ေဆးနဲ႔ ဓါတုသိပၸံထူးခြ်န္ဆုရ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး Dr. ရည္မြန္ေအး

02 ၾသဂုတ္၊ 2017
အင္ၾကင္းႏိုင္
ကင္ဆာဇီ၀ေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး
ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးအရင္လို ဓါတ္ကင္စရာမလိုပဲ အျခားနည္းလမ္းနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္း သက္သာေစႏိုင္မယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်နည္းလမ္းေတြကို သူ႔ရဲ႕ သုေတသနျပဳခ်က္ကေန ရွာေဖြေတြ႕ရွိထားေျကာင္း အေမရိကန္သိပၸံဘာသာရပ္မွာ ထိပ္တန္းပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ကင္ဆာဇီ၀ေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

အခုလို ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြေဖၚထုတ္ သုေတသနျပဳေနတဲ့အတြက္ ၂၀၁၇ ခုနွစ္ Pershing Square Shon ဆုရွင္ ၆ ဦးထဲမွာ တဦးအျဖစ္ ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ကင္ဆာ သုေတသန နဲ႔ ပတ္သင္ရင္ ထူးထူးခြ်န္ခြ်န္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေမရိကန္ လူငယ္ သိပၸံပညာရွင္ေတြကို Pershing Square Shon ကင္ဆာ သုတသနအဖဲြ႔က ေရြးခ်ယ္ၿပီး ခ်ီးျမွင္တဲ့ ဆုမွာ ဆုေၾကးေငြအျဖစ္ ကင္ဆာ သုေတသနလုပ္ငန္းအတြက္ တႏွစ္ကို အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ သိန္းနဲ႔ ၃ ႏွစ္ ဆက္တိုက္ခ်ီးျမွင့္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ ရည္မြန္ေအးဟာ နာမည္ေက်ာ္ Cornell တကၠသုိလ္ရဲ႕ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ွဇီဝဓာတုေဗဒ ဌာနမွာ တြဲဖက္ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႕လည္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ လက္ရွိ ကင္ဆာသုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္ကေန ဘာေတြအေထာက္အကူျပဳႏိုင္သလဲဆိုတာကို ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက အခုလို စေျပာပါတယ္။

“က်ဴမာအႀကိတ္ကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္မယ့္ ျဖစ္ႏိုင္စရာ လမ္းေၾကာင္းကို က်မတို႔ေတြ႕ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကင္ဆာနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်ဴမာနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေစႏိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္လာမွာပါ။

ကင္ဆာေရာဂါေပ်ာက္ကင္းႏိုင္မယ့္ ေဆး၀ါးေဖၚထုတ္ႏိုင္ဖို႔ က်မတို႔ သုေတသနျပဳခ်က္ကရလာမယ့္ နည္းလမ္းေတြကအေထာက္အကူေပးမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ Sohn ဆုက က်မတို႔ သုေတသနဓါတ္ခဲြခန္းအတြက္ ေထာက္ပံ့တာျဖစ္ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းနိုင္။ ။ အဲဒီဆုမွာ တႏွစ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ သိန္း ေထာက္ပံ့မွာဆိုေတာ့ သုေတသနလုပ္ငန္းအတြက္ အေမရိကန္မွာ ဘာလို႔ အဲဒီေလာက္ေတာင္ အကုန္အက်ခံတာလဲရွင့္။

ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး။ ။ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြက လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း တိုးတက္ဖို႔အတြက္အေရးႀကီးတယ္။ ဖံြၿဖိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာဆို သုေတသနလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ အေရးႀကီးမႈကို အထူး အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖံြၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမွာေတာ့ သုေတသနလုပ္ငန္းကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔က အခက္အခဲအမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ သုေတသနလုပ္ငန္းေၾကာင့္ အက်ဴိးေက်းဇူးေတြကေတာ့ တကမၻာလံုးကို ထိေရာက္မွာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ ဆုရရွိခဲ့ပံုကို ေျပာျပပါလားရွင့္။

ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး။ ။ ဒီဆုရတာကေတာ့ အရမ္းကိုထူးျခားပါတယ္။ ဒီဆုကိုေပးဖို႔ အင္တာဗ်ဴးမယ့္ သူေတြဟာ တကယ့္ကို ထိပ္တန္း ႏိုဘယ္လ္ဆုရ သိပံၸပညာရွင္ေတြျဖစ္ျပီးေတာ့ စကားလက္ဆံုေျပာဖို႔မေျပာနဲ႔ ေတြ႕ဖို႔ အခြင့္အေရးရဖို႔ေတာင္ တကယ္မလြယ္တဲ့ သူေတြပါ။ ဒီေတာ့ က်မကို အင္တာဗ်ဴးေခၚေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ေတြ႔ရဖို႔ အရမ္းကို စိတ္လႈပ္ရွားခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်မတတ္ထားတဲ့ ဓါတုေဗဒပညာရပ္ကို ေဆးပညာေလာကအတြက္ အသံုးခ်ဖို႔ စိတ္၀င္စားခဲ့တာပါ။

အင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးအေနနဲ႔ အခုလို အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္တဦးျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့လဲရွင့္။

ေဒါက္တာရည္မြန္ေအး။ ။ က်မ ဆယ္တန္း ကို ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုး တတိယ ရရိွခဲ့သူျဖစ္ျပီး ၁၉၉၈ မွ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အထိ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ Cambridge Tutors College (CTC) မွာ တက္ေရာက္ဖို႔ ပညာေတာ္သင္ဆုရရိွခဲ့သူလဲျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာေျဖဆိုခဲ့တဲ့ A-level စာေမးပြဲမွာ ဓာတုေဗဒပညာရပ္နဲ႔အဂၤလန္ တနိုင္ငံလံုးမွာ အမွတ္အမ်ားဆံုး ရရိွခဲ့ျပီး Royal Society of Chemistry’s National ဆုကို ရရိွခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ Oxford တကၠသုိလ္မွာ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ဘြဲ႕ယူခဲ့ပါတယ္။ Oxford တကၠသုိလ္ကို အဓိက တက္ခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းကလည္း က်မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို အားက်ခဲ့လို႔ပါ။

အဲဒီေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Harvard တကၠသိုလ္မွာ ဘြဲ႔လြန္ဆက္တက္ျပီး PhD ဘြဲ႕ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ရရိွခဲ့ပါတယ္။ Harvard ကေန ေက်ာင္းျပီးတဲ့အခါ Massachusetts Institute of Technology (MIT) ေက်ာင္းမွာ Damon Runyun Cancer Research Postdoctoral Fellow တစ္ဦးအျဖစ္ေနခဲ့ျပီး Cellular and Biochemical regulatory mechanisms of the enzyme ribonucleotide reductase (RNR) သုေတသနေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက စျပီး Cornell တကၠသုိလ္ရဲ႕ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ဇီဝဓာတုေဗဒ ဌာနမွာ တြဲဖက္ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္လည္း ျပန္ၿပီးအက်ဳိးျပဳႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနေၾကာင္း ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးက ေျပာပါတယ္။

"က်မက သာမန္မိသားစုက လာတာပါ။ က်မ အေမက က်မကို အၿမဲပဲ ပံပိုးေပးပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက ပညာေရးမွာ ထူးခြ်န္ေအာင္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့တယ္။ က်မ ပညာေတာ္သင္ဆုေတြရလို႔ ႏိုင္ငံျခားကိုသြားၿပီး ပညာသင္လို႔ရတာပါ။ ဒါကလည္း ငယ္ငယ္ကတည္းက အေမက ဒီလိုျဖစ္လာေအာင္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ခဲ့လို႔ပါ။ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးအဆင့္အတန္း ဆိုးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္နဲ႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြလည္း စိတ္ဓါတ္ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ႀကိဳးစားၾကပါလို႔ က်မတိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ အမိျမန္မာႏိုင္ငံကို တခ်ိန္မွာ အက်ဳိးျပန္ျပဳႏိုင္ဖို႔စိတ္လည္းရွိတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ႀကိဳးစားေနတာပါ။"

ဇီ၀ေဗဒနဲ႔ ဓါတုေဗဒ ပညာရပ္ေတြ ေပါင္းစပ္သုေတသနလုပ္ထားတဲ့ ထူးျခားဆန္းသစ္တဲ့ သုေတသနလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေဒါက္တာရည္မြန္ေအးကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး တကၠသိုလ္ကေန New Innovator Award ဆု ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆုေၾကးေငြအျဖစ္ သူ႔ရဲ႕ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ၅ႏွစ္စာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၂၉ သန္း ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။
VOA