆိုတာေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္မတူၾကဘူး။တစ္ခ်ိဳ႕က အေၾကာင္းအရာ ၾကီးၾကီးမားမားတစ္ခုေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ကေသးေသးမႊားမႊားေလးေတြစုစုလာရင္းက စျဖစ္တတ္ၾကတယ္။တစ္ခုခုေၾကာင့္ depression ရေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ ထပ္ထပ္ျပီးဝင္လာတဲ႔အေၾကာင္းအရာေတြကလည္း ဒါကိုပိုဆိုးေစတာမ်ိဳး ကိုယ္ကိုကမွန္မွန္ကန္ကန္မေတြးေခၚနိုင္ေတာ့ ျဖစ္လာသမ်ွအေၾကာင္းအရာတိုင္းကို depression ဝင္ဖို႔အေထာက္အပံ႔လို႔ထင္စရာျဖစ္လာတာမ်ိဳးနဲ႔ မုန္႔လံုးစကၠဴ ကပ္ျပီး ဆိုးေက်ာ့သံသရာလည္ရင္းနဲ႔ depression ဟာပိုခိုင္မာလာေတာ့တာပဲ။

depression ရေနတဲ႔လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေတြးေတြထဲမွာ အျမဲတမ္းပဲ႔တင္ထပ္ေနတာက uselessness နဲ႔ hopelessness ပဲ။ကိုယ္ဟာအသံုးမဝင္ဘူးလို႔ခံစားရတယ္။ကိုယ္႔ဘဝဟာေမ်ွာ္လင့္ခ်က္မဲ႔တယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ဒီလိုအခ်ိန္မွာ သူဟာေဘးကရင္းနွီးသူေတြကို အကူအညီေတာင္းၾကည့္မယ္။ျငင္းပယ္ခံလိုက္ရတဲ႔အခါ helpnessness ဆိုတဲ႔ ကူကယ္ရာမဲ႔မႈပါ ထပ္ေဆာင္းရလိုက္တယ္။ရွိေနျပီးသား depression ဟာ အဆင္းဘီးတပ္ခံလိုက္ရသလို အင္နဲ႔အားနဲ႔ ဝုန္းဒိုင္းလိမ့္ဆင္းေတာ့တာပဲ။အဆင္းဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ရပ္တန္႔မလဲ။ဟိုးေအာက္က ေက်ာက္ေဆာင္ေက်ာက္သားနဲ႔ အရွိန္ျပင္းျပင္းေဆာင့္မိျပီး ခ်ဳပ္ျငိမ္းပ်က္စီးသြားတဲ႔အခါ ရပ္တန္႔မယ္ေပါ့။

လူေတြဟာ ကိုယ့္ရဲ႕အေမွာင္ျခမ္းကို လူတကာကိုလွစ္ဟျပေလ့မရွိၾကဘူး။သူတို႕သိပ္ယံုၾကည္အားကိုးခ်စ္ခင္မွသာ ျပဖို႕ၾကိဳးစားၾကတာျဖစ္တယ္။လူတစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကိုသူ႔ရဲ႕အေမွာင္ကမ႓ာမွာျပိဳလဲပ်က္စီးေနသမ်ွကို ကိုယ့္ကိုအရိပ္အျမြက္ေလာက္အသိေပးခဲ႔ရင္ပဲ လ်စ္လ်ဴ ရႈမထားသင့္ဘူး။ကိုယ့္ရဲ႕ဥေပကၡာက သူ႕ကို ကူကယ္ရာမဲ႔တဲ႔ခံစားခ်က္ပါ ထပ္ေဆာင္းေပးလိုက္မွာမို႕ပဲ။တစ္ခ်ိဳ ႕ကက်ေတာ့လည္း ကိုယ္ခ်စ္ရတဲ႔လူတစ္ေယာက္ မူမမွန္ေနတာေတာ့ သတိထားမိေပမယ့္ ကိုယ့္နိစၥဓူ၀ကိစၥေတြနဲ႔မအားတဲ႔အခါ ဒီကိစၥကိုရင္ဆိုင္ဖို႕ေရႊ႕ဆိုင္းထားတတ္ၾကတယ္။ကိုယ္ကရင္ဆိုင္ေမးျမန္းဖို႕ သတိရျပန္ေတာ့လည္း ကာယကံရွင္ကဘာမွမျဖစ္သလို ဟန္ေဆာင္ဖံုးကြယ္ထားတဲ႔အခိုက္အတန္႔မ်ိဳးနဲ႔ ၾကံဳ ၾကိဳက္တဲ႔အခါ ေၾသာ္ သူပံုမွန္လိုပါပဲလို႔ ထင္မွတ္မွားသြားမိျပန္တယ္။ဒီလိုနဲ႔ပဲ မျဖစ္သင့္တာျဖစ္သြားတဲ႔အခါမွ အံ့ၾသတၾကီးေျဖမဆည္နို္င္ျဖစ္ၾကရတာပဲ။

Depression သိပ္ဆိုးရြားလာတဲ႔အခါ ခဏခဏဦးတည္လာတာက suicidal tendency ပဲ။ဒီေလာကကေန ကို္ယ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားဖို႕ဆႏၵရွိတယ္။ေသျခင္းကလြဲျပီး ဒါဟာမျဖစ္နိုင္ေတာ့ ေသျခင္းကိုပဲေရြးၾကတယ္။Depression ကေန suicide အထိေရာက္ဖို႕ဆိုတာ ၾကားထဲမွာသိပ္ေတာ့မျမန္လွပါဘူး။depression ဟာၾကာလာမယ္။ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသံုးမဝင္ဘူး ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္မဲ႔တယ္ဆိုတဲ႔ ခံစားခ်က္ကေနရုန္းထြက္နိုင္ေအာင္ တိတ္တဆိတ္ၾကိဳးစားၾကတယ္။လူရဲ႕ပံုမွန္သေဘာက မေသခ်င္ဘူး ေသရမွာ ေၾကာက္တယ္။ေဘးကလက္ေတြကို လွမ္းဆြဲဖို႕ၾကိဳးစားတယ္။အမွတ္မထင္ပုတ္ထုတ္ခံလိုက္ရတယ္။ဟိုဘက္ကအမွတ္မထင္ေပမယ့္ ဒီဘက္က အမွတ္ထင္ထင္ျဖစ္လာတယ္။ေသရမွာေၾကာက္တာထက္ ရွင္ရမွာပိုေၾကာက္လာတယ္။ဒီလိုနဲ႔ပဲ လူေတြရဲ႕ခ်စ္ခင္ရတဲ႔လူေတြ အံ့ၾသဖို႕ေကာင္းစြာရုတ္တရက္ကြယ္ေပ်ာက္သြားၾကတယ္။ဘာလို႔လဲ ဘာလို႔လဲေမးခြန္းေတြနဲ႔ က်န္ရစ္ခဲ႔တဲ႔အခ်ိန္မွာ သူကေတာ့ မျပန္လမ္းကိုထြက္သြားနွင့္ျပီ။

Depression ရေနတဲ႔သူငယ္ခ်င္း ခ်စ္သူ မိသားစုဝင္ရွိရင္ ကိုယ္ဘာလုပ္ျဖစ္မယ္ေတြးသလဲ။အမ်ားစုကေျဖၾကမယ္။သူ႕အေပၚနားလည္ေပးမယ္ နားေထာင္ေပးမယ္။သူစိတ္ေပ်ာ္ေအာင္ၾကိဳးစားေပးမယ္ေပါ့။ဘယ္သူမဆို ကိုယ္ခ်စ္ရတဲ႔သူကို ထြက္မသြားေစခ်င္ၾကဘူးေလ။ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ဒီလူဟာ depression ရေနတယ္ဆိုတာ ကိုယ္သိဦးမွေပါ့။

ခက္တာက Depression ရေနတဲ႔လူဟာ ငါ depression ရေနပါတယ္လို႔ ဖြင့္ေျပာဖို႕အင္မတန္ခက္ခဲတတ္တယ္။သူ႔မွာ နဂိုကတည္းက uselessness နဲ႔ hopelessness က ခံစားေနရျပီးသား။ဒါကို တိုက္ထုတ္ဖို႔သူ႔မွာအၾကိမ္ၾကိမ္လဲျပိဳလိုက္ ေအာင္ျမင္မလိုရွိလိုက္ ထပ္လဲက်လိုက္နဲ႔တစ္ေယာက္တည္း တိတ္တဆိတ္တိုက္ပြဲဝင္ေနရတတ္တာမ်ိဳး။ Depression ဝင္ေနတဲ႔လူမွန္းဘယ္လိုသိနိုင္မလဲ။တစ္ေယာက္တည္း သီးသန့္အခန္းထဲေအာင္းေနတဲ႔လူမွ Depression ဝင္ေနတယ္ထင္မလား။အမွန္က ကို္္ယ့္ေဘးမွာ ပံုမွန္အတိုင္း လႈပ္ရွားေနသူ ျပံဳးရယ္ေနသူ တက္ၾကြေနသူဟာလည္း မထင္ထားေလာက္ေအာင္ depression ဝင္ေနတဲ႔သူျဖစ္နိုင္တာပဲ။အတြင္းထဲမွာ ေသေနတဲ႔စိတ္ကိုဖံုးဖို႔ လိုတာထက္ပိုျပီး တက္ၾကြေပ်ာ္ရႊင္ေနတဲ႔ပံုေပၚေအာင္ၾကိဳးစားေနတာလည္း ျဖစ္နိုင္တာပဲ။တဟားဟားနဲ႔ေအာ္ရယ္ေနျပီး ေျခာက္ကပ္ေနတဲ႔မ်က္ဝန္းေသေတြကို ဖံုးကြယ္ထားတတ္ၾကတာမ်ိဳးေပါ့။

depression ရျပီး suicide လုပ္သြားတဲ႔လူေတြ ေသသြားတဲ႔အခါ သူခ်စ္ခင္ရသူေတြက သူတို႕ကိုသာေျပာခဲ႔ရင္ ဂရုစိုက္မိမွာေပါ့လို႔ မခ်ိတင္ကဲေရရြတ္တတ္ၾကတယ္။အမွန္က depression ရေနတဲ႔လူလည္း အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ လြတ္ေျမာက္ဖို႕အကူအညီေတာင္းတတ္ၾကပါတယ္။ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ကိုယ္သူတို႕ useless ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ခံစားေနရတဲ႔သူတို႕ဟာ လူေတြအတြက္ငါဟာ burden ပါလားဆိုတဲ႔ ခံစားခ်က္ကို ထပ္မလိုခ်င္ၾကဘူး။အဲ႔ေတာ့ သူတို႔ဟာ depression ရေနပါတယ္ ကူညီပါလို႔ တိုက္ရုိက္ထုတ္မေျပာတတ္ၾကဘူး။သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းေတြနဲ႔ သူဟာငါ့ကိုကယ္တင္ခ်င္ရဲ႕လားဆိုတာ မသိမသာတီးေခါက္ၾကည့္ၾကတယ္။ပံုမွန္မဟုတ္တဲ႔ကိစၥေလးေတြနဲ႕ စိတ္ဆိုးျပတာ စိတ္ေကာက္ျပတာေတြ လုပ္တတ္ၾကတယ္။တစ္ဖက္သားကလည္း သူ depression ဝင္ေနတာပဲလို႔ နားမလည္လိုက္တဲ႔အခါ နင္ဟာ ဘာမဟုတ္တာနဲ႔ ျပႆ နာသိပ္ရွာတာပဲ attention ရွာျပန္ျပီ စသျဖင့္ စသျဖင့္အမွတ္မထင္ေျပာထြက္လိုက္ၾကတယ္။သူကေတာ့ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေျပာလိုက္ေပမယ့္ ဒီဘက္ကလူကေတာ့ ငါ့ကိုသူလည္းကယ္တင္ခ်င္တဲ႔ပံုမရဘူး ငါသူ႕အတြက္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးပဲ လို႔ မွတ္ယူသြားျပီး တိတ္ဆိတ္ေနလိုက္ေတာ့တယ္။ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေနာက္ထပ္အျငင္းခံရမွာေၾကာက္မိရင္း ကမ္းလိုက္တဲ႔လက္ကို ေရွာင္ဖယ္ပုတ္ထုတ္ခံရမွာေၾကာက္မိရင္း ဘယ္သူ႕ကုိမွ အကူအညီမေတာင္းျဖစ္ေတာ့တဲ႔ အဆင့္ေရာက္လာတယ္။

depression ကို တစ္ေယာက္တည္း တိုက္ထုတ္ရတာခက္ပါတယ္။ခံစစ္နဲ႔ကစားေနရတဲ႔ပြဲမွာ အနို္င္ရဖို႔ဆိုတာ လြယ္သလား ခက္သလား။ကိုယ့္ရဲ႕အခက္အခဲေတြကို နားေထာင္ေပးမယ္ေျပာပါလို႔ ေျပာလာသူတိုင္းကိုလည္း ကိုယ္ကမဖြင့္ဟနိုင္ဘူး။ကိုယ္ကဖြင့္ဟခ်င္ျပီးကယ္တင္ေစခ်င္တဲ႔သူကက်ေတာ့ ကိုယ့္ကိုနားမေထာင္ေပးခ်င္ဘူး။စိတ္က်န္းမာေရးဆရာဝန္ဆီေရာက္သြားတဲ႔သူေတြဟာ သူ႕အတြက္သူေနာက္ဆံုးၾကိဳးစားမႈအေနနဲ႔ ေရာက္သြားၾကတာပဲ။ဒီပြဲမွာ ေအာင္နိုင္တဲ႔လူလည္းရွိသလို အရႈံးေပးသြားတဲ႔လူေတြလည္း မ်ားလွတာပဲ။Depression ဟာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ဖြဲမီးလိုတအံုေႏြးေႏြးနဲ႔ လႈိက္စားေလာင္ကြ်မ္းေနတယ္။ျပာျဖစ္သြားေတာ့မွ သိလိုက္ရတဲ႔ေလာင္စာေတြအတြက္ ေၾကကြဲရုံကလြဲျပီး ဘာတတ္နိုင္ဦးမွာလဲ။

ညေတြမွာ depression နဲ႔လံုးေထြးသတ္ပုတ္ျပီး မနက္က် ပံုမွန္အတိုင္းလို ၾကိဳးစားရွင္သန္ေနၾကသူေတြအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။တစ္မနက္မွာ သူမနိုးထလာေတာ့မွ သူခံစားခဲ႔ရတဲ႔ေၾကကြဲမႈအတိုင္းအဆကို သိလိုက္ၾကရတာေတြရွိမယ္။အသက္ရွင္ေနရတာေသရတာထက္ပိုခက္ခဲတယ္ဆိုတဲ႔အေတြးနဲ႔လူေတြ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ သိပ္မနည္းလွဘူးဆိုတာ ျမင္နိုင္ၾကရင္ ပိုေကာင္းမွာပါပဲ။
Dr. Pwint Phyo Kyaw
စီအန္အို ပိုစ့္မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္ ။