ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းအေျကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား

Credit- ေဒါက္တာ ေဒၚထူးထုုိက္ထုုိက္လင္း
(လင္းေရာင္ျခည္ အထူးကုုေဆးခန္းႏွင့္ေရာဂါရွာေဖြေရးစင္တာ)

ဆီးေက်ာက္ေရာဂါဟာကမာၻတစ္ဝွမ္းလုံး ရင္ဆိုင္ေနရေသာျပသနာမ်ား (worldwide problems)ထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။လူမ် ိဳးမေရြးေနရာမေရြးမွာ
ကုိျဖစ္ေနလို ့ပါ။

ဆီးေက်ာက္ျဖစ္တယ္ဆိုတာဟာ
ကယ္လ္ ဆီယမ္ ဓာတ္ေတြ
ယူရစ္ အက္ဆစ္ ဓာတ္ေတြ
စစ္ စအင္း ဓာတ္ေတြဟာ
စုပံုလာျခင္းေျကာင္ ့ျဖစ္တတ္သလို ဆီးလမ္းေျကာင္းပိုးေျကာင့္
လည္းStruvite(စတူးဗိုက္)အမ် ိဳးအစားေက်ာက္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
စုပံုလာလို ့ ုျဖစ္တာေတာ့ဟုတ္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ပုိးေျကာင့္ ဘာလို့ျဖစ္တာ ဆိုတာ က်ေတာ့ ဆီးလမ္းေျကာင္း ပိုးဝင္တဲ့အခါမွာ
ထိုပုိးေတြဟာ ခႏၶာကုိယ္ထဲက ယူရီးယား(urea)ဓာတ္ေတြကုိျဖိဳ ခြဲ ပါတယ္။ထိုအခါ အမိုးနီးယမ္နဲ ့ ဘိုင္ကာဗြန္ ဓာတ္ေတြထြက္ကာ
မက္ဂနီဆီယမ္ အမိုနီယမ္ ေဖာ့စဖိတ္ ကာဗြန္နိတ္ အက္ပါတိုက္ ေတြအျဖစ္စုေပါင္းစုပံုေစကာေက်ာက္တည္တာေတြျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

အမ်ိဳးသားေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္ဆိုေပမယ့္ အမ် ိဳးသမီးေတြလည္းျဖစ္ျကပါတယ္။
အမ်ိဳး သမီးေတြက်ေတာ့ ဆီးပိုးေျကာင့္ျဖစ္လာတာပိုမ်ားပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္ဟာ ေသြးထဲက အညစ္အေျကးေတြကုိ ဆီးအျဖစ္ေျပာင္းျပီးစြန္ ့ထုတ္ကာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ အရည္မွ်တမွဳကုိ့ ထိန္းညွိေပးပါတယ္။ ေသြးေပါင္ကို
ထိန္းညွိေပးသလို ရုိးတြင္းခ်ဥ္ဆီမွ ေအာက္ဆီဂ်င္သယ္ေဆာင္တဲ့ေသြးနီဥေတြ ထုတ္ေပးနိုင္ဖို ့အတြက္ အရိသရုိပိြဳင္အိုတင္(erythropoietin)လို ့ေခၚတဲ ့ေဟာ္မုန္းကုိပါထုတ္ေပးပါတယ္။

ျဖစ္ပြားေစတဲ့ အေျကာင္းရင္းေတြကေတာ့
-ေရေသာက္နည္းျခင္း
-ဆီးပိုးျဖစ္ေသာအခါ ေသခ်ာစြာကုသမွဳ မခံယူျခင္း
-အဝလြန္ျခင္း
-ကြမ္းစားျခင္း
-ဆီးခ် ိဳေရာဂါရွိျခင္း
-အူလမ္းေျကာင္း ေယာင္ ေရာဂါရွ္ိျခင္း
-ေဆးမ်ား စြဲေသာက္ေနရျခင္း
(ဥပမာ-ဆီးေဆးမ်ား/အတက္က်ေဆးမ်ား)
-အစာအိမ္အူလမ္းေျကာင္း ျဖတ္ဆက္လုပ္ထားရျခင္း
-ပါရာ သိြဳင္းရြိက္ေရာဂါရွိျခင္း
-ဆားမ်ားလြန္းေသာ အစားအစာမ်ား
အခ် ိဳဓာတ္မ်ားလြန္းေသာ အစားအစာမ်ားစားျခင္း/ဝမ္းတြင္းကလီစာသားမ်ားစားျခင္း တို ့ေျကာင့္ျဖစ္ေလ့ရွိပါသည္။

ေက်ာက္ကပ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ ေက်ာက္ဟာ တစ္ေနရာတည္းမ ရွိတတ္ပါဘူး။ဆီးလမ္းေျကာင္း ထဲေရာက္သြားတတ္သလိုဆီးအိတ္ထဲလည္းေရာက္သြားတတ္ပါတယ္။
ဆီးလမ္းေျကာင္းထဲေရာက္တဲ့အခါ နာက်င္မွဳ လကၡဏာကုိပုိမိုခံစားရတာပါ။

ေရာဂါလကၡဏာမ်ားကေတာ့

-ဝမ္းဗိုက္ဘယ္ဘက္(သို ့မဟုတ္)ညာဘက္တစ္္ျခမ္းလံုးနွင့္ ေနာက္ေက်ာဘယ္ဘက္(သို ့မဟုတ္)ညာဘက္တစ္ျခမ္းလံုး ေအာင့္ျခင္း့ျဖစ္တတ္ပါတယ္။တခ် ိဳ ့ အမ်ိ ဳးသားေတြမွာဆိုလ်ွင္ ေပါင္ျခံထိနာတတ္ပါတယ္။ ထိုနာက်င္မွဳ ဟာ အလြန္ဆိုးေသာေျကာင့္ ျဖစ္ျပီဆိုလည္း လူးလိမ့္ေနေအာင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။သက္သာသြားျပီဆုိလ်ွင္လည္း ဘာမွ မျဖစ္သလို လံုးဝအရွင္းသက္သာတတ္ပါတယ္။
ေက်ာက္ရွိေနသ၍ ခနခန ျပန္ျပန္ေအာင့္တတ္ပါတယ္။

-ပ် ိဳ ့ျခင္း/အန္ျခင္း
-ဆီးထဲ ေသြးပါျခင္း
-ဆီးအေရာင္ေျပာင္းျခင္း
-ခ်မ္းစိမ့္စိမ့္ျဖစ္ျခင္း
-ဖ်ားျခင္း
-မျကာခဏ ဆီးသြားခ်င္ျဖစ္ျခင္း
-ဆီးက်င္ျခင္း
-ဆီးအနည္းငယ္သာသြားျခင္း စသည့္လကၡဏာမ်ားျပတတ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆက္တြဲအေနနွင့္ကေတာ့ေက်ာက္ကပ္ေယာင္ျခင္း
(Hydronephrosis)ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဘယ္လို ကာကြယ္ျကမလဲ
- အဓိကကေတာ့ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ဖို ့လိုအပ္တာပါ။ပံုမွန္လူတေယာက္ဆို
လ်ွင္ေရ တစ္ေန ့အနည္းဆံုး ့၂လီတာေလာက္ ေသာက္နိုင္မယ္ဆိုရင္
တကယ္ကုိကာကြယ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခ်ြးထြက္မ်ားတဲ့လူေတြ ေနပူထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ လူေတြဆိုရင္ေတာ့ ၂လီတာဆိုတဲ့ပမာဏထက္ပိုေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။
-အငံလည္း ေလ်ာ့စားရပါမယ္
ဝမ္းတြင္းကလီစာ/ပင္လယ္စာေတြလည္းေလ်ာ့စားရပါ့မယ္။

-ကယ္လ္စီယမ္ေျကာင့္ ေက်ာက္ျဖစ္တတ္ေတာ့ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ျကြယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြ မစားသင့္ဘူးလို့ထင္ပါလိမ့္မယ္။
အဲ့လိုမဟုတ္ပါဘူး။အစားအစာကသဘာဝအတိုင္း ရတဲ့ ကယ္လ္ဆီယမ္ဓာတ္က မျဖစ္ေစပါဘူး၊၊
ကယ္လ္ဆီယမ္ေဆးေတြကုိ ဆရာဝန္ညြွန္ျကားတဲ့ ပမာဏအတိုင္းမဟုတ္ဘဲ ပိုေသာက္သံုးမိပါက ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေျကာင့္ ဆရာဝန္ညြွန္ျကားတဲ့
အတိုင္းေသာက္ပါ။

-ဆီးက်င္ ဆီးေအာင့္တယ္ဆိုရင္မေပါ့ဆသင့္ပါဘူး
ဆီးပုိးရွိလားျပရပါ့မယ္ ဆီးပုိးျဖစ္လာလ်ွင္လည္း ဆရာဝန္ညြွန္ျကားခ်က္အတိုင္းစနစ္တက် ေဆးေသာက္ရပါမယ္။

-Clinical research about renal stone (Department of Internal Medicine University of Texas)
-Health Line
-National Health Service (UK)
-National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases(USA)

Credit- ေဒါက္တာ ေဒၚထူးထုုိက္ထုုိက္လင္း
(လင္းေရာင္ျခည္ အထူးကုုေဆးခန္းႏွင့္ေရာဂါရွာေဖြေရးစင္တာ)
=================================================
လင္းေရာင္ျခည္အထူးကုေဆးခန္းႏွင့္ေရာဂါရွာေဖြေရးစင္တာ
အမွတ္ (၅၁၂) ေအာက္ၾကည့္ျမင္တုိင္လမ္း၊ အေနာက္ပုိင္းေဆးရုံေရွ႕၊ၾကည့္ျမင္တုိင္ျမဳိ႕နယ္၊ရန္ကုန္၊၊
ဖုန္း၊၊ ၀၁-၂၂၀၃၉၆၊ ၂၁၈၃၇၆၊ ၀၉-၃၃၈၈၆၉၇၅

ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း ေရာဂါအား ျပသေဆြးေႏြးလုုိပါက လငး္ေရာင္ျခည္ရိွ
အေထြေထြေရာဂါဆရာ၀န္မ်ား (သုုိ႕) ဆီးႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ အထူးကုုဆရာ၀န္
ၾကီး မ်ား ႏွင့္ ဘုုိကင္ ယူ၍ ဆက္သြယ္ ေဆြးေႏြးႏုုိင္ပါသည္၊၊

လင္းေရာင္ျခည္ Facebook Page အား လင္းေရာင္ျခည္အထူးကုုေဆးခန္း
ႏွင့္ေရာဂါရွာေဖြေရးစင္တာ မွ အမ်ားျပည္သူ မ်ား က်န္းမာေရး ဗဟုုသုုတ
တုုိးပြားေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ဦးစီး စီစဥ္ ေဖာ္ျပေပး ျခင္းျဖစ္ျပီး Page အား LIKE
ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖင့္ အပတ္စဥ္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ဗဟုသုတ မ်ားအား ဖတ္ရႈ
ေလ့လာႏိုင္ပါသည္၊၊
Lin Yaung Chi
.................
ဆီးကျောက်တည်ခြင်းအကြောင်းသိကောင်းစရာများ
Credit- ဒေါက်တာ ဒေါ်ထူးထုုိက်ထုုိက်လင်း
(လင်းရောင်ခြည် အထူးကုုဆေးခန်းနှင့်ရောဂါရှာဖွေရေးစင်တာ)

ဆီးကျောက်ရောဂါဟာကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံး ရင်ဆိုင်နေရသောပြသနာများ (worldwide problems)ထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။လူမျ ိုးမရွေးနေရာမရွေးမှာ
ကိုဖြစ်နေလို ့ပါ။

ဆီးကျောက်ဖြစ်တယ်ဆိုတာဟာ
ကယ်လ် ဆီယမ် ဓာတ်တွေ
ယူရစ် အက်ဆစ် ဓာတ်တွေ
စစ် စအင်း ဓာတ်တွေဟာ
စုပုံလာခြင်းကြောင် ့ဖြစ်တတ်သလို ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးကြောင့်
လည်းStruvite(စတူးဗိုက်)အမျ ိုးအစားကျောက်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
စုပုံလာလို ့ ုဖြစ်တာတော့ဟုတ်ပါတယ်။ဒါပေမယ့် ပိုးကြောင့် ဘာလို့ဖြစ်တာ ဆိုတာ ကျတော့ ဆီးလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်တဲ့အခါမှာ
ထိုပိုးတွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ယူရီးယား(urea)ဓာတ်တွေကိုဖြို ခွဲ ပါတယ်။ထိုအခါ အမိုးနီးယမ်နဲ ့ ဘိုင်ကာဗွန် ဓာတ်တွေထွက်ကာ
မက်ဂနီဆီယမ် အမိုနီယမ် ဖော့စဖိတ် ကာဗွန်နိတ် အက်ပါတိုက် တွေအဖြစ်စုပေါင်းစုပုံစေကာကျောက်တည်တာတွေဖြစ်လာပါတော့တယ်။

အမျိုးသားတွေမှာ အဖြစ်များတယ်ဆိုပေမယ့် အမျ ိုးသမီးတွေလည်းဖြစ်ကြပါတယ်။
အမျိုး သမီးတွေကျတော့ ဆီးပိုးကြောင့်ဖြစ်လာတာပိုများပါတယ်။
ကျောက်ကပ်ဟာ သွေးထဲက အညစ်အကြေးတွေကို ဆီးအဖြစ်ပြောင်းပြီးစွန် ့ထုတ်ကာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ အရည်မျှတမှုကို့ ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ သွေးပေါင်ကို
ထိန်းညှိပေးသလို ရိုးတွင်းချဉ်ဆီမှ အောက်ဆီဂျင်သယ်ဆောင်တဲ့သွေးနီဥတွေ ထုတ်ပေးနိုင်ဖို ့အတွက် အရိသရိုပွိုင်အိုတင်(erythropoietin)လို ့ခေါ်တဲ ့ဟော်မုန်းကိုပါထုတ်ပေးပါတယ်။

ဖြစ်ပွားစေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေကတော့
-ရေသောက်နည်းခြင်း
-ဆီးပိုးဖြစ်သောအခါ သေချာစွာကုသမှု မခံယူခြင်း
-အဝလွန်ခြင်း
-ကွမ်းစားခြင်း
-ဆီးချ ိုရောဂါရှိခြင်း
-အူလမ်းကြောင်း ယောင် ရောဂါရှ်ိခြင်း
-ဆေးများ စွဲသောက်နေရခြင်း
(ဥပမာ-ဆီးဆေးများ/အတက်ကျဆေးများ)
-အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်း ဖြတ်ဆက်လုပ်ထားရခြင်း
-ပါရာ သွိုင်းရွိက်ရောဂါရှိခြင်း
-ဆားများလွန်းသော အစားအစာများ
အချ ိုဓာတ်များလွန်းသော အစားအစာများစားခြင်း/ဝမ်းတွင်းကလီစာသားများစားခြင်း တို ့ကြောင့်ဖြစ်လေ့ရှိပါသည်။

ကျောက်ကပ်ထဲမှာရှိနေတဲ့ ကျောက်ဟာ တစ်နေရာတည်းမ ရှိတတ်ပါဘူး။ဆီးလမ်းကြောင်း ထဲရောက်သွားတတ်သလိုဆီးအိတ်ထဲလည်းရောက်သွားတတ်ပါတယ်။
ဆီးလမ်းကြောင်းထဲရောက်တဲ့အခါ နာကျင်မှု လက္ခဏာကိုပိုမိုခံစားရတာပါ။

ရောဂါလက္ခဏာများကတော့

-ဝမ်းဗိုက်ဘယ်ဘက်(သို ့မဟုတ်)ညာဘက်တစ််ခြမ်းလုံးနှင့် နောက်ကျောဘယ်ဘက်(သို ့မဟုတ်)ညာဘက်တစ်ခြမ်းလုံး အောင့်ခြင်း့ဖြစ်တတ်ပါတယ်။တချ ို ့ အမျိ ုးသားတွေမှာဆိုလျှင် ပေါင်ခြံထိနာတတ်ပါတယ်။ ထိုနာကျင်မှု ဟာ အလွန်ဆိုးသောကြောင့် ဖြစ်ပြီဆိုလည်း လူးလိမ့်နေအောင်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။သက်သာသွားပြီဆိုလျှင်လည်း ဘာမှ မဖြစ်သလို လုံးဝအရှင်းသက်သာတတ်ပါတယ်။
ကျောက်ရှိနေသ၍ ခနခန ပြန်ပြန်အောင့်တတ်ပါတယ်။

-ပျ ို ့ခြင်း/အန်ခြင်း
-ဆီးထဲ သွေးပါခြင်း
-ဆီးအရောင်ပြောင်းခြင်း
-ချမ်းစိမ့်စိမ့်ဖြစ်ခြင်း
-ဖျားခြင်း
-မကြာခဏ ဆီးသွားချင်ဖြစ်ခြင်း
-ဆီးကျင်ခြင်း
-ဆီးအနည်းငယ်သာသွားခြင်း စသည့်လက္ခဏာများပြတတ်ပါတယ်။

နောက်ဆက်တွဲအနေနှင့်ကတော့ကျောက်ကပ်ယောင်ခြင်း
(Hydronephrosis)ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ဘယ်လို ကာကွယ်ကြမလဲ
- အဓိကကတော့ ရေများများသောက်ဖို ့လိုအပ်တာပါ။ပုံမှန်လူတယောက်ဆို
လျှင်ရေ တစ်နေ ့အနည်းဆုံး ့၂လီတာလောက် သောက်နိုင်မယ်ဆိုရင်
တကယ်ကိုကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ချွေးထွက်များတဲ့လူတွေ နေပူထဲမှာ အလုပ်လုပ်နေရတဲ့ လူတွေဆိုရင်တော့ ၂လီတာဆိုတဲ့ပမာဏထက်ပိုသောက်သုံးသင့်ပါတယ်။
-အငံလည်း လျော့စားရပါမယ်
ဝမ်းတွင်းကလီစာ/ပင်လယ်စာတွေလည်းလျော့စားရပါ့မယ်။

-ကယ်လ်စီယမ်ကြောင့် ကျောက်ဖြစ်တတ်တော့ ကယ်လ်စီယမ်ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့အစားအစာတွေ မစားသင့်ဘူးလို့ထင်ပါလိမ့်မယ်။
အဲ့လိုမဟုတ်ပါဘူး။အစားအစာကသဘာဝအတိုင်း ရတဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်ဓာတ်က မဖြစ်စေပါဘူး၊၊
ကယ်လ်ဆီယမ်ဆေးတွေကို ဆရာဝန်ညွှန်ကြားတဲ့ ပမာဏအတိုင်းမဟုတ်ဘဲ ပိုသောက်သုံးမိပါက ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဆရာဝန်ညွှန်ကြားတဲ့
အတိုင်းသောက်ပါ။

-ဆီးကျင် ဆီးအောင့်တယ်ဆိုရင်မပေါ့ဆသင့်ပါဘူး
ဆီးပိုးရှိလားပြရပါ့မယ် ဆီးပိုးဖြစ်လာလျှင်လည်း ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အတိုင်းစနစ်တကျ ဆေးသောက်ရပါမယ်။

-Clinical research about renal stone (Department of Internal Medicine University of Texas)
-Health Line
-National Health Service (UK)
-National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases(USA)

Credit- ဒေါက်တာ ဒေါ်ထူးထုုိက်ထုုိက်လင်း
(လင်းရောင်ခြည် အထူးကုုဆေးခန်းနှင့်ရောဂါရှာဖွေရေးစင်တာ)
=================================================
လင်းရောင်ခြည်အထူးကုဆေးခန်းနှင့်ရောဂါရှာဖွေရေးစင်တာ
အမှတ် (၅၁၂) အောက်ကြည့်မြင်တိုင်လမ်း၊ အနောက်ပိုင်းဆေးရုံရှေ့၊ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်၊ရန်ကုန်၊၊
ဖုန်း၊၊ ၀၁-၂၂၀၃၉၆၊ ၂၁၈၃၇၆၊ ၀၉-၃၃၈၈၆၉၇၅

ဆီးကျောက်တည်ခြင်း ရောဂါအား ပြသဆွေးနွေးလုုိပါက လငး်ရောင်ခြည်ရှိ
အထွေထွေရောဂါဆရာဝန်များ (သုုိ့) ဆီးနှင့်ကျောက်ကပ် အထူးကုုဆရာဝန်
ကြီး များ နှင့် ဘုုိကင် ယူ၍ ဆက်သွယ် ဆွေးနွေးနုုိင်ပါသည်၊၊

လင်းရောင်ခြည် Facebook Page အား လင်းရောင်ခြည်အထူးကုုဆေးခန်း
နှင့်ရောဂါရှာဖွေရေးစင်တာ မှ အများပြည်သူ များ ကျန်းမာရေး ဗဟုုသုုတ
တုုိးပွားစေရန် ရည်ရွယ်၍ ဦးစီး စီစဉ် ဖော်ပြပေး ခြင်းဖြစ်ပြီး Page အား LIKE
ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြင့် အပတ်စဉ် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဗဟုသုတ များအား ဖတ်ရှု
လေ့လာနိုင်ပါသည်၊၊
Lin Yaung Chi