မႏၱေလး မဂၤလာေစ်းမီးေလာင္မႈျဖစ္စဥ္ ၂၂ မတ္လ ၂၀၁၆ (ဓာတ္ပုံ ကိုေက်ာ္ႀကီး AB) |
မီးစေလာင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း စုံစမ္းေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီလပိုင္းေတြအတြင္း ျမန္မာႏုိ္င္ငံတ၀ွမ္းမွာ မီးေလာင္ကြ်မ္းမႈေတြ မၾကာခဏျဖစ္ပြားေနၿပီး စုိးရိမ္ေနၾကတဲ့ၾကားမွာ မႏၱေလးမဂၤလာေစ်း မီးေလာင္ကြ်မ္းမႈ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ ကိုသိန္းထိုက္ဦးက စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
အခု အသံမလႊင့္ခင္ နာရီပိုင္းက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္အရ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္က မီးသတ္ကားေတြ မီးေလာင္တဲ့ေနရာမွာ ရွိေနၿပီး မီးႂကြင္းမီးက်န္ေတြ ၿငိမ္းသတ္ေနတယ္လို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ လူအေသအေပ်ာက္ မရွိတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးတဲ့ ပမာဏကိုေတာ့ မခန္႔မွန္းႏုိင္ေသးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မႏၱေလးသူ မႏၱေလးသားေတြအဖို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ မနက္မွာ အရင္က သူတုိ႔ပုံမွန္ျမင္ေနၾက ျမင္ကြင္းတခုကေတာ့ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါၿပီ။ ညက ၉ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္ မီးညြန္႔က်ဳိးစအခ်ိန္ ၿမိဳ႕ခံတေယာက္ကို ဗြီအိုေအက ေမးၾကည့္ပါတယ္။
“မီးသတ္ကားေတြက မ်ားတယ္၊ ႏုိင္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ေရျပႆနာနဲ႔ ၾကာသြားတာ၊ ေျမာင္းထဲက ေရေတြ ကိုေတာင္ စုတ္ၿပီး ပက္ရတာ”
မီးခိုးေငြ႔ေတြၾကား ေစ်းအေပၚထပ္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ လူတခ်ဳိ႕ကို မီးသတ္က ကယ္ဆယ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ မီးေလာင္တဲ့ေနရာကို ေစာေစာပိုင္း ေရာက္သြားတဲ့ ကိုညီေက်ာ္ကေတာ့ မီးၿငိမ္းသတ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို အခုလုို ေျပာျပပါတယ္။
“က်ေနာ္ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ဘယ္မီးသတ္ကားမွ ေရာက္မလာေသးဘူး၊ ေစ်းက ၃ ထပ္ရွိပါတယ္။ အေပၚဆုံးထပ္မွာ လူေတြ ရွိေနၿပီး အလယ္ထပ္မွာ ေစ်းအေရာင္းျပခန္းေတြ၊ ရုံးခန္းတခ်ဳိ႕နဲ႔ စာအုပ္ဆုိင္တခ်ဳိ႕ ရွိပါတယ္။ မီးခိုးေတြက လုံးၿပီးေတာ့ အေပၚထပ္ေတြကို တက္သြားပါတယ္။ တက္သြားတဲ့အခါ ကားအတက္အဆင္း လမ္း အပါအ၀င္ တခ်ဳိ႕ရုတ္တရက္ ၀င္လို႔ ထြက္မရတဲ့ အေျခအေန ႀကဳံခဲ့တဲ့အတြက္ အရမ္းကို စိုးရိမ္စရာပါ။”
ကယ္ဆယ္ေရးမွာလည္း အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္တာကို လက္ခံၿပီး ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ခဲ့ေပမဲ့ အပ်က္အစီးေတြေတာ့ မ်ားမယ့္အေၾကာင္း ကိုညီေက်ာ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
မဂၤလာေစ်းဟာ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ ရန္မ်ဳိးလုံရပ္မွာရွိၿပီး ရတနာပုံေခတ္ မူေလေစ်းႀကီး ၂၈ ေစ်းမွာ ပါ၀င္တဲ့အေၾကာင္း စာေရးဆရာ ဆူးငွက္က လူမႈကြန္ယက္မွာ သမိုင္းေၾကာင္းတခ်ဳိ႕ကို တင္ထားပါတယ္။ မူလက မဂၤလာတံတား၊ ျပည္ေတာ္သာ တုိက္တန္း၀င္းေနရာမွာ ရွိခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ဆင္ေတာ္သည္မ်ား၀င္းကို ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့တ့ဲ ေစ်းျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက စည္ပင္အစီအစဥ္နဲ႔ ေစ်းသစ္ဖြင့္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀ွမ္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းမွာ မီးေလာင္မႈေတြ ဆက္တုိက္ဆိုသလို ျဖစ္ပြားေနၿပီး ရာသီဥတုကလည္း ခါတုိင္းႏွစ္ေတြထက္ ပိုၿပီး ပူျပင္းတဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္ မီးေၾကာင့္ ဆုံးရႈံးတဲ့ ပမာဏဟာ မႏွစ္က တႏွစ္ပတ္လုံး ဆုံးရႈံးမႈထက္ ပိုမ်ားတဲ့အေၾကာင္း မီးသတ္တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ဧရာ၀တီတိုင္း လပြတၱာၿမိဳ႕၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္တုိင္း နမ့္ဆန္ၿမိဳက၊ တနသၤာရီတုိင္း ပုေလာၿမိဳ႕ က်ိဳက္ကာရြာ မီးေလာင္ေလာင္မႈေတြအျပင္၊ ေနာက္ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ဘုရင့္ေနာင္ေစ်း၊ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ရန္ကုန္ မဂၤလာေတာင္ညြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ မဂၤလာေစ်း မီးေလာင္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။
မီးေၾကာင့္ အိမ္ေျခရာနဲ႔ခ်ီ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးခဲ့သလို ရန္ကုန္ မဂၤလာေစ်းမီးေလာင္မႈမွာ က်ပ္သိန္းေပါင္း သုံးေသာင္းေက်ာ္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အခု မႏၱေလး မဂၤလာေစ်း မီးေလာင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘယ္ေလာက္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးတယ္ဆုိတာ အတိအက် မသိရေေသးပါဘး။ ေစ်းေတြ မီးေလာင္ေနရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုေမာင္ေမာင္ဦးက အခုလုိ သုံးသပ္ပါတယ္။
“ေဆာက္သမွ် အထပ္ျမင့္ေတြ အထပ္နိမ့္ေတြ၊ ေစ်းအားလုံးမွာ မီးသတ္စနစ္ေတြ မပါဘူး၊ မီးသတ္စနစ္ေတြ မပါဘူး။ မီးသတ္ေဆးဗူးေလာက္ပဲ အားကိုးေတာ့ တကယ္ေလာင္ၿပီဆုိ အဲဒီ မီးသတ္ေဆးဗူးက ပစ္ၿပီး ေျပးရတာ။ မကပ္ႏုိင္ဘူး။ ေနာက္ အေပၚထပ္ေတြမွာ ပါ၀ါမလုိဘဲ ဖိအားနဲ႔ တြန္းပက္လုိ႔ ရႏုိင္တဲ့ ေရပိုက္စနစ္ေတြ မပါေတာ့ အျပင္ကေနပဲ တြန္းပက္ေနရတယ္။ အတြင္းထဲမွာ ေလာင္စာကုန္မွပဲ မီးေတြ ညိမ္းၾကရတာပါ။”
မီးေလာင္တဲဲ့အခ်ိန္ မီးသတ္ယာဥ္ေတြနဲ႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးယာဥ္ေတြ လံုၿခံဳေရးယာဥ္ေတြ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ ေရသယ္ယူေရးနဲ႔ သြားလာေရး အခက္အခဲေတြနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရတာေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈေတြ မလိုအပ္ဘဲ မ်ားရတာဆုိၿပီး မီးေဘးကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြ်မ္းက်င္သူေတြက ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။
မီးေဘး၊ သဘာဝေဘး ႀကံဳလာရတဲ့အခ်ိန္ အခက္အခဲမရွိဘဲ စနစ္တက် ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားသင့္တယ္ဆုိၿပီး ေထာက္ျပၾကတာပါ။ အခု မႏၱေလး မဂၤလာေစ်း မီးေလာင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈ ပမာဏကို အတိအက် မသိရေသးေပမဲ့့ လူအေသအေပ်ာက္ေတာ့ မရွိဘူးဆုိၿပီး ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔၀င္ တေယာက္က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံတေယာက္ကေတာ့ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာနဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ ယာဥ္တုိက္မႈျဖစ္ပြားၿပီး ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ စီးလာတဲ့ လူတဦး ေသဆုံးသြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း Facebook လူမႈကြန္ယက္မွာ ဓာတ္ပုံနဲ႔ တကြ တင္ထားပါတယ္။
ဦးသိန္းထိုက္ဦး / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
..........
မန္တလေး မင်္ဂလာစျေးမီးလောင်မှုဖြစ်စဉ် ၂၂ မတ်လ ၂၀၁၆ (ဓာတ်ပုံ ကိုကျော်ကြီး AB)
မန္တလေးမြို့ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်ထဲမှာရှိတဲ့ ရ၃ လမ်းနှင့် လမ်း ၃၀ ထောင့်၊ မင်္ဂလာစျေးမှာ မနေ့က ညနေ ငါးနာရီခွဲကျော်ကျော်က မီး အကြီးအကျယ် လောင်ကျွမ်းခဲ့ပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ပမာဏကိုတော့ အတိအကျ မသိရသေးပါဘူး။
မီးစလောင်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းကိုလည်း စုံစမ်းနေဆဲဖြစ်တယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီလပိုင်းတွေအတွင်း မြန်မာနို်င်ငံတဝှမ်းမှာ မီးလောင်ကျွမ်းမှုတွေ မကြာခဏဖြစ်ပွားနေပြီး စိုးရိမ်နေကြတဲ့ကြားမှာ မန္တလေးမင်္ဂလာစျေး မီးလောင်ကျွမ်းမှု ထပ်မံ ဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။ ကိုသိန်းထိုက်ဦးက စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
အခု အသံမလွှင့်ခင် နာရီပိုင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်အရ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်က မီးသတ်ကားတွေ မီးလောင်တဲ့နေရာမှာ ရှိနေပြီး မီးကြွင်းမီးကျန်တွေ ငြိမ်းသတ်နေတယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ မီးလောင်မှုကြောင့် လူအသေအပျောက် မရှိတဲ့အကြောင်းနဲ့ ပျက်စီးဆုံးရှုံးတဲ့ ပမာဏကိုတော့ မခန့်မှန်းနိုင်သေးတဲ့အကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် မန္တလေးသူ မန္တလေးသားတွေအဖို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ မနက်မှာ အရင်က သူတို့ပုံမှန်မြင်နေကြ မြင်ကွင်းတခုကတော့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါပြီ။ ညက ၉ နာရီကျော်ကျော် မီးညွန့်ကျိုးစအချိန် မြို့ခံတယောက်ကို ဗွီအိုအေက မေးကြည့်ပါတယ်။
“မီးသတ်ကားတွေက များတယ်၊ နိုင်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ ရေပြဿနာနဲ့ ကြာသွားတာ၊ မြောင်းထဲက ရေတွေ ကိုတောင် စုတ်ပြီး ပက်ရတာ”
မီးခိုးငွေ့တွေကြား စျေးအပေါ်ထပ်မှာ ပိတ်မိနေတဲ့ လူတချို့ကို မီးသတ်က ကယ်ဆယ်ခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မီးလောင်တဲ့နေရာကို စောစောပိုင်း ရောက်သွားတဲ့ ကိုညီကျော်ကတော့ မီးငြိမ်းသတ်နေတဲ့ အခြေအနေကို အခုလိုု ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်ရောက်သွားတဲ့အချိန်မှာတော့ ဘယ်မီးသတ်ကားမှ ရောက်မလာသေးဘူး၊ စျေးက ၃ ထပ်ရှိပါတယ်။ အပေါ်ဆုံးထပ်မှာ လူတွေ ရှိနေပြီး အလယ်ထပ်မှာ စျေးအရောင်းပြခန်းတွေ၊ ရုံးခန်းတချို့နဲ့ စာအုပ်ဆိုင်တချို့ ရှိပါတယ်။ မီးခိုးတွေက လုံးပြီးတော့ အပေါ်ထပ်တွေကို တက်သွားပါတယ်။ တက်သွားတဲ့အခါ ကားအတက်အဆင်း လမ်း အပါအဝင် တချို့ရုတ်တရက် ၀င်လို့ ထွက်မရတဲ့ အခြေအနေ ကြုံခဲ့တဲ့အတွက် အရမ်းကို စိုးရိမ်စရာပါ။”
ကယ်ဆယ်ရေးမှာလည်း အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ပူးပေါင်းပါ၀င်တာကို လက်ခံပြီး ၀ိုင်းဝန်းလုပ်ခဲ့ပေမဲ့ အပျက်အစီးတွေတော့ များမယ့်အကြောင်း ကိုညီကျော်က ဆက်ပြောပါတယ်။
မင်္ဂလာစျေးဟာ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ် ရန်မျိုးလုံရပ်မှာရှိပြီး ရတနာပုံခေတ် မူလေစျေးကြီး ၂၈ စျေးမှာ ပါ၀င်တဲ့အကြောင်း စာရေးဆရာ ဆူးငှက်က လူမှုကွန်ယက်မှာ သမိုင်းကြောင်းတချို့ကို တင်ထားပါတယ်။ မူလက မင်္ဂလာတံတား၊ ပြည်တော်သာ တိုက်တန်းဝင်းနေရာမှာ ရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိ ဆင်တော်သည်များဝင်းကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တဲ့ စျေးဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလက စည်ပင်အစီအစဉ်နဲ့ စျေးသစ်ဖွင့်ခဲ့တဲ့အကြောင်း ရေးသားထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်း ၂၀၁၆ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းမှာ မီးလောင်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ဖြစ်ပွားနေပြီး ရာသီဥတုကလည်း ခါတိုင်းနှစ်တွေထက် ပိုပြီး ပူပြင်းတဲ့အတွက် ဒီနှစ် မီးကြောင့် ဆုံးရှုံးတဲ့ ပမာဏဟာ မနှစ်က တနှစ်ပတ်လုံး ဆုံးရှုံးမှုထက် ပိုများတဲ့အကြောင်း မီးသတ်တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောဆိုထားပါတယ်။ ဒီနှစ်ဆန်းပိုင်းမှာ ဧရာဝတီတိုင်း လပွတ္တာမြို့၊ ရှမ်းပြည်မြောက်တိုင်း နမ့်ဆန်မြိုက၊ တနင်္သာရီတိုင်း ပုလောမြို့ ကျိုက်ကာရွာ မီးလောင်လောင်မှုတွေအပြင်၊ နောက် မရမ်းကုန်းမြို့နယ် ဘုရင့်နောင်စျေး၊ ဇန်နဝါရီလအတွင်း ရန်ကုန် မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မြို့နယ် မင်္ဂလာစျေး မီးလောင်မှုတွေ အကြီးအကျယ် ဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။
မီးကြောင့် အိမ်ခြေရာနဲ့ချီ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့သလို ရန်ကုန် မင်္ဂလာစျေးမီးလောင်မှုမှာ ကျပ်သိန်းပေါင်း သုံးသောင်းကျော် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့တဲ့အကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အခု မန္တလေး မင်္ဂလာစျေး မီးလောင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လောက် ပျက်စီးဆုံးရှုံးတယ်ဆိုတာ အတိအကျ မသိရေသေးပါဘး။ စျေးတွေ မီးလောင်နေရတဲ့ အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ မန္တလေးမြို့ခံ တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုမောင်မောင်ဦးက အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
“ဆောက်သမျှ အထပ်မြင့်တွေ အထပ်နိမ့်တွေ၊ စျေးအားလုံးမှာ မီးသတ်စနစ်တွေ မပါဘူး၊ မီးသတ်စနစ်တွေ မပါဘူး။ မီးသတ်ဆေးဗူးလောက်ပဲ အားကိုးတော့ တကယ်လောင်ပြီဆို အဲဒီ မီးသတ်ဆေးဗူးက ပစ်ပြီး ပြေးရတာ။ မကပ်နိုင်ဘူး။ နောက် အပေါ်ထပ်တွေမှာ ပါ၀ါမလိုဘဲ ဖိအားနဲ့ တွန်းပက်လို့ ရနိုင်တဲ့ ရေပိုက်စနစ်တွေ မပါတော့ အပြင်ကနေပဲ တွန်းပက်နေရတယ်။ အတွင်းထဲမှာ လောင်စာကုန်မှပဲ မီးတွေ ညိမ်းကြရတာပါ။”
မီးလောင်တဲဲ့အချိန် မီးသတ်ယာဉ်တွေနဲ့ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးယာဉ်တွေ လုံခြုံရေးယာဉ်တွေ ဝင်ရောက်နိုင်ဖို့နဲ့ ရေသယ်ယူရေးနဲ့ သွားလာရေး အခက်အခဲတွေနဲ့ ကြံုခဲ့ရတာကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေ မလိုအပ်ဘဲ များရတာဆိုပြီး မီးဘေးကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွမ်းကျင်သူတွေက ထောက်ပြနေကြပါတယ်။
မီးဘေး၊ သဘာဝဘေး ကြံုလာရတဲ့အချိန် အခက်အခဲမရှိဘဲ စနစ်တကျ ကူညီကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ဆောင်နိုင်အောင် ပြင်ဆင်ထားသင့်တယ်ဆိုပြီး ထောက်ပြကြတာပါ။ အခု မန္တလေး မင်္ဂလာစျေး မီးလောင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ပမာဏကို အတိအကျ မသိရသေးပေမဲ့့ လူအသေအပျောက်တော့ မရှိဘူးဆိုပြီး ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ် မီးသတ်တပ်ဖွဲ့ဝင် တယောက်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ မန္တလေးမြို့ခံတယောက်ကတော့ မီးလောင်မှုဖြစ်ပွားတဲ့နေရာနဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ ယာဉ်တိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီး မော်တော်ဆိုင်ကယ် စီးလာတဲ့ လူတဦး သေဆုံးသွားခဲ့တဲ့အကြောင်း Facebook လူမှုကွန်ယက်မှာ ဓာတ်ပုံနဲ့ တကွ တင်ထားပါတယ်။
ဦးသိန်းထိုက်ဦး / ဗွီအိုအေ (မြန်မာပိုင်း)
http://burmese.voanews.com
No comments:
Post a Comment