လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈ အႏၱရာယ္ရွိ ႏုိင္ငံစာရင္းမွာ ျမန္မာထိပ္ကပါ၀င္

(Credit: http://www.ushmm.org/)

 အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕က လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ မွတ္တမ္းျပတိုက္ United States Holocaust Memorial Museum ကေန တည္ေထာင္ထားတဲ့ Simon-Skjodt Center for the Prevention of Genocide အဖြဲ႔ဟာ ဒီေန႔ ကမၻာေပၚမွာ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားဖို႔ အႏၱရာယ္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို စာရင္းျပဳစုၿပီး၊ ႀကိဳတင္သတိေပးတဲ့ Early Warning Project အျဖစ္ တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ ဆူဒန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္နဲ႔ ေတာင္ဆူဒန္ စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အထက္မွာထားၿပီး၊ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ဖို႔ ေဘးအႏၱရာယ္အရွိဆံုး နံပါတ္ ၁ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘာေၾကာင့္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ဖို႔ ေဘးအႏၱရာယ္အရွိဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္တာလဲဆိုတာ Simon-Skjodt Center ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Cameron Hudson က ရွင္းျပထားတာကို ကိုရဲေခါင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

အတိတ္ကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒါဖာ၊ ေဘာ့စနီးယား၊ ရ၀မ္ဒါနဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ Holocaust ျဖစ္ရပ္ေတြကို ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ မျဖစ္ခင္မွာ ေရွ႕ေျပးလကၡဏာေတြ ႀကိဳတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့တာ ေတြ႔ရတာေၾကာင့္၊ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ အခုလို ေရွ႕ေျပး လကၡဏာေတြ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ထပ္မျဖစ္ေတာ့ေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တားျမစ္ႏိုင္မယ္လို႔ Simon-Skjodt Center ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Cameron Hudson က ေျပာပါတယ္။ 

“က်ေနာ္တို႔ ဒီပေရာဂ်က္က ေျပာဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာဟာ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈေတြ လက္ရွိ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံေတြမွာ  ႀကီးမားတဲ့ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ေဘးအႏၱရာယ္ ရွိေနသလဲဆိုတာကို အသိေပးတာပါ။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက နံပါတ္တစ္အျဖစ္ ရွိေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒုကၡသည္ စခန္းလို ေနရာေတြမွာ ေနထိုင္ေနရတယ္။ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရတဲ့အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ ရဖို႔ ကန္႔သတ္ခံထားရပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ရပ္ေတြ မျဖစ္လာခင္မွာ ေတြ႔ရတတ္တဲ့ ေရွ႕ေျပး လကၡဏာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္ဘက္ျခမ္း ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ဇြန္လနဲ႔ ေအာက္တိုဘာလေတြမွာ မူဆလင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ အၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာ ေသဆံုးသူေတြရွိခဲဲ့ၿပီး၊ အစိုးရက အေရးေပၚ အေျခအေန ထုတ္ျပန္ခဲ့ရပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြဘက္မွာလည္း ေက်းရြာေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈနဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ခဲ့ရမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာဟာ တဘက္သတ္က်ဴးလြန္မႈ သတ္ျဖတ္မႈေတြ မဟုုတ္ဘဲ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကား အျပန္အလွန္ ျဖစ္ပြားတဲ့ ပဋိပကၡတခုအျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ သံုးသပ္သူအခ်ိဳ႕လည္း ရွိပါတယ္။

မစၥတာ Cameron Hudson ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အစြန္းေရာက္ သံဃာေတာ္ေတြက အမုန္းတရားပါတဲ့ ေျပာဆိုေရးသားမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေနၾကတာဟာလည္း စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ ေရွ႕ေျပးလကၡဏာ တခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“အမုန္းတရားပါတဲ့ ေျပာဆိုေရးသားမႈေတြ၊ ႏွိမ္ခ်ေရးသားမႈေတြကို  ၾသဇာအာဏာရွိတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာေတြမွာ ျဖန္႔ခ်ိေနၾကတာဟာ အႏၱရာယ္ႀကီးပါတယ္။ စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ ေရွ႕ေျပးလကၡဏာ တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူနည္းစုေတြကို တိုက္ခိုက္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြမွာလည္း တိုက္ခိုက္သူေတြကို အျပစ္ေပးမခံရဘဲ ရွိေနပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြအားလံုးဟာ ဒီလူနည္းစုကို တိုက္ခိုက္တာတို႔ ဖိႏွိပ္တာတို႔ကို လုပ္လို႔ရတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္တခု ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။” 

အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားဖို႔ အလားအလာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို အဆင့္သတ္မွတ္ရာမွာ ဘယ္လို နည္းလမ္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ေလ့လာသံုးသပ္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း သူက အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔အသံုးျပဳတဲ့ နည္းစနစ္ကေတာ့  အစုအလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ဘာေၾကာင့္ စတင္ ျဖစ္ေပၚရတယ္ဆိုတာ ရွင္းျပထားတဲ့ သီအိုရီ သံုးခုကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ဒီသီအိုရီေတြဟာ လူမႈေရး သိပၸံ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ သုေတသီေတြက ဖန္တီးထားတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ သီအိုရီနဲ႔ ကိန္းဂဏန္း အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး ဒီလို သတ္ျဖတ္မႈေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသလဲဆိုတာကို ရွင္းျပထားတဲ့ စံနမူနာ ပံုစံေတြကို သံုးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီသီအုိရီ သံုးခုစလံုးကို ေပါင္းစည္းၿပီး ေမာ္ဒယ္တခု ဖန္တီးလိုက္ပါတယ္။  ဒီေမာ္ဒယ္ကို အေျခခံၿပီး ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းခ်က္ သံုးခုကို ဖန္တီးတြက္ခ်က္ပါတယ္။ အဲဒီႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းခ်က္ ရလဒ္ သံုးခုကို ပ်မ္းမွ်ျခင္းယူၿပီး တခုတည္းေသာ အဆင့္တခုကို ဖန္တီးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒါဟာ ကိန္းဂဏန္းကို အေျခခံၿပီး ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းခ်က္ ထုတ္တဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ၿပီး၊ ဒီကေန ရာသီဥတု ခန္႔မွန္းတာလို ကိစၥေတြ အပါအ၀င္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ နည္းစနစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။”

ခုလို အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ဖို႔ ေဘးအႏၱရာယ္အရွိဆံုး ႏိုင္ငံေတြကို စာရင္းျပဳစု ေဖာ္ထုတ္ရာမွာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ သံုးသပ္မႈကို စုေပါင္းထားတဲ့ Expert Opinion Pool ဆိုတဲ့ အပိုင္းလည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒီအပိုင္းမွာ ပါ၀င္သံုးသပ္ထားတဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ ဘက္လိုက္မႈမရွိေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ထားတယ္ဆိုတာကိုလည္း သူက အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္အပိုင္းမွာ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္း အသံုးျပဳထားပါတယ္။ ဒီလို အေရအတြက္ မ်ားျပားတဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကို ပါ၀င္ေစၿပီး၊ သူတို႔ရဲ႕သံုးသပ္ထားတဲ့ အမွတ္ေတြကိုု ပ်မ္းမွ်ျခင္း ယူပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ကို ဘက္လိုက္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ကန္႕သတ္ေပးပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုလို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားဖို႔ ေဘးအႏၱရာယ္ ရွိေနတာဟာ လူနည္းစုျဖစ္တဲ့ အစြန္းေရာက္ သံဃာေတာ္ေတြေၾကာင့္တင္ မဟုတ္ဘဲ၊ အစိုးရနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ားစုကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုတခုအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ၊ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံက ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုရဲေခါင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
...............................


(Credit: http://www.ushmm.org/)
 ေအမရိကႏ္ႏိုင္ငံ ၀ါရြငၲႏၵီစီၿမိဳ႕က လူမ္ိဳးတုႏ္းသတ္်ဖတၼႈ မြတၱမ္း်ပတိုက္ United States Holocaust Memorial Museum ေကန တၫ္ေထာငၴားတဲ့ Simon-Skjodt Center for the Prevention of Genocide အျဖဲ႔ဟာ ဒီေန႔ ကမၻာေပၚမြာ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖျစၸားဖို႔ အႏၲရာယ္ရြိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေၾတကို စာရင္း်ပဳစုၿပီး၊ ႀကိဳတင္သတိေပးတဲ့ Early Warning Project အ်ဖစ္ တနလၤာေန႔က ထုတ္်ပႏႅိဳက္ရာမြာ ်မႏၼာႏိုင္ငံကို ႏိုငၢ္ီးရီးယား၊ ဆူဒႏ္၊ အာဖဂႏၷစၥတႏၷဲ႔ ေတာငၧဴဒႏ္ စတဲ့ ႏိုင္ငံေၾတရဲ႕ အထကၼြာထားၿပီး၊ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖစၹိဳ႕ ေဘးအႏၲရာယ္အရြိဆံုး နံပါတ္ ၁ ႏိုင္ငံအ်ဖစ္ သတၼြတၳားပါတယ္။ ်မႏၼာႏိုင္ငံကို ဘာေၾကာင့္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖစၹိဳ႕ ေဘးအႏၲရာယ္အရြိဆံုး ႏိုင္ငံအ်ဖစ္ သတၼြတၱာလဲဆိုတာ Simon-Skjodt Center ရဲ႕ ဒါ႐ိုကၱာ Cameron Hudson က ရြင္း်ပထားတာကို ကိုရဲေခါငၠ တင္်ေပပးပါမယ္။

အတိတၠ်ဖျစၸားခဲ့တဲ့ လူမ္ိဳးတုႏ္းသတ္်ဖတၼႈ ်ဖစ္ရပ္ေၾတ်ဖစၲဲ့ ဒါဖာ၊ ေဘာ့စနီးယား၊ ရ၀မၵါနဲ႔ ဂ္ဴးလူမ္ိဳးေၾတ လူမ္ိဳးတုႏ္းသတ္်ဖတၡံခဲ့ရတဲ့ Holocaust ်ဖစ္ရပ္ေၾတကို ေလ့လာၾကၫ့္မယၦိဳရင္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အၾကမ္းဖက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ မ်ဖစၡငၼြာ ေရြ႕ေ်ပးလကၡဏာေၾတ ႀကိဳတင္်ဖစ္ေပၚခဲ့တာ ေၾတ႔ရတာေၾကာင့္၊ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံအသီးသီးမြာ အခုလို ေရြ႕ေ်ပး လကၡဏာေၾတ ်ဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံေၾတကို ေလ့လာေစာင့္ၾကၫ့္်ခင္းအား်ဖင့္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အၾကမ္းဖက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ထပၼ်ဖစ္ေတာ့ေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တား်မစ္ႏိုငၼယႅိဳ႕ Simon-Skjodt Center ရဲ႕ ဒါ႐ိုကၱာ Cameron Hudson က ေ်ပာပါတယ္။

“က္ေနာၱိဳ႕ ဒီေပရာဂ္ကၠ ေ်ပာဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာဟာ လူမ္ိဳးတုႏ္း သတ္်ဖတၼႈေၾတ လက္ရြိ ်ဖစ္ေနတယၦိဳတဲ့ ေသဘာမဟုတၸါဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံေၾတမြာ  ႀကီးမားတဲ့ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖစႅာဖို႔ ေဘးအႏၲရာယ္ ရြိေနသလဲဆိုတာကို အသိေပးတာပါ။ ဒီအထဲမြာ ်မႏၼာႏိုင္ငံက နံပါတၱစ္အ်ဖစ္ ရြိေနပါတယ္။ ရခိုင္်ပၫၷယၠိဳ ၾသားၾကၫ့္မယၦိဳရင္ ဒုကၡသၫ္ စခႏ္းလို ေနရာေၾတမြာ ေနထိုင္ေနရတယ္။ ဥေပဒေအၾကာင္းအရ အသိအမြတ္်ပဳ မခံရတဲ့အၾတက္ သူတို႔ရဲ႕ ၾလတႅျပၡင့္နဲ႔ အျခင့္ေအရးေၾတ ရဖို႔ ကႏ္႔သတၡံထားရပါတယ္။ ဒါေၾတအားလံုးဟာ လူမ္ိဳးတုႏ္း သတ္်ဖတၼႈ ်ဖစ္ရပ္ေၾတ မ်ဖစႅာခငၼြာ ေၾတ႔ရတတၱဲ့ ေရြ႕ေ်ပး လကၡဏာေၾတ ်ဖစၸါတယ္။”

်မႏၼာႏိုင္ငံရဲ႕ ေအနာကၻက္်ခမ္း ရခိုင္်ပၫၷယၳဲမြာ ၂၀၁၂ ခုႏြစၠ ျဇႏႅနဲ႔ ေအာကၱိဳဘာေလၾတမြာ မူဆလင္ ႐ိုဟငၢ္ာေၾတနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုငၲိဳင္းရင္းသားေၾတ အၾကား ပဋိပကၡေၾတ ်ဖျစၸားခဲ့တာေၾကာင့္ အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏြစၻကၥလံုးမြာ ေသဆံုးသူေၾတရြိခဲဲ့ၿပီး၊ အစိုးရက ေအရးေပၚ ေအ်ခေအန ထုတ္်ပႏၡဲ့ရပါတယ္။ ရခိုငၲိဳင္းရင္းသားေၾတဘကၼြာလၫ္း ေက္းျရာေၾတ ဖ္ကၦီးခံရမႈနဲ႔ ေရႊ႕ေ်ပာင္းေနထိုငၡဲ့ရမႈေၾတ ရြိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ်ပႆနာဟာ တဘက္သတၠ္ဴးၾလႏၼႈ သတ္်ဖတၼႈေၾတ မဟုုတၻဲ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းႏြစၡဳၾကား အ်ပႏ္အလြႏ္ ်ဖျစၸားတဲ့ ပဋိပကၡတခုအ်ဖစ္ ၿငိမ္းခ္မ္းေရး ႏိုဘဲလၦဳရြင္ ေဒၚေအာငၧႏ္းစုၾကၫ္ အပါအ၀င္ သံုးသပ္သဴအခ္ိဳ႕လၫ္း ရြိပါတယ္။

မစၥတာ Cameron Hudson ေကတာ့ ်မႏၼာႏိုင္ငံက အျစႏ္းေရာက္ သံဃာေတာ္ေၾတက အမုႏ္းတရားပါတဲ့ ေ်ပာဆိုေရးသားမႈေၾတ က္ယၠ္ယ္်ပႏ္႔်ပႏ္႔ လုပ္ေနၾကတာဟာလၫ္း စိုးရိမၥရာေကာင္းတဲ့ ေရြ႕ေ်ပးလကၡဏာ တခု်ဖစၲယႅိဳ႕ ဆိုပါတယ္။

“အမုႏ္းတရားပါတဲ့ ေ်ပာဆိုေရးသားမႈေၾတ၊ ႏြိမၡ္ေရးသားမႈေၾတကို  ၾသဇာအာဏာရြိတဲ့ ဘုႏ္းေတာ္ႀကီးေၾတ ကိုယၱိဳငၠ ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာေၾတမြာ ်ဖႏ္႔ခ္ိေနၾကတာဟာ အႏၲရာယ္ႀကီးပါတယ္။ စိုးရိမၥရာေကာင္းတဲ့ ေရြ႕ေ်ပးလကၡဏာ တခုလၫ္း်ဖစၸါတယ္။ ႐ိုဟငၢ္ာလူနၫ္းစုေၾတကို တိုကၡိဳကၱဲ့ ်ဖစၥၪ္ေၾတမြာလၫ္း တိုကၡိဳက္သဴေၾတကို အ်ပစ္ေပးမခံရဘဲ ရြိေနပါတယ္။ ဒီ်ဖစ္ရပ္ေၾတအားလံုးဟာ ဒီလူနၫ္းစုကို တိုကၡိဳကၱာတို႔ ဖိႏြိပၲာတို႔ကို လုပႅိဳ႕ရတယႅိဳ႕ ယူဆတဲ့ ပတ္၀ႏ္းက္ငၲခု ်ဖစႅာေအာင္ ဖႏၲီးေပးေနတာ ်ဖစၸါတယ္။”

အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖျစၸားဖို႔ အလားအလာရြိတဲ့ ႏိုင္ငံေၾတကို အဆင့္သတၼြတ္ရာမြာ ဘယႅိဳ နၫ္းလမ္းေၾတကို အသံုး်ပဳၿပီး ေလ့လာသံုးသပၲယ္ ဆိုတာကိုလၫ္း သူက အခုလို ရြင္း်ပပါတယ္။

“က္ေနာၱိဳ႕အသံုး်ပဳတဲ့ နၫ္းစနေစၠတာ့  အစုအလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ဘာေၾကာင့္ စတင္ ်ဖစ္ေပၚရတယၦိဳတာ ရြင္း်ပထားတဲ့ သီအိုရီ သံုးခုကို အသံုး်ပဳပါတယ္။ ဒီသီအိုရီေၾတဟာ လူမႈေရး သိပၸံ ပညာရြင္ေၾတနဲ႔ သုေတသီေၾတက ဖႏၲီးထားတဲ့ ပညာရပၧိဳင္ရာ သီအိုရီနဲ႔ ကိႏ္းဂဏႏ္း အခ္က္အလက္ေၾတကို ေအ်ခခံၿပီး ဒီလို သတ္်ဖတၼႈေၾတ ဘာေၾကာင့္ ်ဖစႅာရသလဲဆိုတာကို ရြင္း်ပထားတဲ့ စံနမူနာ ပံုစံေၾတကို သံုးပါတယ္။ က္ေနာၱိဳ႕က ဒီသီအုိရီ သံုးခုစလံုးကို ေပါင္းစၫ္းၿပီး ေမာၵယၱခု ဖႏၲီးလိုကၸါတယ္။  ဒီေမာၵယၠိဳ ေအ်ခခံၿပီး ႀကိဳတငၡႏ္႔မြႏ္းခ္က္ သံုးခုကို ဖႏၲီးၾတကၡ္ကၸါတယ္။ အဲဒီႀကိဳတငၡႏ္႔မြႏ္းခ္က္ ရလဒ္ သံုးခုကို ပ္မ္းမြ္်ခင္းယူၿပီး တခုတၫ္းေသာ အဆင့္တခုကို ဖႏၲီးလိုကၱာ ်ဖစၸါတယ္။  ဒါဟာ ကိႏ္းဂဏႏ္းကို ေအ်ခခံၿပီး ႀကိဳတငၡႏ္႔မြႏ္းခ္က္ ထုတၱဲ့ နၫ္းလမ္း်ဖစ္ၿပီး၊ ဒီေကန ရာသီဥတု ခႏ္႔မြႏ္းတာလို ကိစၥေၾတ အပါအ၀င္ ေနရာေအတာၼ္ားမ္ားမြာ ၾတျငၲငၠ္ယၠ္ယ္ အသံုး်ပဳေနၾကတဲ့ နၫ္းစနစႅၫ္း ်ဖစၸါတယ္။”

ခုလို အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖစၹိဳ႕ ေဘးအႏၲရာယ္အရြိဆံုး ႏိုင္ငံေၾတကို စာရင္း်ပဳစု ေဖာၳဳတ္ရာမြာ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတရဲ႕ သံုးသပၼႈကို စုေပါင္းထားတဲ့ Expert Opinion Pool ဆိုတဲ့ အပိုင္းလၫ္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒီအပိုင္းမြာ ပါ၀င္သံဳးသပၴားတဲ့ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတရဲ႕ ဘကႅိဳကၼႈမရြိေအာင္ ဘယႅိဳ လုပၴားတယၦိဳတာကိုလၫ္း သူက အခုလို ရြင္း်ပပါတယ္။

“က္ေနာၱိဳ႕ရဲ႕ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတရဲ႕ သံုးသပၡ္က္အပိုင္းမြာ ရာေပါင္းမ္ားျစာေသာ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတရဲ႕ သံုးသပၡ္က္ေၾတကို ထၫ့္ၾသင္း အသံုး်ပဳထားပါတယ္။ ဒီလို ေအရအၾတက္ မ္ား်ပားတဲ့ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတကို ပါ၀င္ေစၿပီး၊ သူတို႔ရဲ႕သံုးသပၴားတဲ့ အမြတ္ေၾတကိုု ပ္မ္းမြ္်ခင္း ယူပါတယ္။ ဒီလို လုပ္်ခင္းအား်ဖင့္ ကၽျမ္းက္င္သဴေၾတရဲ႕ သံုးသပၡ္ကၠိဳ ဘကႅိဳကၼႈ အနၫ္းဆံုး်ဖစ္ေအာင္ ကႏ္႕သတ္ေပးပါတယ္။”

ဒါ့အ်ပင္ ်မႏၼာႏိုင္ငံမြာ အခုလို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္်ဖတၼႈေၾတ ်ဖျစၸားဖို႔ ေဘးအႏၲရာယ္ ရြိေနတာဟာ လူနၫ္းစု်ဖစၲဲ့ အျစႏ္းေရာက္ သံဃာေတာ္ေေၾတၾကာင့္တင္ မဟုတၻဲ၊ အစိုးရနဲ႔လၫ္း ဆိုငၲယႅိဳ႕ သူက ေ်ပာပါတယ္။ ်မႏၼာႏိုင္ငံ အစိုးရနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ္ားစုေကတာ့ ႐ိုဟငၢ္ာေၾတကို တုိင္းရင္းသား လူမ္ိဳးစုတခုအ်ဖစ္ အသိအမြတၼ်ပဳဘဲ၊ အိမၷီးခ္င္း ဘဂလၤားေဒ့ရြ္ ႏိုင္ငံက ေရာကႅာတဲ့ ဘဂၤါလီေၾတအ်ဖစ္ သတၼြတၳားတာ ်ဖစၸါတယ္။

ကိုရဲေခါင္ / ၿဗီအုိေအ (်မႏၼာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com