ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥႏွင့္ (၂၁)ရာစု အမ်ဳိးသားလုံျခဳံေရးအျမင္

သမၼတရံုး ၫႊန္ခ်ဳပ္ မွဴးေဇာ္ သံုးသပ္ထားတဲ့

●————————————————————————●

(မွဴးေဇာ္)

ေသာ့ခ်က္ ပြဳိင့္မ်ား

—————————————————————

● NLD အစိုးရလက္ထက္ ရခိုင္အေရးကိစၥအတြက္ ၾကဳိတင္ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ဗဟိုေကာ္မတီ၊ ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ စသည္တို႔ ဖြဲ႕စည္းျပီး စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္တြင္ မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္မွ မည္မည္ရရ မရွိပါဘဲ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႕တြင္ အၾကမ္းဖက္ စီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈ (9-10 Attack ဟု ေခၚ) ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအၾကမ္းဖက္စီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေၾကာင္းရင္းမွန္ကို ေလ့လာသုံးသပ္ရန္ မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။

—————————————————————

● ေမာင္ေတာေဒသ 9-10 Attack ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ကာလ(၃)ပါး ပိုင္းျခားႏုိင္သည္။ (၁) လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ဌာနခ်ဳပ္စခန္းမ်ားကို အလစ္အငိုက္ယူ အၾကမ္းဖက္စီးနင္း တိုက္ခိုက္ ခဲ့ေသာ 9-10 Attack ကာလ (၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔မွ ႏိုဝင္ဘာလအထိ) ၊ (၂) 9-10 Attack ျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ပူးေပါင္း၍ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူမ်ားကို ရွာေဖြဖမ္းဆီးျပီး အေရးယူႏုိင္ရန္ ေက်းရြာမ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္ရွင္းလင္းသည့္ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရးကာလ (၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလကုန္မွ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္ပိုင္းအထိ)ႏွင့္ (၃) တပ္မေတာ္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႕မ်ား နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ ပူးေပါင္းစစ္ဆင္ေရးတြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိေတာ့ သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္ပိုင္းမွ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ား သိသိသာသာ ျမင့္မား လာခဲ့သည့္ကာလ (၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္ပိုင္းမွ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ)

[ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္း၏ အာရုံသည္ အပိုင္း(၂)ကာလကိုသာ ဖိုးကပ္စ္ထားေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။]

—————————————————————

● ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ Aqua Mul Mujahidin ဟူ၍ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျပီး ေအာက္တိုဘာလတြင္ 9-10 Attack ကို ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ Arkan Rohingya Salvation Army-ARSA ဟူ၍ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ထိုသို႕ ARSA ဟု ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္းရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္မွ မည္သည့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ဦးတည္ေနသနည္း။

—————————————————————

● ဘာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္လာသလဲ

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပါတီစုံအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ NLD အစိုးရသစ္အေနနဲ႕ ရခိုင္ အေရးကို ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ ေလ့လာသူအားလုံးရဲ႕ အာရုံစိုက္စရာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ရိုဟင္ဂ်ာ (သူတို႕ကိုယ္ သူတို႕ ေပးထားတဲ့ အမည္နာမ) မရွိဘူး ဆိုတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႕ ပတ္သက္လို႕လည္း ဘယ္လိုဆက္ျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာဟာလည္း ေမးခြန္းတစ္ရပ္အျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တည္ရွိေနတဲ့ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ပတ္သက္လို႕လည္း ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ တစ္ကမာၻလုံးမွာ အမ်ဳိးသားေရး လကၤ်ာစြန္းဝါဒ ျမင့္တက္လာခ်ိန္နဲ႕ တိုက္ဆိုင္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနက အစိုးရသစ္ တာဝန္ကို စတင္လႊဲေျပာင္းရယူခ်ိန္မွာ ျဖစ္ေပၚေနခဲ့တဲ့ အခင္းအက်င္း ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဦးစြာ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖဳိး တိုးတက္ေရးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျပီး ဗဟိုေက္ာမတီဥကၠဌအျဖစ္နဲ႕ ရခုိင္ အေရးကို ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ စတင္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ ေရးလုပ္ငန္းေတြ စတင္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ White Card ေတြေနရာမွာ National Verification Card-NVC ထုတ္ေပးဖို႕၊ NVC ရရွိျပီးတဲ့သူေတြကို ႏိုင္ငံသားစိစစ္ျပီး ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ေတြ ထုတ္ေပး ဖို႕ ဆိုတာလည္း လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္အေနနဲ႕ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ လိပ္ခဲ တည္းလည္း ဘဂၤလီျပႆနာအတြက္ အဓိကေျဖရွင္းခ်က္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေလ့လာသူေတြက လက္ခံထားၾကတဲ့ ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ ၾသဂုတ္လမွာပဲ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗဲလ္ဆုရွင္ ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံေပးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီအၾကံေပးေကာ္မရွင္ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒီအခ်ိန္အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ တည္ျငိမ္ ေအးခ်မ္းေနျပီး ဘာျပႆနာမွ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္ခဲ့တာ မရွိခဲ့ဘူး ဆိုတာကို သတိျပဳဖို႕ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႕မွာ ေမာင္ေတာေဒသမွာရွိတဲ့ ငါးခူရ၊ ကိုးတန္ေကာက္နဲ႕ က်ီးကန္းျပင္ ရဲဌာနခ်ဳပ္စခန္း (၃)ခုကို တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ျပဳိင္တည္း အၾကမ္းဖက္ စီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ မူလက ေနရာ ၆ ေနရာကို တစ္ခ်ိန္ တည္း တစ္ျပဳိင္တည္း ဝင္ေရာက္စီးနင္းတိုက္ခိုက္ဖို႕ စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ၾကဳိတင္စီစဥ္မႈ လိုအပ္ခ်က္အရ ေနရာ ၃ ေနရာကိုသာ တိုက္ခိုက္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဖာ္ထုတ္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ တစ္ခါ အစြန္းေရာက္ေတြ ၾကဳိတင္စီစဥ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ဇယားထက္ ေစာစီးစြာ တိုက္ခုိက္မႈ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရ တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြလည္း ရရွိလာခဲ့ပါတယ္။

အေၾကာင္းျပခ်က္ မယ္မယ္ရရ မရွိပါဘဲ စတင္ခဲ့တဲ့ ဒီအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ထြက္ေပၚခဲ့တဲ့ အယူအဆေတြ၊ ေကာက္ခ်က္ေတြကေတာ့ -

(၁) "ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး တိုက္ယူေရး"။ ဘဂၤလီမူဆလင္ေတြဟာ NLD အစိုးရသစ္ လက္ထက္ေရာက္ရင္ အလိုအေလ်ာက္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ရရွိျပီး ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္လာမယ္၊ သူတို႕ အလိုရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္နာမကို တစ္နည္းနည္းနဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ရရွိလာမယ္ ဆိုတဲ့ ခန္႕မွန္းခ်က္ ရွိခဲ့တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢဳိလ္က ႏုိင္ငံသားဥပေဒႏွင့္အညီ စိစစ္ျပီးမွ ႏိုင္ငံသား ေပးရန္ ၾကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္လာ တဲ့အခါ မွန္းခ်က္နဲ႕ ႏွမ္းထြက္ လြဲခဲ့ရျပီး ႏိုင္ငံသားရဖို႕ တိုက္ယူမွရမယ္ ဟူေသာ အယူအဆ နဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈကို ဖန္တီး ပုံေဖာ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။

(၂) "အစြန္းေရာက္ ေပါင္းကူးေျခကုတ္" ။ အယ္လ္ခိုင္းဒါး ေမွးမွိန္သြားျပီး ISIS အဖြဲ႕အစည္းသစ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီးေနာက္ ကမာၻလုံး ဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈနဲ႕ ကာလီဖိတ္ႏိုင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရးကို အစၥလာမၼစ္ အစြန္းေရာက္ ဝါဒီေတြ တစ္ခဲနက္ေထာက္ခံေနခ်ိန္မွာ လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲရင္ ေငြအား၊ လူအား ပံ့ပိုးမႈ ေကာင္းေကာင္း ရႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ စဥ္းစားေတြးေခၚခ်က္နဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲတစ္ခုကို အစျပဳ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ အစြန္းေရာက္ေတြ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို ေပါင္းကူးေျခကုတ္ယူျပီး လြတ္ေျမာက္ေရး (ႏုိင္ငံသစ္ထူေထာင္ေရး)အထိ ဦးတည္ၾကဳိးပမ္းဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။

(၃) "လူေမွာင္ခို၊ မူးယစ္ေမွာင္ခိုမ်ားရဲ႕ ေသြးထိုးမႈ" ။ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ၾကီးဌာနက မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို အမ်ဳိးသားေရးတာဝန္တစ္ရပ္ အေနနဲ႕ ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ရာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရရွိမႈ အခ်ိန္တုိတိုအတြင္း ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ မူးယစ္ ကုန္ကူးမႈ၊ လူကုန္ကူးမႈတို႕ကို ဦးတည္ ခ်က္ထား ႏွိမ္နင္းလာခ်ိန္တြင္ အေနအစား မေခ်ာင္ေတာ့တဲ့ မူးယစ္ေမွာင္ခိုသမားမ်ားက အဖ်က္ အေမွာင့္လုပ္ငန္းမ်ား တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ တြန္းအားေပးလာျခင္းဟာလည္း အေၾကာင္းရင္းတစ္ခ်က္အျဖစ္ ပါဝင္ေနတယ္ လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။

ေျပာရရင္ ဒီအခ်က္ (၃)ခ်က္စလုံး ေရာျပြမ္းပါဝင္ေနႏိုင္တယ္ လို႕ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

● ဘယ္လို နည္းဗ်ဴဟာေတြ က်င့္သုံးေနသလဲ

ရခိုင္ျပည္နယ္က ARSA အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ရဲ႕ က်င့္သုံးေနတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ Jane’s Terrorism & Insurgency Monitor, 20 Jan 2017 မွာ ဒီလို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

(၁) Hit-And-Run Attacks “ပစ္ျပီးေျပး” ။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလေနာက္ပိုင္းကစတင္ျပီး လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြကို “ပစ္ျပီးေျပး” နည္းဗ်ဴဟာ က်င့္သုံးျပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈ ၁၀ ၾကိမ္ကေန အၾကိမ္ ၂၀ အထိ ရွိခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လဆန္းပိုင္းမွာ ႏိုရူလာရဲစခန္းကို အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ ၆ ဦး ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္နဲ႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့ျပီး ရဲအရာရွိတစ္ဦးကို သတ္ျဖတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြကို အလစ္ေခ်ာင္းေျမာင္းျပီး တိုက္ခိုက္တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာကို က်င့္သုံးတာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

(၂) မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ျခင္း နည္းဗ်ဴဟာ ။ ဒုတိယနည္းဗ်ဴဟာကေတာ့ မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ျခင္း နည္းဗ်ဴဟာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလေနာက္ပိုင္း မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္မႈ ၅ ၾကိမ္ထက္ မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုင္းျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အသုံးျပဳတဲ့မိုင္းေတြဟာ ဘက္ထရီနဲ႕ ဆက္စပ္ျပီး ေဖာက္ခြဲတဲ့ အေျခခံအက်ဆုံးနည္းလမ္းကို အသုံးျပဳထားတာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရးစစ္ဆင္ေရးဆင္ႏႊဲေနရတဲ့ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြ အတြက္ေတာ့ ဒီမိုင္းအႏၱရာယ္ဟာ တပ္လႈပ္ရွားမႈကို အကန္႔အသတ္ျဖစ္ေစျပီး နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကို အခက္အခဲျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ ၁.၂ မီတာ ရွိတဲ့ ပိုက္လုံးမိုင္းတစ္လုံးကို မင္းျပားမွာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အလားတူ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ ေန႕မွာပဲ ပုဏၰားကၽြန္းျမဳိ႕မွာ မိုင္းတစ္လုံး ထပ္မံေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုင္းျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ တရားခံကို ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိခဲ့ေပမယ့္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ သမားေတြ ျဖစ္ႏိုင္သလို ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာ ယူလာတဲ့ AA လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

(မၾကာေသးခင္ကပဲ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေမလ ၇ ရက္ေန႕မွာ ေက်ာင္းေတာင္ေက်းရြာအုပ္စု သဲနီ(ျမဳိ) ေက်းရြာ အနီးမွာ လက္လုပ္ မိုင္း ျပဳလုပ္တဲ့ သင္တန္းေပးေနခ်ိန္ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားျပီး လူေသတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။)

(၃) အမာခံနယ္ေျမ တည္ေဆာက္ျခင္း နည္းဗ်ဴဟာ ။ အမာခံနယ္ေျမ တည္ေဆာက္ျခင္း နည္းဗ်ဴဟာ ဆိုတာ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းတဲ့ မူဆလင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ 9-10 Attack မျဖစ္ခင္ကတည္းက အစိုးရ/ လုံျခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ မူဆလင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ International Crisis Group-ICG ရဲ႕ ဒီဇင္ဘာ လက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ အစိုးရသတင္းေပး လို႕ ယူဆရသူေတြကို တိုက္ခိုက္မႈ မလုပ္ခင္ကတည္းက ၾကဳိတင္ျပီး သုတ္သင္ရွင္းလင္းခဲ့တာ ေတြ႕ရွိရတဲ့ အေထာက္ အထား ေတြ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီနည္းဗ်ဴဟာအရ အစိုးရ သတင္းေပးေတြ ဖယ္ရွားပစ္ျပီး တဲ့ေနာက္ အစိုးရအတြက္ သတင္းကြင္းဆက္ ျပတ္ေတာက္သြားေအာင္၊ အစိုးရနဲ႕ ပူးေပါင္း တဲ့သူေတြ ကို သုတ္သင္ျခင္းျဖင့္ အစိုးရနဲ႕ နီးနီးစပ္စပ္ မရွိေတာ့ဘဲ သီးျခား လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေတြ႕ဆုံ ေျပာ ၾကားခဲ့တဲ့ မူဆလင္ေတြကိုလည္း သတ္ျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသတ္ျဖတ္ သုတ္သင္မႈေတြဟာ ဒီနယ္ေျမ ဒီေဒသကို အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ အမာခံနယ္ေျမအျဖစ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး နည္းဗ်ဴဟာနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာ ၃ ရပ္ကေတာ့ ARSA အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ရဲ႕ နည္းဗ်ဴဟာေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ Jane’s Terrorism & Insurgency Monitor က သုံးသပ္ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ကယ္တမ္းမွာလည္း သတင္းေပးေတြ၊ အစိုးရနဲ႕နီးစပ္သူေတြ၊ သတင္းအမွန္ကို မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားသူေတြ အသတ္ခံေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသခံ မူဆလင္ေတြကို သတ္ျဖတ္မႈ ႏႈန္းထားဟာ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ သိသိသာသာ ျမင့္မားလာေနတာကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္က အသတ္ခံရတဲ့ အလယ္အလတ္မူဆလင္ေတြထဲမွာ ေက်းရြာစာၾကည့္တိုက္မွဴးတစ္ဦး ပါဝင္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာၾကည့္ တိုက္မွဴး ဆိုတာ စာတိုေပစ ဖတ္ရႈေလ့လာသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မသိနားမလည္တဲ့ ရြာသားေတြၾကားမွာ တစ္ခုခုဆို ေမးျမန္းတိုင္ပင္ျခင္းခံရတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ဳိးကို သုတ္သင္ျခင္းဟာ ေဒသခံမူဆလင္ ေတြကို ပညာအလင္း မေပးႏိုင္ေအာင္ အဆက္ျဖတ္လိုတဲ့သေဘာလို႕ ယူဆခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၄ ရက္ေန႕အထိ စာရင္းအရဆိုရင္ အစြန္းေရာက္မူဆလင္ေတြ သတ္ျဖတ္ ျခင္း ခံရတာ (၄၄)ဦး ရွိျပီ ျဖစ္ျပီး အစြန္းေရာက္ေတြ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားလို႕ ေပ်ာက္ဆုံးေနသူ (၂၇)ဦး (ဖမ္းဆီးခံရသူေတြကိုလည္း လက္စတုံးလိုက္ျပီလို႕ ခန္႔မွန္းရ)၊ စုစုေပါင္း (၇၁)ဦး ရွိျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ စာရင္း ေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဆယ္အိမ္မွဴး၊ ရာအိမ္မွဴး၊ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေထြအုပ္စာေရး စသျဖင့္ အမ်ားစု ျဖစ္ၾကျပီး ျပီးခဲ့တဲ့ မတ္လကစတင္ျပီး အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ သတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးမႈဟာ ျမင့္တက္လာတာကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္အလက္က ဘာကို ျပဆိုေနသလဲ ဆိုရင္ ဒီေဒသအတြင္း ေအာက္ေျခ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမ႑ဳိင္ တစ္ခုလုံးဟာ အစိုးရရဲ႕ အာဏာေအာက္မွ မရွိေတာ့ဘဲ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ လႊ႔မ္းမိုး ၾကီးစိုးမႈ ေအာက္ကို ပိုမိုက်ေရာက္လာေနျပီ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ျပဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ ေျမျပင္ အခ်က္ အလက္နဲ႕ အေျခအေနေတြကလည္း Jane’s Terrorism & Insurgency Monitor ရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ မွန္ကန္ေနတယ္ ဆိုတာကို အားျဖည့္ေပးေနတာ ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။

●ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အခန္းက႑

ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ရဲ႕ ေကာ္မရွင္နဲ႔ ပတ္သက္လို႕လည္း ျပည္တြင္းမွာ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိေနသလို ႏိုင္ငံေရးအရ ေထာက္ျပမႈေတြလည္း ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သတိျပဳဖို႕က ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ ရဲ႕ ေကာ္မရွင္ဟာ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ 9/10 Attack မျဖစ္ခင္ကတည္းက ဖြဲ႕စည္း ထားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕လည္း -

(၁) အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႕ အမ်ဳိးသားေရးလႈိင္းလုံး ျမင့္တက္ေနခ်ိန္၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ေရႊ႕ေျပာင္းေရာက္ရွိလာသူေတြရဲ႕ ဝန္ကို ထမ္းေရး-မထမ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အျငင္းပြားေနခ်ိန္မွာ တစ္ဘက္မွာ ISIS ေတြကို အရွိန္ျမွင့္ ေခ်မႈန္းေနတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ မီးစတစ္ဘက္၊ ေရမႈတ္တစ္ဘက္ ေပၚလစီနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥ မွာ မူဆလင္ေတြဘက္က ရပ္တည္ျပေနတယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္။

(၂) ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ ေဒသဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ေရွ႕တန္း ေရာက္ရွိလာသလိုပဲ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ရာ ဘာသာတရားကို အေျခခံျပီး ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ OIC အဖြဲ႕ရဲ႕ ၾသဇာခ်ဲ႕ထြင္မႈနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဖိအားေပးမႈေတြဟာ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ အပါအဝင္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ဘ႑ာေငြရရွိေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္။

(၃) အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႕ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရး၊ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္ လုံျခဳံေရးတို႕ကို ျပင္းထန္တဲ့ေပၚလစီေတြ ခ်မွတ္ျပီး ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ တစ္ဖက္မွာ လူ႕ အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈကို ျပသသည့္အေနျဖင့္ လူနည္းစုမူဆလင္ ဟူေသာ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ေနာက္မွာ ရပ္တည္ျပလာတယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္။

(၄) "ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႕ ဒီေခါင္းစဥ္ဆိုရင္ ရန္ပုံေငြ ေပါေပါမ်ားမ်ား ရတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္"။ ဒီအခ်က္က အေရးၾကီးပါတယ္။ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္ ဟာ ဝန္ထမ္းလစာ၊ အျခားအသုံးစရိတ္သာ ရွိတာမို႕ ကုလသမဂၢေအဂ်င္စီတစ္ခုရဲ႕ ပေရာ ဂ်က္ေတြအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ UN Agency ေတြ အပါအဝင္ INGO အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ Project Financing အတြက္ အလွဴရွင္ေတြအေပၚမွာ မွီခိုေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလွဴရွင္နဲ႕အတူ ၾသဇာနဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြဟာ မျမင္ရတဲ့ေႏွာင္ၾကဳိးမ်ားအျဖစ္ ရစ္ပတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻၾကီးမွာ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီလိုကိစၥရပ္ေတြကို ဘယ္လိုလူေတြ က ေဖာေဖာသီသီ ေငြထည့္ဝင္လွဴဒါန္းေနသလဲ ဆိုတာ သိႏုိင္မွာျဖစ္သလို အုံနဲ႕က်င္းနဲ႕ ဝိုင္းျပီး အားေပးေနၾကတာ ဘာေၾကာင့္လဲ သိျမင္ႏုိင္တယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္။

ဒီယူဆခ်က္ (၄) ရပ္ ထြက္ေပၚေနတာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ အာဆီယံႏိုင္ငံထဲက ဘာသာတူ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးေထာက္ခံမႈ၊ ေဒသတြင္း ၾသဇာခ်ဲ႕ထြင္မႈနဲ႕ ဘာသာေရးအေပၚ ေစာင့္ သိရိုေသမႈကို ျပသတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိကပါးရိကပါး လုပ္လာတာ ေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိးအေျခအေနဟာ အုံနဲ႕က်င္းနဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ Public Relation Network ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆက္လက္ဖတ္ရႈရန္ => [အျပည့္အစုံကို ယခုလထုတ္ Renaissance Myanmar Magazine မွာ ဆက္လက္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါေၾကာင္း]

U Zaw Hay

႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ ဘဂၤါလီမ်ားရဲ႕

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွာ စစ္သင္တန္း

အေနာက္ရပ္က ငုိ႐ႈိက္သံ

ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မွာ ပါကစၥတန္ တာလီဘန္သင္တန္းဆင္းသူျဖစ္

ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား လြယ္ကူစြာ မသြားလာႏိုင္ေအာင္ သစ္ပင္မ်ား ခုတ္လွဲျပီး လမ္းပိတ္ဆို႕မႈမ်ားရွိ

အၾကမ္းဖက္ စီးနင္း တိုက္ခိုက္သူေလးဦး ဖမ္းဆီးရမိ

ရခိုင္ျပႆနာ လူမႈေရးအသြင္ေဆာင္မွာ ေဒသခံေတြစိုးရိမ္

ရခိုင္နယ္ျခားေစာင့္စခန္း တုိက္ခိုက္ခဲ့သည္ အာအက္စ္အိုအဖြဲ႔၀င္ ၅ ဦးေသ၊ ၁ ဦး အရွင္ဖမ္းမိ

ဆီးရီးယားရွိ မဂၤလာေဆာင္ တစ္ခုတြင္ အေသခံဗံုးေပါက္ကြဲခဲ့၍ လူ၃၀ဦးေသ

မေလးရွားရဲစခန္းကိုပို ့တဲ့ ISIS ကပစ္မွတ္ထားသူမ်ားစာရင္းတြင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အမည္ပါ၀င္ေန