ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ျမန္မာ့အေရး တံခါးဖြင့္ေဆြးေႏြးမည္

လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ေဆြးေႏြးပဲြ

ႏိုင္ငံတကာက အထူးစိုးရိမ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ပဋိပကၡ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres ဟာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဒီကေန႔ ၾကာသာပေတးေန႔မွာ လူသိရွင္ၾကား ရွင္းလင္း တင္ျပေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္၊ တရုတ္၊ ရုရွား၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္ စတဲ့အင္အားႀကီးငါးႏိုင္ငံအပါအ၀င္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြကလည္း ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္ေတြကို ဒီကေန႔ စည္းေ၀းပဲြမွာ အမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ေဖၚ ေဆြးေႏြးၾကမွာျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျပင္သစ္သံအမတ္ႀကီး Francois Delattre ကလည္း သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏုိင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ဒီကေန႔ စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres ကေန ျမန္မာ့အေရး လူသိရွင္ၾကား အစီရင္ခံတင္ျပမွာဟာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပတဲ့ နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Stéphane Dujarric ကအခုလိုေျပာပါတယ္။

“လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မနက္ျဖန္ ေန႕လည္ (၃)နာရီမွာကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အစီရင္ခံတင္ျပဖို႔ရွိတယ္ဆိုတာ အတည္ျပဳပါတယ္။ ဒါက ျပန္ေျပာင္းလိုက္တဲ့ အစီအစဥ္ပါ။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠဌဘက္ကလည္း ထပ္ၿပီး အတည္ျပဳထုတ္ျပန္ဖို႔ ရွိပါလိမ့္မယ္”

တဆက္တည္းပဲ သိရီလကၤာႏိုင္ငံမွာ ခိုလႈံေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ တိုက္ခိုက္ခံရမႈကို ကုလသမဂၢက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိေၾကာင္း Stéphane Dujarric က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ေနာက္ထပ္ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာရရင္ သိရီလကၤာႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ကိုလံဘို အျပင္ဘက္ရိုဟင္ဂ်ာ ကေလးေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားဆံုးရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ခိုလႈံရာ စခန္းထဲကို မေန႔က ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခံရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကို UNHCR အေနနဲ႔ တုန္လႈပ္စိုးရိမ္မိပါတယ္။ အဲဒီစခန္းထဲက ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၃၁ ဦးကို ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းက သိရီလကၤာေရတပ္ကေန ကယ္ဆယ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီအကာအကြယ္ေပးတဲ့အတြက္ သိရီလကၤာအစိုးရကို UNHCR က ေက်းဇူးအထူးတင္မိပါတယ္။ အခုလို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြခိုလႈံေနတဲ့ စခန္းမွာ ကူညီလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ UNHCR က ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ဖိနွိပ္မႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို စာနာေထာက္ထားၿပီး အကာအကြယ္ေပးဖို႔ သိရီလကၤာျပည္သူေတြကိုလည္း UNHCR ကတိုက္တြန္းပါတယ္။”

လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာ့အေရး ရွင္းလင္းတင္ျပဖို႔ အဖြဲ႔၀င္ ၁၅ ႏိုင္ငံထဲက ျပင္သစ္၊ ဆီြဒင္၊ အေမရိကန္ ၊ ၿဗိတိန္၊ အီဂ်စ္၊ Senegal ႏွင့္ Kazakhstan စတဲ့ ႏိုင္ငံ ၇ ႏိုင္ငံက ေမတၱာရပ္ခံခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျပဳလုပ္မယ့္ ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးပဲြဟာ အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္းနဲ႔ ျပင္သစ္အေနနဲ႔လည္း ဖိအားေပးဖို႔ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျပင္သစ္သံအမတ္ႀကီး Francois Delattre က အဂၤါေန႔က သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရာမွာ အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ရိုဟင္ဂ်ာျပသနာအက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီဘက္က ခိုင္မာၿပီး ညီညြတ္တဲ့ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ထြက္ေပၚလာဖို႔ ျပင္သစ္အေနနဲ႔ တြန္းအားေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္းထန္ၿပီးညီညြတ္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈပါ။ ပထမအဆင့္က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ လူသိရွင္ၾကား ရွင္းလင္းတင္ျပဖို႔ ျပင္သစ္ ဟာ အျခား လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအဖဲြ႔၀င္ ေျခာက္ႏိုင္ငံနဲ႔ အတူ ေတာင္းဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္က ေအာက္တိုဘာလမွာ ျပင္သစ္က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအလွည့္က် ဥကၠ႒တာဝန္ယူတဲ့အခါမွာေကာင္စီအဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကိုဖီအာနန္ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆံုပဲြ အျမန္ဆံုးလုပ္ႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။”

ဒါအျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြက အင္အားအလြန္အကြ်ံသံုးၿပီးနယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေၾကာင့္ တဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ အလြန္အလြန္စိုးရိမ္ကင္းျဖစ္မိပါတယ္။ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈနဲ႔ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနဟာ အလြန္ကို အေရးႀကီးေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရထားတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြအရဆိုရင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၄၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ သူတို႔ႏိုင္ငံကေန ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရပါတယ္။ အမ်ားစုဟာ ကေလးငယ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့သတင္းပတ္က ျပင္သစ္သမၼတ Macronမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားတုန္းက အဲဒီမွာျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြကို လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကာင္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေျပာသြားပါတယ္။”

အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့အေရး အစီရင္ခံတင္ျပဖို႔မတိုင္ခင္ ေရွ႕ေျပးအျဖစ္ အဂၤါေန႔က ကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံေရးရာတာ၀န္ခံ Jeffrey Feltman ကလည္း လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖဲြ႔ဝင္ေတြကို တခါးပိတ္ အစီရင္ခံခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔က ပထမအႀကိမ္၊ စက္တင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔က ဒုတိယအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ လာမယ့္ တတိယအႀကိမ္ေဆြးေႏြးပြဲကိုေတာ့ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းက်င္းပဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း Mr. Feltman ကတံခါးပိတ္အစီရင္ခံအၿပီးမွာ ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ကလည္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres ကေန လံုၿခံဳေရးေကာင္စီဥကၠဌကို အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးဖို႔ရာမွာရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ ကပ္ေဘး ဒုကၡႀကီး ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရး လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေန တိုးတက္မႈမရွိရင္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ တရား၀င္ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ဖို႔ စဥ္းစားႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း သံတမန္ေတြကေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပို ျပင္းထန္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ တရုတ္နဲ႔ ရုရွားတို႔က Veto အာဏာသံုး ပယ္ခ်ႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအဆိုျပဳခ်က္တရပ္အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔ အဖြဲ႔၀င္ ၁၅ ႏိုင္ငံအနက္ ေထာက္ခံမဲ ၉ မဲ ရရွိဖို႔ လိုအပ္ၿပီး အျမဲတမ္းအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္ ၊ရုရွား၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္ တို႔က Veto အာဏာအသံုးမျပဳမွ အဲဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို အတည္ျပဳႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com