ထိုင္းမွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က စစ္အာဏာ သိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ ပထမဆုံး ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးေတာ့မယ္

ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုသူေတြဘက္ကလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ မလုပ္ေပးတဲ့ အေပၚ ကန္႔ကြက္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။

ထိုင္းအစိုးရက ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကို ၂၀၁၉ ေဖေဖၚဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ေၾကညာၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ စလုပ္ႏိုင္ၿပီလို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က စစ္တပ္က အရပ္သားအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ် အာဏာသိမ္းခဲ့အၿပီးမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ စည္း႐ုံးလႈပ္ရွားမႈေတြကို ကန္႔သတ္တားျမစ္ထားခဲ့ပါတယ္။

အာဏာသိမ္းစစ္တပ္ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီျပန္ထြန္းကားေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ အၿမဲရည္႐ြယ္ထားပါတယ္လို႔ ေျပာတတ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ လုပ္ေပးမယ့္ရက္ကိုေတာ့ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေ႐ႊ႕ဆိုင္းခဲ့ပါတယ္။

စစ္တပ္ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္လတ္ရွင္နာဝပ္ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး အာဏာယူခဲ့တာပါ။ ယင္လတ္ရဲ႕ ဖူအာ့ထိုင္းပါတီဟာ အဲဒီအခ်ိန္က လူထုအၾကား ေရပန္းစားလူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ စစ္တပ္က ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြ လေပါင္းမ်ားစြာ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး တစ္ခါတေလ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာတာကို ရပ္တန္႔သြားေအာင္နဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈ ျပန္ရေအာင္ အာဏာကို ထိန္းသိမ္းလိုက္ရတာလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အာဏာသိမ္းအစိုးရက အေျခခံဥပေဒအသစ္တစ္ခုကို ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲစနစ္ကိုလည္း ျပင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို ၂၀၁၇ ႏွစ္မွာ လူထုဆႏၵခံယူပြဲလုပ္ၿပီး အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

အေျခခံဥပေဒသစ္အရ စစ္တပ္ဟာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ အၿပီးမွာလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးပါတဲ့ အင္အားစုတစ္ခုအျဖစ္ ဆက္ရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို ခန္႔အပ္ႏိုင္ၿပီး အထက္လႊတ္ေတာ္က ေနာင္တက္လာမယ့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္မွာပါ။

စစ္အာဏာသိမ္းထားတဲ့ ကာလမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ပိတ္ပင္ထားၿပီး လူ ငါးဦးထက္ပိုတဲ့ စုေဝးမႈေတြကိုလည္းတားျမစ္ထားပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ ေတြ႕ခဲ့ရတတ္တဲ့ လူထုစုေဝးၿပီး အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲႀကီးေတြ ျဖစ္မလာေအာင္ တားဆီးထားလိုက္တာပါ။

အခုေတာ့ ေ႐ြးကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေတာ့မယ့္ရက္ သတ္မွတ္ေပးလိုက္တာနဲ႔အတူ ပါတီေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ မူဝါဒေတြကို လူထုကို ခ်ျပခြင့္ရွိရမယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ အဲဒီလို လႈပ္ရွားခြင့္ကို ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကိုလည္း ျပင္ဆင္ ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားတယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ရာထူးက ျဖဳတ္ခ်ဖယ္ရွားခံလိုက္တရတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင္ရွင္နာဝပ္ဟာ ထိုင္းျပည္သူေတြၾကားမွာေတာ့ ၾသဇာရွိဆဲ

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ သက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ၁၉၃၂ ခုႏွစ္က စၿပီးၾကည့္ရင္ စစ္ဆပ္က ႏိုင္ငံေရးမွာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဝင္စြက္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလအတြင္း ၁၂ ႀကိမ္ေတာင္ အာဏာ သိမ္းခဲ့တာပါ။

ေနာင္လုပ္မယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြၿပီးရင္ေတာ့ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံေရးဘက္ ဝင္မစြက္ေတာ့ဘူးလို႔ ကတိျပဳထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ ရက္ကိုေတာင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေ႐ႊ႕ဆိုင္းေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က ဘီဘီစီသတင္းေထာက္ ဂ်ိဳနသန္ဟက္ကေတာ့ အခု စစ္တပ္က ဦးစီးေရးဆြဲထားတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ စနစ္သစ္ဟာ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ အားအေကာင္းဆုံးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဖူအာ့ထိုင္းပါတီကို အသာမရႏိုင္ေအာင္ ေရးဆြဲထားတယ္လို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။

ဖူအာ့ထိုင္းပါတီဟာ လာဘ္စားမႈစြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံအတြင္းက တိမ္းေရွာင္ ထြက္ေျပးေနရတဲ့ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင္ရွင္နာဝပ္နဲ႔ အခုအထိ နီးနီးစပ္စပ္ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။အခုေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ဖူအာ့ထိုင္းပါတီ ဘယ္ေလာက္ အေျခအေနေကာင္းမလဲ ဆိုတာကေတာ့ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈကို ဘယ္ေလာက္အထိ ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ခဲ့သလဲဆိုတဲ့ အေပၚ မူတည္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ဂ်ိဳနသန္ဟက္က ဆိုပါတယ္။

ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အျခအေနေကာင္းရင္ေတာ့ စစ္တပ္က ဆန္႔က်င္ေနမယ့္ၾကားကပဲ ဖူအာ့ထိုင္းပါတီက အစိုးရဖြဲ႕ျဖစ္ ဖြဲ႕ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသြားပါလိမ့္မယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese