၂ လအတြင္း မီးေလာင္ဆံုး႐ံႈးမႈ ၂၀၁၅ တႏွစ္လံုးထက္ပိုမ်ား

ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔တဲ့ ေႏြရာသီ မေရာက္ခင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ မီးေလာင္မႈေတြေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြက မႏွစ္က တႏွစ္ပတ္လံုးထက္ ပိုမ်ားေနတဲ့အေၾကာင္း ျမစ္မခသတင္းေအဂ်င္စီက ကိုေကာင္းျမတ္ၿဖိဳးက တင္ျပေပးပါထားပါတယ္။

၂၀၁၆ ဇန္န၀ါရီလကေန ေဖေဖာ္၀ါရီ လလယ္အထိ မီးေလာင္လုိ႔ ဆုံးရႈံးခဲ့တဲ့ တန္ဖုိးဟာ က်ပ္သန္းေပါင္း ေလးေသာင္းနီးပါးရွိေနၿပီး ၂၀၁၅ တႏွစ္လုံး မီးေလာင္လုိ႔ ဆုံးရႈံးခဲ့တဲ့ တန္ဖုိးထက္ေတာင္ ၁၀ ဆေက်ာ္ မ်ားျပားေနပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ တႏုိင္ငံလုံး မီးေလာင္မႈေပါင္း ႏွစ္ေထာင္နီးပါး ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အခု ၂၀၁၆ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွာေတာ့ မီးေလာင္မႈေပါင္း ၂၀၀ နီးပါး ရွိေနၿပီး အမ်ားစုကေတာ့ ေပါ့ဆမီးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး မီးသတ္ဦးစီးမွဴး ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေသာ္တာကေတာ့ မီးေလာင္ကၽြမ္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

ဦးေသာ္တာ။ ။ “မီးဖုိမီးေၾကာင့္ေလာင္တာ၊ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ေလာင္တာေတြ ၈၅ - ၉၀% ေလာက္က ေပါ့ဆလုိ႔ေလာင္တာေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလုံးက သတိ ၀ိရိယနဲ႔ ၊ က်ေနာ္တုိ႔ သတိရွိရွွိနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖုိ႔။”
ေဆာင္းရာသီ မကုန္ေသးခင္မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေန႔အပူခ်ိန္ဟာ ၄၀ စင္တီဂရိတ္ ေက်ာ္လာႏုိင္တဲ့အတြက္ ေႏြရာသီမွာ အပူခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္အထိ ျမင့္ႏုိင္မလဲဆုိတာကေတာ့ စုိးရိမ္ရတဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခံစားေနရတဲ့ El Nino ရာသီဥတုဟာ အလြန္ပူျပင္း ေျခာက္ေသြ႔ေစတတ္တာေၾကာင့္ မီးေဘးအႏၱရာယ္ကုိ အထူးသတိထားၾကဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လဲ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ေတြက ေျပာဆုိထားၾကပါတယ္။

အဲဒီလုိ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္ေနတဲ့အတြက္ မီးေလာင္မႈေတြျဖစ္လာရင္ ဘယ္လုိ လုပ္ေဆာင္ရမလဲ ဆုိတာကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔က ဒုတိယ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဆာင္ေဆြ၀င္းက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
ဦးေအာင္ေဆြ၀င္း။ ။ “ေပးခဲ့တဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ ၿငိမ္းသတ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ဒီ သက္ဆုိင္ရာ ကာယကံရွင္၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း စတင္ ေတြ႔ရွိသူကေပါ့ေနာ္၊ ကုိယ့္ဆီမွာ အသင့္ေဆာင္ထားတဲ့ မီးသတ္ေဆးဗူး၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရပုန္းေပါ့ေနာ္၊ ဒါမွမဟုတ္လဲ ရရာပစၥည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းသတ္လုိ႔ရွိရင္ ဒါဟာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ၿငိမ္းသြားမွာပါ။ အဲဒီလုိ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ၿငိမ္းသြားႏုိင္ေအာင္အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ အိမ္ေတြမွာ၊ ေနရာတုိင္းမွာ ရွိသင့္ ရွိထုိက္တဲ့ မီးေဘး ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းေတြေပါ့၊ ဥပမာ ထင္ထင္ရွားရွားဆုိရင္ မီးသတ္ေဆးဗူးေပါ့ေနာ္၊ အခုေခတ္နဲ႔ဆုိရင္ ဒါ ျပည္သူေတြလည္း မီးသတ္ေဆးဗူးကုိ ေဆာင္ထားသင့္ပါၿပီ။”
ဒီႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွာဆုိရင္ေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ မီးေလာင္မႈေတြဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မဂၤလာေစ်း၊ လပြတၱာၿမိဳ႕၊ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕၊ တနသၤာရီတုိင္း ပုေလာၿမိဳ႕က က်ဳိက္ကာေက်းရြာ မီးေလာင္မႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမီးေလာင္မႈေတြေၾကာင့္ ေနအိမ္နဲ႔ ဆုိင္ခန္းေပါင္း ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ပ်က္ဆီး ဆုံးရႈံးခဲ့ပါတယ္။

မီးေလာင္ခဲ့ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ခံစားရတဲ့သူေတြဟာ အနဲနဲ႔ အမ်ားကေတာ့ ဒုကၡေရာက္ၾကပါတယ္။ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕လုိမ်ဳိး မီးေလာင္ခဲ့ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အရင္လုိ ျပန္ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကုိ အခ်ိန္ယူၿပီး လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မွာပါ။

ဒါေၾကာင့္ မီးေဘးအႏၱရာယ္ကုိ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာကုိလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔က ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေဆြ၀င္းက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

ဦးေအာင္ေဆြ၀င္း။ ။ “ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ ပစၥည္းေတြကုိ ေဆာင္ထားျခင္းျဖင့္ တန္ဖုိးမ်ားတယ္လုိ႔ တခ်ဳိ႕ေတြက ထင္ၾကပါတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီကုန္က်စားရိတ္က မီးေလာင္ဆုံးရႈံးမႈနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လုိ႔ရွိရင္ ဘာမွ မေျပာပေလာက္ပါဘူး။ အင္မတန္မွ နဲပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ မီးေဘးကာကြယ္ေရးအတြက္ ဒီ သုံးစြဲတဲ့ေငြဟာလည္း အက်ဳိးရွိစြာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ မီးေဘး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးပစၥည္းေတြ ထားရွိျခင္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ရရွိတဲ့အက်ဳိး ေက်းဇူးေတြဟာ အမ်ားႀကီးပါ။ အဲဒီအထဲမွာမွ က်ေနာ္ ထင္ရွားတဲ့ သာဓက (၂) ခုကုိ တင္ျပလုိပါတယ္။ ပထမတခုကေတာ့ မိမိရဲ႕ စည္းစိမ္ဥစၥာကုိ လုံၿခံဳေစပါတယ္။ ဒုတိယတခ်က္ကေတာ့ သူတပါးရဲ႕ စည္းစိမ္ဥစၥာကုိ ခ်မ္းသာရာ ရေစပါတယ္။”
ရန္သူမ်ဳိး (၅) ပါးထဲမွာ တပါးအပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ မီးေဘးကေတာ့ ခံစားရတဲ့သူေတြအတြက္ မသက္သာလွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေတြက ဒီႏွစ္ ေႏြရာသီအတြက္ မီးေဘးကုိ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ထားၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းေနၾကပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
......


ပူပြင်းခြောက်သွေ့တဲ့ နွေရာသီ မရောက်ခင်မှာ မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ မီးလောင်မှုတွေကြောင့် ဆုံးရှုံးမှုတွေက မနှစ်က တနှစ်ပတ်လုံးထက် ပိုများနေတဲ့အကြောင်း မြစ်မခသတင်းအေဂျင်စီက ကိုကောင်းမြတ်ဖြိုးက တင်ပြပေးပါထားပါတယ်။

၂၀၁၆ ဇန်နဝါရီလကနေ ဖေဖော်ဝါရီ လလယ်အထိ မီးလောင်လို့ ဆုံးရှုံးခဲ့တဲ့ တန်ဖိုးဟာ ကျပ်သန်းပေါင်း လေးသောင်းနီးပါးရှိနေပြီး ၂၀၁၅ တနှစ်လုံး မီးလောင်လို့ ဆုံးရှုံးခဲ့တဲ့ တန်ဖိုးထက်တောင် ၁၀ ဆကျော် များပြားနေပါတယ်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာတော့ တနိုင်ငံလုံး မီးလောင်မှုပေါင်း နှစ်ထောင်နီးပါး ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အခု ၂၀၁၆ နှစ်ဆန်းပိုင်းမှာတော့ မီးလောင်မှုပေါင်း ၂၀၀ နီးပါး ရှိနေပြီး အများစုကတော့ ပေါ့ဆမီးတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး မီးသတ်ဦးစီးမှူး ဒုတိယညွန်ကြားရေးမှူး ဦးသော်တာကတော့ မီးလောင်ကျွမ်းမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အခုလို ပြောပါတယ်။

ဦးသော်တာ။ ။ “မီးဖိုမီးကြောင့်လောင်တာ၊ လျှပ်စစ်ကြောင့်လောင်တာတွေ ၈၅ - ၉၀% လောက်က ပေါ့ဆလို့လောင်တာတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက် အားလုံးက သတိ ၀ိရိယနဲ့ ၊ ကျနော်တို့ သတိရှိရှှိနဲ့ ကျနော်တို့က လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်သွားကြဖို့။”
ဆောင်းရာသီ မကုန်သေးခင်မှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နေ့အပူချိန်ဟာ ၄၀ စင်တီဂရိတ် ကျော်လာနိုင်တဲ့အတွက် နွေရာသီမှာ အပူချိန် ဘယ်လောက်အထိ မြင့်နိုင်မလဲဆိုတာကတော့ စိုးရိမ်ရတဲ့အခြေအနေ ဖြစ်နေပါတယ်။
ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခံစားနေရတဲ့ El Nino ရာသီဥတုဟာ အလွန်ပူပြင်း ခြောက်သွေ့စေတတ်တာကြောင့် မီးဘေးအန္တရာယ်ကို အထူးသတိထားကြဖို့ လိုတယ်လို့လဲ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပညာရှင်တွေက ပြောဆိုထားကြပါတယ်။

အဲဒီလို အပူချိန် မြင့်တက်နေတဲ့အတွက် မီးလောင်မှုတွေဖြစ်လာရင် ဘယ်လို လုပ်ဆောင်ရမလဲ ဆိုတာကို မြန်မာနိုင်ငံ မီးသတ်တပ်ဖွဲ့က ဒုတိယ ညွန်ကြားရေးမှူး ဦးဆောင်ဆွေဝင်းက အခုလို ပြောပါတယ်။
ဦးအောင်ဆွေဝင်း။ ။ “ပေးခဲ့တဲ့အချိန်လေးမှာ ငြိမ်းသတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီ သက်ဆိုင်ရာ ကာယကံရှင်၊ ဒါမှမဟုတ်လည်း စတင် တွေ့ရှိသူကပေါ့နော်၊ ကိုယ့်ဆီမှာ အသင့်ဆောင်ထားတဲ့ မီးသတ်ဆေးဗူး၊ ဒါမှမဟုတ် ရေပုန်းပေါ့နော်၊ ဒါမှမဟုတ်လဲ ရရာပစ္စည်းတွေနဲ့ ငြိမ်းသတ်လို့ရှိရင် ဒါဟာ လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ ငြိမ်းသွားမှာပါ။ အဲဒီလို လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ ငြိမ်းသွားနိုင်အောင်အတွက် ကျနော်တို့ အိမ်တွေမှာ၊ နေရာတိုင်းမှာ ရှိသင့် ရှိထိုက်တဲ့ မီးဘေး ကြိုတင် ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်းတွေပေါ့၊ ဥပမာ ထင်ထင်ရှားရှားဆိုရင် မီးသတ်ဆေးဗူးပေါ့နော်၊ အခုခေတ်နဲ့ဆိုရင် ဒါ ပြည်သူတွေလည်း မီးသတ်ဆေးဗူးကို ဆောင်ထားသင့်ပါပြီ။”
ဒီနှစ်ဆန်းပိုင်းမှာဆိုရင်တော့ ကြီးမားတဲ့ မီးလောင်မှုတွေဟာ ရန်ကုန်မြို့ မင်္ဂလာစျေး၊ လပွတ္တာမြို့၊ နမ့်ဆန်မြို့၊ တနင်္သာရီတိုင်း ပုလောမြို့က ကျိုက်ကာကျေးရွာ မီးလောင်မှုတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမီးလောင်မှုတွေကြောင့် နေအိမ်နဲ့ ဆိုင်ခန်းပေါင်း ၂,၀၀၀ ကျော် ပျက်ဆီး ဆုံးရှုံးခဲ့ပါတယ်။

မီးလောင်ခဲ့ပြီဆိုရင်တော့ ခံစားရတဲ့သူတွေဟာ အနဲနဲ့ အများကတော့ ဒုက္ခရောက်ကြပါတယ်။ နမ့်ဆန်မြို့လိုမျိုး မီးလောင်ခဲ့ပြီဆိုရင်တော့ အရင်လို ပြန်ဖြစ်ဖို့အတွက် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကို အချိန်ယူပြီး လုပ်ဆောင်ရတော့မှာပါ။

ဒါကြောင့် မီးဘေးအန္တရာယ်ကို ကြိုတင် ကာကွယ်ဖို့အတွက် ဘာတွေလုပ်သင့်တယ်ဆိုတာကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံ မီးသတ်တပ်ဖွဲ့က ဒုတိယညွန်ကြားရေးမှူး ဦးအောင်ဆွေဝင်းက အခုလို ပြောပါတယ်။

ဦးအောင်ဆွေဝင်း။ ။ “ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပစ္စည်းတွေကို ဆောင်ထားခြင်းဖြင့် တန်ဖိုးများတယ်လို့ တချို့တွေက ထင်ကြပါတယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ ဒီကုန်ကျစားရိတ်က မီးလောင်ဆုံးရှုံးမှုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လို့ရှိရင် ဘာမှ မပြောပလောက်ပါဘူး။ အင်မတန်မှ နဲပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကျနော်တို့ မီးဘေးကာကွယ်ရေးအတွက် ဒီ သုံးစွဲတဲ့ငွေဟာလည်း အကျိုးရှိစွာ ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ မီးဘေး ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေ ထားရှိခြင်းအားဖြင့် ကျနော်တို့ ရရှိတဲ့အကျိုး ကျေးဇူးတွေဟာ အများကြီးပါ။ အဲဒီအထဲမှာမှ ကျနော် ထင်ရှားတဲ့ သာဓက (၂) ခုကို တင်ပြလိုပါတယ်။ ပထမတခုကတော့ မိမိရဲ့ စည်းစိမ်ဥစ္စာကို လုံခြုံစေပါတယ်။ ဒုတိယတချက်ကတော့ သူတပါးရဲ့ စည်းစိမ်ဥစ္စာကို ချမ်းသာရာ ရစေပါတယ်။”
ရန်သူမျိုး (၅) ပါးထဲမှာ တပါးအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ မီးဘေးကတော့ ခံစားရတဲ့သူတွေအတွက် မသက်သာလှပါဘူး။ ဒါကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေက ဒီနှစ် နွေရာသီအတွက် မီးဘေးကို ကြိုတင် ကာကွယ်ထားကြဖို့ တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။

ဗွီအိုအေ (မြန်မာပိုင်း)
http://burmese.voanews.com