Burma: An Enchanted Spirit ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္း စာအုပ္

 အေမရိကန္ ဓာတ္ပံုဆရာ ေဒးဗစ္ဟိသ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူေနမႈ ဓေလ့စ႐ိုက္နဲ႔ သဘာဝ ႐ႈခင္းေတြကို အထူးတလည္ စိတ္ဝင္စားခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကယ္လီဖိုးနီးယား နယ္သားဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသရဲ႕ ေ႐ႊႏုိင္ငံလုိ႔ တင္စားေခၚေဝၚၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ငါးႏွစ္တာအတြင္း ရွစ္ႀကိမ္ထိ လာေရာက္ၿပီး စိတ္ကူးဆန္းသစ္တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြကို ႐ိုက္ယူစုစည္းခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ သူဟာ Burma: An Enchanted Spirit ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္း စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ စာအုပ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက ေဒသအသီးသီးကို ကားနဲ႔၊ ရထားနဲ႔၊ ေလယာဥ္နဲ႔၊ သေဘၤာနဲ႔ မ်ိဳးစံု သြားလာခဲ့သလို အရမ္းေဝးလံ ေခါင္သီတဲ့ ေနရာေတြကို ေျခလ်င္ေလွ်ာက္ရင္း ဓာတ္ပံုေကာင္းေတြ ႐ိုက္ယူခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ဝါသနာ အေျချပဳ ခရီးစဥ္ေတြကို ဂုဏ္ျပဳထားတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူေရာက္ခဲ့တဲ့ ရြာတခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အေနာက္ႏုိင္ငံသား တစ္ေယာက္ကို ဘယ္တုန္းကမွ မျမင္ဖူးေလာက္ေအာင္ ေဝးလံ သီေခါင္လွတယ္လုိ႔ ဟိသ္က ဆိုပါတယ္။
ဟိသ္ရဲ႕ စာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပပါရွိၿပီး အံ့ဩဘနန္း ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္ အႏုပညာ ပံုရိပ္ေတြအျဖစ္ ထင္ဟပ္က်န္ေနတဲ့ ျမန္မာ့မူရင္းအလွ ဓာတ္ပံုတခ်ိဳ႕ကို စုစည္း ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

7Day News Journal
 ေ႐ႊႏိုင္ငံက ရင္သပ္႐ႈေမာစရာ ပံုရိပ္မ်ား.

 ကရင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ကလပ္ ေရကန္ထဲမွာ ကိုရင္ေလးႏွစ္ပါး ေလွေလွာ္ေနတဲ့ ျမင္ကြင္းဟာ သဘာဝ ေနာက္ခံ႐ႈခင္းနဲ႔ ေပါင္းဖက္လုိက္တဲ့အခါ စိတ္ၾကည္ႏူးစရာ ျဖစ္လာတယ္လုိ႔ ဟိသ္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
ဟိသ္က ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔စိတ္အာ႐ံုကို ပထမဆံုး ဖမ္းစားလာတာဟာ ေဒသခံေတြပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ “ဒီႏုိင္ငံက လူေတြေလာက္ သဒၶါတရား ထက္သန္တဲ့၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္တဲ့၊ ေလာကဓံကို ခံႏုိင္ရည္ရွိတဲ့၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဆက္ဆံတတ္တာမ်ိဳး တျခား ဘယ္ေနရာမွာမွ မေတြ႕ဖူးဘူး”လုိ႔ သူက ေျပာျပပါတယ္။

ပင္လယ္ေပ်ာ္ ဂ်စ္ပစီေတြလို႔ တင္စားခံရတဲ့ ဆလံုလူမ်ိဳးေတြ ပင္လယ္ထဲမွာ ငါးဖမ္းေနတာကို ႐ိုက္ကူးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟိသ္ဟာ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၈ မ်က္ႏွာ ပါရွိတဲ့ စာအုပ္ကို ေရးသားျပဳစုဖို႔ ေလယာဥ္ခရီး ၃၈ ႀကိမ္၊ ဗီဇာေလွ်ာက္ထားမႈ ၁၀ ႀကိမ္ အပါအဝင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အပင္ပန္းခံ ႀကိဳးစားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေခ်ာင္းထဲမွာ ငါးဖမ္းေနတဲ့ သနပ္ခါး ပါးကြက္က်ား အမ်ိဳးသမီးရယ္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ကမ္းက ၾကက္သြန္စိုက္ လုပ္သား တစ္ေယာက္ရယ္ရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ ေက်းလက္ေန လူတန္းစားေတြရဲ႕ ဘဝကို ေဖာ္ညႊန္းျပဖို႔ ရည္ရြယ္တဲ့အေၾကာင္း ဟိသ္က ဆိုပါတယ္။

ဟိသ္က သူျမန္မာႏုိင္ငံကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ ႏွစ္က ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေရာက္ခဲ့တုန္းကနဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ လူေနမႈ ပံုစံေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေျပာင္းလဲသြားၿပီလုိ႔လည္း မွတ္ခ်က္ျပဳထားပါတယ္။

 မယ္သီလရွင္ ဆရာေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏုနယ္ပ်ိဳျမစ္မႈနဲ႔ စူးစမ္းမႈကို ထင္ဟပ္ေစတဲ့ ဓာတ္ပံုပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့စ႐ိုက္ေတြကို ေခတ္သစ္ ကမာၻႀကီးနဲ႔ မိတ္ဆက္ထိေတြ႕ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ဟိသ္က ေျပာပါတယ္။

 ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိက ယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းက အာနႏၵာ၊ သေဗၺညဳ ေစတီေတာ္ေတြကို အဓိက ေပၚလြင္ေအာင္ ႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ေနဝင္႐ႈခင္းဓာတ္ပံု ျဖစ္ပါတယ္။
ေစတီပုထိုးေဟာင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနတဲ့ ပုဂံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သူအႀကိဳက္ဆံုး ေနရာပဲလုိ႔လည္း ဟိသ္က ဆိုပါေသးတယ္။ “ဒီေလာက္ လွပတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ႏွစ္သက္စရာ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ပုဂံပဲလုိ႔ ေထာက္ခံရမယ္။ ေစတီပုထိုးေဟာင္းေတြ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ စုေနတာကို ေတြ႕ျမင္ရတာက တျခားကမာၻ တစ္ခုကို ေရာက္ေနသလို ခံစားရတယ္။ ပုဂံကေန ေနဝင္ေနထြက္ ႐ႈခင္းေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ရတာဟာ ကၽြန္ေတာ္ ႀကံဳဖူးသမွ် အထူးကဲဆံုး အေတြ႕အႀကံဳပဲ။ ခင္ဗ်ားဆိုရင္လည္း ၾကည္ႏူးစိတ္နဲ႔ လြယ္လြယ္ပဲ မ်က္ရည္လည္လာလိမ့္မယ္”လုိ႔ သူက ေဟာကိန္းထုတ္လုိက္ပါတယ္။

 ညေနခင္းအခ်ိန္ လံုမပ်ိဳတစ္ေယာက္ ေရခပ္ဆင္းေနတဲ့ ဓာတ္ပံုပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ စေရာက္တုန္းက ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ လူေနမႈ ဘဝဟာ ကမာၻႀကီးနဲ႔ အရမ္းကို ကင္းကြာၿပီး သီးသန္႔ ဆန္ေနခဲ့တယ္လုိ႔ ခံစားမိတဲ့အေၾကာင္းလည္း ဟိသ္က ဆိုပါတယ္။

 ငါးဖမ္းလုပ္သားတစ္ေယာက္ ပိုက္ခ်ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာကို အျဖဴအမည္း ဓာတ္ပံုအျဖစ္ ႐ိုက္ယူထားတာပါ။
တခ်ိဳ႕ေက်းရြာေတြက ေဒသခံေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ နိစၥဓူဝ အလုပ္အကိုင္ေတြကို ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္း တင္တဲ့အခါ အံ့ဩၾကတယ္လို႔ ဟိသ္က ဆိုပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကို သူတို႔ မႀကံဳဖူးလို႔ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဟိသ္ရဲ႕ ေဖာ္ေရြမႈကို သေဘာက်ၿပီး စိတ္လုိလက္ရ ကူညီၾကပါတယ္တဲ့။

 ဒါကေတာ့ ဟိသ္အႀကိဳက္ဆံုး ဓာတ္ပံုေတြထဲက တစ္ခုပါ။ ပုဂံက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေလး တစ္ခုမွာ ႐ိုက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကိုရင္ေလးေတြက အၿမဲတမ္း ရယ္ေမာေနတတ္ၿပီး စပ္စပ္စုစုလည္း ေမးျမန္းတတ္တယ္လုိ႔ သူက ေျပာျပပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ စကားေျပာရတာ တကယ့္ကို ႏွစ္သက္စရာပါပဲလုိ႔ အေမရိကန္ႀကီးက ဝန္ခံပါတယ္။

 ရထားေပၚမွာ ဖရဲသီးေရာင္းေနတဲ့ ကေလးမေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပံုပါ။ ရထားစီး ခရီးသည္ေတြရဲ႕ နိစၥဓူဝ ျဖတ္သန္းမႈ ပံုရိပ္ကိုလည္း ထင္ဟပ္ေစပါတယ္။
ဒီဓာတ္ပံုကို ႐ိုက္ထားတဲ့ ရထားကို ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြ ကတည္းက အသံုးျပဳေနခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အသစ္ေတြ လဲလွယ္ေနၿပီလုိ႔လည္း ဟိသ္ ဆိုပါတယ္။

မႏၱေလး၊ အမရပူရက ေတာင္သမန္အင္းထဲမွာ ေနဝင္ခ်ိန္ လုပ္ငန္းသိမ္းတဲ့ သမၺာန္သမား ႏွစ္ေယာက္ကို ဦးပိန္တံတား ေနာက္ခံနဲ႔ ေတြ႕ျမင္ရပံုပါ။
“ကၽြန္ေတာ့္ ဧည့္လမ္းညႊန္ ကိုဝင္းက ဘုန္းႀကီးလူထြက္ တစ္ေယာက္ပဲ။ သူ႔ႏုိင္ငံနဲ႔ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြ အေပၚမွာ အရမ္း အေလးအနက္ သေဘာထားတဲ့ သူပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေစတနာနဲ႔ ပြင့္လင္းမႈကို ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြကလည္း နားလည္ ခံစားမိပံုရတယ္။ အဲဒီအတြက္ သူတို႔ဘက္ကလည္း ပိုၿပီးေတာ့ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး လိုလိုလားလား ကူညီခဲ့ၾကတယ္”လို႔ ဟိသ္က သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာပါတယ္။

 နာမည္ႀကီး ဦးပိန္တံတားကို ျဖတ္သန္းသြားရင္း ေတာင္သမန္ အင္းထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ငါးဖမ္းေနပံုကို မွတ္တမ္းတင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္းေရျပင္မွာေတာ့ ျဖဴလြလြ မိုးတိမ္ေတြက အရိပ္ထင္ၿပီး အျမင္ထူးျခားေနပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ ဧည့္လမ္းညႊန္ ကိုယ္တုိင္ကလည္း ဓာတ္ပံုဆရာ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး အလင္းအေမွာင္ သေဘာတရားေတြကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္သူပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဓာတ္ပံု႐ိုက္ဖုိ႔ အသင့္ေတာ္ဆံုး ေနဝင္ခ်ိန္၊ ေနထြက္ခ်ိန္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ အႀကံေပးတတ္တယ္လုိ႔ ဟိသ္က အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးထားပါတယ္။

ႏွစ္သန္းေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္ သက္တမ္း ရွိေနၿပီဆိုတဲ့ ေက်ာက္ဂူႀကီး တစ္ခုတည္းမွာ ဗုဒၶအေလာင္းေတာ္ သိဒၶတၳမင္းသား ဒုကၠရစရိယ က်င့္ႀကံေနပံု ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ပန္း၊ ဆီမီး၊ ေရခ်မ္း ကပ္လွဴေနတဲ့ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးရဲ႕ ပံုရိပ္ပါ။
“ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြဟာ ဘဝကို ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ ႐ႈေထာင့္ကေန ခ်ဥ္းကပ္တတ္ၾကတယ္။ အံ့ဩစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ဟာသဉာဏ္ ရွိၾကတယ္။ အျပန္အလွန္ ႐ိုင္းပင္း ကူညီတတ္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ေနတဲ့ ကာလေတြမွာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရဲ႕ အႏွစ္သာရက ဘာလဲ ဆိုတာကို သူတို႔ဆီကေန ကၽြန္ေတာ္ အမ်ားႀကီး သင္ယူခြင့္ ရလာခဲ့ပါတယ္”လုိ႔လည္း ဟိသ္က အမွတ္တရ ေျပာျပသြားခဲ့ပါတယ္။