ဦးကုိနီ အတြက္ ဘာတန္ လစ္တနာ ေျပာျပီ

ဦးကုိနီ အတြက္ ဘာတန္ လစ္တနာ ေျပာျပီ

ရန္ကုန္ ေလဆိပ္ လူစည္ကားရာ ႏူိင္ငံတကာ ေလဆိပ္ၾကီးတြင္ ေန႕လည္ေၾကာင္ေတာင္ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္မွာ ေလးလ ပင္ ရွိခဲ့ျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း အာဏာပုိင္ မ်ား အေနျဖင့္ကား အေၾကာင္းရင္းမွန္ကုိ ေဖၚထုတ္ ႏူိင္ဖုိ႕ အခုခ်ိန္ထိ မနီးစပ္ႏူိင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္သူ ၾကည္လင္း ဆုိသူအားလည္း အနီးရွိ တကၠစီ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ၀ုိင္း၀န္းဖမ္းဆီးေပး၍သာ လက္ရဖမ္းဆီးႏူိင္ခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆုိပါ ၾကည္လင္းဆုိသူမွာလည္း လုပ္ၾကံရန္ ေစခုိင္ျခင္း ခံရသူ သက္သက္သာ ျဖစ္ျပီး ေနာက္ကြယ္မွ ၾကဳိးကုိင္သူ ဟု ယူဆခံရသူ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္း ေအာင္၀င္းခုိင္ ဆုိသူမွာလည္း ၾကီးမား က်ယ္၀န္းလွေသာ ေနျပည္ေတာ္ရွိ အေဆာက္အအုံ မ်ားၾကားမွာ အစအန ေလးပင္ မရေအာင္ ေပ်ာက္ဆုံးသြားပါတယ္။

စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား တလဲြတေခ်ာ္ ျဖစ္လာေနရျခင္းကုိလည္း အေနာက္တုိင္း သတင္းမီဒီယာ မ်ားက ပုိ၍ပင္ လမ္းလဲြေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ အေနာက္တုိင္း သတင္းစာမ်ား ျဖစ္ေသာ the Financial Times, the Economist, the New York Times, နဲ႕ the Washington Post သတင္းစာေတြအားလုံးက တညီတညြတ္တည္း ဦးကုိနီသည္ မူဆလင္ ျဖစ္၍ အသတ္ခံရသည္ဟု ေရးသားခဲ့ၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ဥၤီးကုိနီရဲ႕ မိတ္ေဆြေဟာင္း၊ လုပ္ေဖၚကုိင္ဖက္လည္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္အဖုိ႕ ဒါေတြကုိ ဖတ္ျပီး အေတာ္ကုိ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

ဦးကုိနီသည္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးရာ ႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာတုိ႕တြင ကၽြမ္းက်င္လွေသာ္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ထိတ္တန္း ေရွ႕ေနၾကီး တဦး ျဖစ္ျပီး ဘာသာေရးအရသာ မူဆလင္တဦး ျဖစ္ခဲ့ရသူပင္။

သုိ႕အတြက္ ဦးကုိနီအား "မူဆလင္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ" တဦးဟု ၀ုိင္း၀န္းပုံေဖၚခဲ့ျခင္းျဖင့္ သူ႔အား လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းမႈသည္ ျမန္မာ-မူဆလင္ အဓိကရုဏ္းမ်ား နဲ႕ ဆက္ႏြယ္ေနသည္ဟု အထင္ေရာက္သြားေစခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္မွာ သတင္းစုံစမ္းေဖၚထုတ္ေရး ပရုိဂရမ္တခု လာေရာင္ ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ႏွစ္ခဲြ အတြင္း ဦးကုိနီ နဲ႕ စကားေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏူိင္ငံရဲ႕ သိမ္ေမြ႕လွတဲ့ ႏူိင္ငံေရး အေနအထား နဲ႕ စစ္တပ္က ေနာက္ကြယ္မွ အဆင္သင့္ ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္း စုံတကာစိေအာင္ ပါခဲ့ေပမယ့္ ဘာသာေရး နဲ႕ ပါတ္သက္လုိ႕ ဒီမုိကေရစီ ႏူိင္ငံ မွာ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ခြင့္ ရွိသင့္တယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကလဲြလုိ႕ အျခားဘာမွ ေထြေထြထူးထူး ေျပာသြားခဲ့တာ မရွိပါဖူး။

ဒါဆုိရင္ ဘာေၾကာင့္ ဦးကုိနီ လုပ္ၾကံခံခဲ့ရသလဲ။

သူနဲ႕ နီးစပ္တဲ့ သူမွန္သမွ် က ဦးကုိနီသည္ လက္ရွိ ဖဲြ႕စည္းပုံကုိ အစားထုိးမယ့္ ဒီမုိကေရစီ က်င့္စင္နဲ႕ ေလွ်ာ္ညီတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပုံ မူၾကမ္းေရးဆဲြေနမွန္း သိထားၾကျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဦးကုိနီ အဓိက စုိးရိမ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ ျပည္ထဲေရး လက္ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ဌာနက ႏူိင္ငံေတာ္အဆင့္မွာသည္ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ အထိ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားဆဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ထက္မွာ ၀န္ၾကီးဌာနေတြကုိ ဦးေဆာင္ဖုိ႕ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ၀န္ၾကီးမ်ားက ဦးေဆာင္ေနသည္ ဆုိေသာ္လည္း ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား လက္ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ ဗ်ဳရုိကေရစီ ယႏၱယားၾကီးးမွာ ယခင္ အာဏာရွင္အစုိးရ အလုိက် ကျပ အသုံးေတာ္ခံေနတဲ့ စစ္တပ္က ခန္႕အပ္ထားတဲ့ အရာရွိေတြ နဲ႕ ျပည့္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႕အျပင္ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီ ကာလေလးတြင္ပင္ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားကုိ စီမံခန္႕ခဲြရန္ အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ဆုိသူမ်ားကုိ ခန္႕အပ္လာခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ယင္းသည္က လည္း အကယ္၍ ဒီမုိကေရစီ အရ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ အစုိးရ တက္လာရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပုိင္းမွာ ၾကားခံ တခု ရွိလာေအာင္ စီမံလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးကုိနီ က ဒီမုိကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အခုိင္အမာ ျဖစ္ေပၚလာဖုိ႕ ဒါေတြအားလုံးကုိ ေျပာင္းလဲမွ ရမည္ဆုိသည္ကုိ သိထားခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း လက္ရွိ ႏူိင္ငံေရး တည္ေဆာက္ထားပုံအရ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏူိင္ဆုိသည္ကုိလည္း သိနားလည္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္ ဦးကုိနီ ဆုိသူသည္ လက္ရွိ စနစ္အတြင္းမွာပဲ ကယ္ေပါက္ကုိ ရွာႏူိင္တဲ့ ေနရာမွာ ကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏူိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္လာခဲ့ရျခင္းက သက္ေသခံေနခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိကၽြမ္းက်င္မႈေၾကာင့္ပဲ ဦးကုိနီ အဖုိ႔ သူ႕အသက္ကုိ ေပးလုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္နဲ႕ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္အတြင္း စစ္တပ္က ေရးဆဲြထားတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပုံ အပုိဒ္ေတြမွာ ဖဲြ႕စည္းပုံကုိ ပါလီမာန္ရွိ လူမ်ားစု မဲ နဲ႕ ဖ်က္သိမ္းျပစ္ဖုိ႕ တခုမွ မပါတာေၾကာင့္ အသစ္ေရးဆဲြဖုိ႕ လမ္းပြင့္သြားေစတယ္လုိ႕ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။

သူ အသတ္ခံရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဦးကုိနီ မွ ဖဲြ႕စည္းပုံ အသစ္ ေရးဆဲြ ေနဆဲ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က သိခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ႏူိင္ငံတြင္းရွိ သတင္းေထာက္တဦးက ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၆ ရက္ေန႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ အသစ္ ေရးဆဲြေနတာနဲ႕ ဦးကုိနီ လုပ္ၾကံခံရမႈ ဆက္စပ္ေနပါသလားလုိ႕ ရဲရဲ၀န္႕၀န္႕ ထ ေမးခဲ့ပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္လည္း ရဲခ်ဳပ္ ေဇာ္၀င္းမွ သတ္ျဖတ္မႈရဲ႕ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းရင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ကုိ ေလ့လာ စုံစမ္းေနပါတယ္လုိ႕ သာ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပါတ္သာ ေျဖဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ကြယ္က ၾကဳိးကုိင္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္အရာရွိ ေဟာင္းတဦးကုိ ရဲအဖဲြ႕မွ ဆက္လက္ရွာေဖြေနရဆဲ ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ၌ က ဦးကုိနီ ေသြးေအးေအး နဲ႕ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံလုိက္ရျခင္းသည္ မူဆလင္တဦး ျဖစ္ေန၍မဟုတ္ပဲ ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္သား တဦး ျဖစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ပင္ ဆုိတာ ထင္ရွားလာေစပါတယ္။

(၂၀၁၇ ၊ ဂၽြန္လ ၁၇ ရက္ေန႕ထုတ္ Asia Times တြင္ ပါရွိေသာ ဘာတန္ လစ္တနာ ေရးသားသည့္ "No justice for slain Myanmar Lawyer U Ko Ni" ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖၚျပပါသည္)
Credit to Hla Soewai.