တပ္​မ​ေတာ္​ကာကြယ္​​ေရးဦးစီးခ်ဳပ္​ကို ဘယ္​သူကခန္​႔မွာလဲ ?

မရႈပ္မရွင္း အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၄၂

သရဝဏ္​(ျပည္​)

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကမွ လူအေပါင္းသည္ ပုဒ္မ ၅၉(စ) ႏွင့္ ပုဒ္မ ၄၃၆ စသည္တို႔တြင္ မဲေနေသာ္လည္း ပုဒ္မ ၃၄၂ ၏ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ေျပာသူမရွိသေလာက္ ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကသည္။

ထိုပုဒ္မ ၃၄၂ တြင္လညး္ မရႈပ္မရွင္းျဖစ္ေနေသာ၊ တိက်ေရရာမႈမရွိေသာ ေယဘုယ်ဆန္လြန္းေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ပါဝင္ေနသည္ကို ေထာက္ျပလိုပါသည္။

၂၀၀၈ တြင္ အတည္ျပဳလိုက္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၇) သည္ တပ္မေတာ္ဟူေသာ အခန္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခန္း (၇) ပုဒ္မ ၃၄၂ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ၏ အဆိုျပဳ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးရမည္ဟု ပါဝင္ပါသည္။

ဆက္ဖတ္ၾကည့္ေသာအခါ တိုင္းျပည္ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္သည့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္သည့္ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ကို လံုးဝမေတြ႕ရွိရသည္မွာ အလြန္ထူးဆန္း၍ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ လစ္ဟာမႈႀကီး (သို႔မဟုတ္) တမင္သက္သက္ အသာစီးယူထားေသာ အခ်က္ႀကီး ျဖစ္ေနပါသည္။

ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးအပါဆံုး ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေသာ သမၼတရာထူးေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ပုဒ္မ ၅၉(က) မွ (ဆ) အထိ အခ်က္ခုနစ္ခ်က္ အေသးစိတ္ ေရပက္မဝင္ေအာင္ ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္ထိုက္သည့္ လူတစ္ေယာက္၏ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို စာရြက္ေပၚတြင္ တိတိက်က် ဘာမွေရးထားျခင္း မရွိဘဲ ကာလံုအဖြဲ႕ကိုသာ လႊဲခ်ထားေလသည္။ ထုိကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႕တြင္ အဖြဲ႕ဝင္ (၁၁) ဦးရွိရာတြင္လည္း စစ္ဘက္မွတင္ေသာ ဒုသမၼတတစ္ေယာက္၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး၊ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဟူေသာ တပ္မေတာ္မွ လူ (၆) ေယာက္က အဓိကထား ဆံုးျဖတ္မည္ျဖစ္သျဖင့္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို တပ္မေတာ္က ခန္႔ခြင့္ရွိသလိုသာ ျဖစ္ေနပါသည္။

သမၼတက ခန္႔ခြင့္ ရွိသည္ဆိုျခင္းမွာ ဟန္ျပသာျဖစ္ေနသည္။

ကာလံုအဖြဲ႕တြင္ လူ (၁၁) ေယာက္သာ ရွိသည့္ အနက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ပါၿပီးပါလ်က္ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ထည့္ထားျခင္းမွာလည္း လူထပ္လိုေနသလိုရွိကာ တမင္စစ္ဘက္မွလူမ်ားကို လူဦးေရအသာရေအာင္ လုပ္ထားသလို ျဖစ္ေနပါသည္။

အဆိုးဆံုးအခ်က္မွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရမည့္ သူ၏
(က) အသက္ကန္႔သတ္ခ်က္
(ခ) ပညာအရည္အခ်င္း ကန္႔သတ္ခ်က္
(ဂ) အၿငိမ္းစားယူရမည့္သက္တမ္း
(ဃ) ျပည္ေထာင္စု၏ သေဘာတူညီခ်က္
(င) အျခားအရည္အခ်င္းကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား
(စ) ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ရာထူးသက္တမ္း
(ဆ) ရာထူးမွ ဆက္လက္မထမ္းေဆာင္သင့္ေသာ စြပ္စြဲျပစ္တင္မႈမ်ားကုိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ လံုး၀ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိေခ်။

ထိုအခါ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကို မည္သည့္ စံသတ္မွတ္ ခ်က္မ်ားျဖင့္ ေရြးမည္ (ဥပမာ ဗိုလ္သင္တန္း အမွတ္ စဥ္ ေရွ႕ေနာက္စီနီယာ အရ ေရြးမည္လား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ျဖစ္မွပဲ ေရြးမည္ေလာ၊ သို႔မဟုတ္ အထက္လူႀကီးေဟာင္း မ်ား၏ အႀကံဥာဏ္ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္သာ ေရြးမည္လား၊ သမၼတက ခန္႔ထားခြင့္ ရွိသည္ဟု ေျပာထားရာ သမၼတ တကယ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သူ ကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရမည္လား) ဟူ၍ ေမး စရာကိစၥေတြ ရွိေပသည္။

ထို႔အျပင္ သမၼတသည္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္ရမည္ဟု ဆိုရာ၌

- သမၼတ တစ္ခါတက္တိုင္း ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ တစ္ႀကိမ္ခန္႔အပ္ ရမည္လား၊
- အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္းတစ္ဦးကို ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေလာင္းအျဖစ္ သမၼတမွ အမည္တင္သြင္းခြင့္ ရွိ မရွိ၊
- ကာလံုအဖြဲ႔က လက္ရွိေရြးခ်ယ္ထားေသာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကို ေနာက္တက္လာေသာ ကာလံုအဖြဲ႕က အသစ္ျပန္ေရြးခ်ယ္ေပးႏိုင္ခြင့္ ရွိမရွိ

စသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ လည္းမပါ၊ တပ္မေတာ္က တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာမႈလည္းမရွိေသာ မရႈပ္မရွင္း ကိစၥမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုကိစၥမ်ားကို လႊတ္ေတာ္တြင္ တရား၀င္ေမးျမန္းကာ ဥပေဒခိုင္မာေအာင္ ျပဳသင့္ပါသည္။

ထိုသို႔မဟုတ္ပါက သမၼတမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ရာထူးတို႔အတြက္ စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ စဥ္းစားသေလာက္ ႏိုင္ငံ၏ အာဏာဗဟိုခ်က္ ျဖစ္ေနေသာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူး အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္ လစ္ဟာေနပါသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ရက္ပိုင္းက တပ္မေတာ္ေလးလပတ္ အစည္းအေ၀းအၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးႏွင့္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေနရာမ်ားအတြက္ အၿငိမ္းစား ယူရမည့္ သက္တမ္းမွာ (၆၅) ႏွစ္အထိ တိုးျမွင့္လိုက္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္လာေပသည္။

လက္ရွိ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၏ အသက္မွာလည္း မၾကာခင္ (၆၀) ျပည့္ေတာ့ မည္ျဖစ္ သျဖင့္ သက္ျပည့္ပင္စင္ ယူခါနီးမွ ထိုသို႔ (၅) ႏွစ္ ထပ္တိုးလိုက္ျခင္းကို ျပည္ သူလူထုက ေ၀ဖန္ေနၾကသည္။

အမွန္စင္စစ္ ရာထူးမွ အၿငိမ္းစားယူသည့္ သက္တမ္း၊ ရာထူးစတင္ခန္႔ထားႏိုင္သည့္ အငယ္ဆံုး သက္တမ္းႏွင့္ အျခား အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတြင္သာ တရား ၀င္ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းထားသင့္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကသာ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းေပးရေပလိမ့္မည္။

၅၉(စ) သည္ ျပင္ဆင္ရန္ အလြန္ခက္ေအာင္ ပုဒ္မမ်ားစြာျဖင့္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားေသာ္လည္း၊ ပုဒ္မ ၃၄၂ မွာ ဘာမွရွင္းေအာင္ ေရးမထား သျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာပုဂၢိဳလ္မ်ားက ဘာပဲထပ္ထည့္ခ်င္သည္ျဖစ္ေစ ငွက္ေပ်ာသီးအခြံႏႊာ စားသလို လြယ္ကူလြန္းေနသည့္ ဟာကြက္ႀကီး ျဖစ္ေပၚေနပါေၾကာင္း ။

သရဝဏ္ (ျပည္)