သီရိလကၤာမွာ ရက္ရက္စက္စက္ အေသခံ ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္ခဲ့ၾက |
ျပည္တြင္းစစ္ ကာလအတြင္း တမီလ္ က်ားသူပုန္ေတြရဲ႕ အေသခံ ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို ႀကဳံခဲ့ရဖူးတဲ့ သီရိလကၤာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီလို တိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳးေတြနဲ႔ သိပ္မစိမ္းလွပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီေလာက္ႀကီး ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာကိုေတာ့ တတိုင္းျပည္လုံးက အႀကီးအက်ယ္ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။
အစိုးရ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး ရာဂ်ီတာ ေဆနာရက္တနာ က ဒီဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ျပည္တြင္းက National Thowheed Jamath (NTJ) အစၥလာမစ္အုပ္စုက လုပ္ခဲ့တာလို႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
"ဒီလို တိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳးကို ႏိုင္ငံတကာ ကြန္ရက္အဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕ မပါဘဲ လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး" လို႔ သူက သတင္းေထာက္ေတြကို တနလၤာေန႔တုန္းက ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
သူ႔အေျပာအရ ဆိုရင္ေတာ့ ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္ေတြကို လိုက္ဖ်က္ဆီးေနသူေတြအျဖစ္ စြပ္စြဲခံခဲ့ရတဲ့ ဒီလို အဖြဲ႕က ခ်က္ခ်င္းႀကီး အခုလို အေသခံ ဗုံးခြဲတဲ့ အထိ ဘာ့ေၾကာင့္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တာလဲဆိုတဲ့ အေျဖ ထြက္ေကာင္းထြက္လာႏိုင္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရး ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္သာ အေျခအေန
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အီစတာ တနဂၤေႏြေန႔ ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို တျခား ဘယ္အုပ္စုကမွ လုပ္ခဲ့တာလို႔ ထုတ္ေဖာ္ ဝန္ခံတာမ်ိဳး မရွိေသးသလို NTJ အဖြဲ႕ လုပ္တာပါလို႔ ထုတ္ေျပာပုံ ထုတ္ေျပာနည္းကလည္း ပုံမွန္မဟုတ္ဘဲ ထူးျခားေနပါတယ္။
ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ ႀကိဳတင္ သတိေပးခ်က္ေတြကို အစိုးရ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြထံ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားတာေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ကက္ဘိနက္ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႕ကိုေတာ့ အသိေပးတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။
သမၼတကိုပဲ ဒီလို အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို အသိေပး အေၾကာင္းၾကားေလ့ ရွိတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ဒီကိစၥမွာ သူ႔ကိုေရာ အေၾကာင္းၾကားခဲ့သလား ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ပိုင္းမွာ သမၼတနဲ႔ အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီက ဒီလို စကားမ်ိဳး ထြက္လာတာကေတာ့ သိပ္မဆန္းလွပါဘူး။ ဒီလို စကားမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္ ယုံၾကည္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္သလို ႏိုင္ငံေရး သေဘာကြဲလြဲမႈေတြေၾကာင့္ ဆိုးဝါးတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေကာက္ခ်က္ခ် ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
တကယ္လို႔မ်ား အစိုးရ ေျပာသလို အေသခံ ဗုံးခြဲသမားေတြဟာ ေဒသခံ သီရိလကၤာ မြတ္ဆလင္ေတြသာ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ဧရာမ ညံ့ဖ်င္းမႈႀကီးလို႔ ဆိုရမွာပါ။ အေမရိကန္ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ သတင္းေတြထဲမွာ ဒီလို တိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္နဲ႔ အိႏၵိယ ေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီအဖြဲ႕ေတြဆီက ႀကိဳတင္ သတိေပးခ်က္ေတြကို သီရီလကၤာ အစိုးရ ရထားခဲ့ပုံ ရွိတယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။
တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ ႀကိဳတင္သတိေပးခ်က္ေတြကို လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ရဲေတြအၾကား နည္းလမ္းတက် ျဖန္႔ေဝ အသိေပးခဲ့တယ္လို႔ သူတို႔ နားလည္ထားေၾကာင္း သမၼတ မိုင္သရီပါလာ ဆီရီဆီနာရဲ႕ ထိပ္တန္း အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ရွီရယ္လ္ လက္ခ္ထီလာကာ က ေျပာပါတယ္။
လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕ေတြကို ႀကီးၾကပ္ တာဝန္ယူေနတဲ့ သီရိလကၤာ သမၼတက ဘာ့ေၾကာင့္ အခုလို ျဖစ္ခဲ့ရတာလဲ ဆိုတာကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔အတြက္ ေကာ္မတီတရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
သီရိလကၤာ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ဟာ ျပည္တြင္းစစ္ ကာလ အရွိန္ျမင့္ေနခ်ိန္တုန္းက တမီလ္ က်ားသူပုန္ေတြရဲ႕ အေသခံ ဗုံးခြဲမယ့္ အစီအစဥ္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို လက္ဦးမႈယူ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ တမီလ္ က်ားသူပုန္အဖြဲ႕ထဲ ထိုးေဖာက္ စုံစမ္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံက မြတ္ဆလင္ ျပႆနာ
အခု ျဖစ္ခဲ့တဲ့ကိစၥက လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အားနည္းမႈေၾကာင့္ ဆိုတာ ထင္ရွားေနေပမယ့္ သီရိလကၤာမွာ လက္ရွိ ျဖစ္ေနတဲ့ ဘာသာေရး အသိုင္းအဝိုင္း ျပႆနာကလည္း အေၾကာင္းရင္း တရပ္ ျဖစ္ႏိုင္သလား ဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ကာလအတြင္း မြတ္ဆလင္ေတြကို တမီလ္ က်ားသူပုန္ေတြက ပစ္မွတ္ထားခဲ့ၾကသလို သူတို႔လက္ထဲမွာ မြတ္ဆလင္ေတြ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ နစ္နာခဲ့ၾကရပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မၾကာေသးခင္က မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ ဆင္ဟာလီလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာဝင္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္ရွိလာခဲ့အၿပီး မြတ္ဆလင္ လူငယ္ေတြအၾကား ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈေတြ ျပန္တည္ေဆာက္ဖို႔ကို ေနာက္တက္လာတဲ့ အစိုးရေတြကလည္း မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။
အဆိုးဆုံး ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ မတ္လတုန္းက ႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ဒီဂါနာၿမိဳ႕က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အဲဒီမွာ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ေစ်းဆိုင္ေတြနဲ႔ ဗလီေက်ာင္းေတြကို ဆင္ဟာလီလူမ်ိဳး လူအုပ္ႀကီးက ဝိုင္းတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကလို႔ လူတစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။
သီရိလကၤာမွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တုန္းက မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ေစ်းဆိုင္ေတြနဲ႔ ဗလီေက်ာင္းေတြ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရအၿပီး အစိုးရက အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခဲ့ရ |
ဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင္းေရာ အစိုးရရဲ႕ အေရးယူမႈ အားနည္းတယ္လို႔ ယူဆေနၾကတာေၾကာင့္ပါ လူငယ္တခ်ိဳ႕က NTJ လို အဖြဲ႕မ်ိဳးေတြထဲ ပူးေပါင္း သြားၾကပုံ ရပါတယ္။
NTJ အဖြဲ႕ဟာ လတ္တေလာ ႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္း ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကို လိုက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကတယ္လို႔ စြပ္စြဲ ခံခဲ့ရၿပီး ဘာသာေရး အေမြအႏွစ္ကို ေစာ္ကားမႈနဲ႔ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ မႏွစ္က ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္
သီရိလကၤာႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းက အစြန္းေရာက္ မြတ္ဆလင္ တရားေဟာဆရာ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဇာဟာရန္ ဟရွင္မ္ ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္မွာ အဖြဲ႕ခြဲတစ္ခု ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေလာက္က ေပၚထြက္လာခဲ့တယ္လို႔ အခုအခါ ယူဆရပါတယ္။
မစၥတာ ဟာရွင္မ္ဟာ မြတ္ဆလင္ မဟုတ္သူေတြအေပၚ ဆန္႔က်င္ အမုန္းစကားေတြ ပါတဲ့ ဗီဒီယို အေတာ္မ်ားမ်ားကို လူမႈကြန္ရက္ေပၚမွာ တမင္ တင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဗီဒီယို အမ်ားစုဟာ တမီလ္ ဘာသာစကားနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ေဟာေျပာခ်က္ေတြကို မြတ္ဆလင္ လူငယ္ အမ်ားအျပား ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
"ဒီပုဂၢိဳလ္ဟာ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာေပၚကေန YouTube ဗီဒီယို အမ်ားႀကီးနဲ႔ အမုန္းတရားေတြ ေဟာခဲ့တယ္၊ သူ႔အေၾကာင္းကို အစိုးရ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ဆီ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေလာက္တုန္းက တခါ၊ အခုႏွစ္ ဇန္ဝါရီလက တခါ တိုင္ခဲ့ဖူးတယ္" လို႔ မစၥတာ အာမက္ က ေျပာျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လုံၿခဳံေရး အဖြဲ႕ေတြက မစၥတာ ဟာရွင္မ္ကို အေရးယူတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ မစၥတာ ဟာရွင္မ္ဟာ အခု အေသခံ ဗုံးခြဲ ခဲ့သူေတြထဲမွာ ပါတယ္လို႔ သတင္းေတြက ဆိုေပမယ့္ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးပါဘူး။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွာ မြတ္ဆလင္ေတြလိုပဲ ခရစ္ယာန္ေတြဟာလည္း လူနည္းစု ျဖစ္ပါတယ္။ |
ထိပ္တန္း စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အရာရွိေဟာင္း အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂ်ီေအ ခ်န္ဒရာဆီရီ ကေတာ့ မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုဟာ အဲဒီလူေတြလို မဟုတ္ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလား ျမတ္ႏိုးသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လူမ်ားစု ျပည္သူေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကားမွာ သိပ္ကို ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိေနပါတယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဂ်ီဟာ့ဒ္ ဝါဒီ အမ်ားႀကီး သီရိလကၤာႏိုင္ငံထဲ ျပန္ဝင္လာတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ မရထားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ီဟာ့ဒ္ဝါဒီ အနည္းအပါးက လူမ်ားစု အသိုင္းအဝိုင္းအေပၚ ေဒါသထြက္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ဘာ့ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ခဲ့တာပါလဲ။
ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ဆက္ႏႊယ္ ရႈပ္ေထြးေနတဲ့ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ေတြကေတာ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္တာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ေတြထဲမွာက ဆင္ဟာလီ လူမ်ိဳးေတြေရာ၊ တမီလ္ လူမ်ိဳးေတြပါ ေရာေႏွာ ပါဝင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမာၻတဝန္း အတိုင္းအတာအေနနဲ႔ ပါဝင္ႏိုင္သလား
သီရိလကၤာ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း တမီလ္ က်ားသူပုန္ေတြရဲ႕ အေသခံ ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တမီလ္ က်ားေတြအေနနဲ႔ အခု တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါတဲ့ ေဖာက္ခြဲပစၥည္းမ်ိဳးေတြကို သုံးတတ္၊ သုံးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ေတြ႕ရမွာပါ။
ဒီေတာ့ ျပည္တြင္းက အစြန္းေရာက္ဝါဒီ အနည္းအပါးသာ ပါၿပီး သိပ္နာမည္ မႀကီးတဲ့ အစၥလာမစ္အုပ္စုေလး တခုက ဒီလို အားျပင္းတဲ့ ေဖာက္ခြဲ တိုက္ခိုက္မႈႀကီး ၆ ခု ၇ ခုေလာက္ကို အကြက္က်က် လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကေတာ့ အေတာ္ေလးကို စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေနပါတယ္။ အဲဒီ ေဖာက္ခြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြကလည္း တခုမွ ခြၽတ္ေခ်ာ္တာမ်ိဳး မျဖစ္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ကမာၻတဝန္းက ဂ်ီဟာ့ဒ္ဝါဒီ အုပ္စုေတြနဲ႔ ဒီအဖြဲ႕ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိသလား ဆိုတာ မေသခ်ာေပမဲ့ အဓိက ဟိုတယ္ႀကီးေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြကို ပစ္မွတ္ထားခဲ့တာ၊ တိုက္ခိုက္ပုံ တိုက္ခိုက္နည္း ေခတ္မီ အကြက္က်တာေတြကို ၾကည့္ရင္ ေဒသခံ အစြန္းေရာက္ေတြဟာ ကမာၻတဝန္းက ဂ်ီဟာ့ဒ္ဝါဒီ ကြန္ရက္ေတြရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈေအာက္မွာ ေရာက္ေနတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္က ယုတၱိရွိတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။
သီရိလကၤာ ျပည္တြင္းစစ္ ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံျခားသား ကမာၻလွည့္ ခရီးသည္ေတြကို လက္ဖ်ားနဲ႔ေတာင္ မတို႔ခဲ့ဘဲ ႏိုင္ငံျခားသားေတြအေပၚ တိုက္ခိုက္တာမ်ိဳး မရွိခဲ့သေလာက္ပါပဲ။ အခုေနာက္ဆုံး ဗုံးခြဲတိုက္ခိုက္မႈေတြမွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသား အေတာ္မ်ားမ်ား ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ဒါဟာ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ဒါမွမဟုတ္ IS အဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနတဲ့ ပုံစံကို ျပေနတာပါ။
"ဒီလို တိုက္ခိုက္ပုံမ်ိဳးအတြက္ ျပည္ပက အကူအညီေတြ အမ်ားႀကီး လိုပါတယ္၊ေငြေၾကး အကူအညီ၊ သင္တန္းနဲ႔ နည္းပညာေတြ လိုပါတယ္၊ တကိုယ္တည္း လုပ္လို႔ မရပါဘူး၊ ျပည္ပက အကူအညီ တခ်ိဳ႕ ရခဲ့ဖြယ္ ရွိပါတယ္" လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခ်န္ဒရာဆီရီ က ေျပာပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ၿပီးဆုံးသြားအၿပီး သီရိလကၤာကို လာေရာက္ လည္ပတ္တဲ့ ကမာၻလွည့္ခရီးသြား အေရအတြက္ တရွိန္ထိုး တိုးလာ |
ဒါေပမယ့္ အခုေနာက္ဆုံး ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြရဲ႕ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြအရေတာ့ ဒီဗုံးခြဲမႈေတြကို ေနာက္ကြယ္ကေန ႀကိဳးကိုင္ခဲ့သူေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ အေရးယူမလဲ ဆိုတာ သီရိလကၤာ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြအတြက္ စိန္ေခၚမႈႀကီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သီရိလကၤာ ျပည္သူေတြကေတာ့ ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲမႈေတြ ထပ္ျဖစ္လာမွာကို လိုလားၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အန္ဘာရာဆန္ အီသီရာဂ်န္ ဘီဘီစီ သတင္းဌာန၊ ကိုလမ္ဘိုၿမိဳ႕
BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese
No comments:
Post a Comment