အိမ္မျပန္ႏုိင္ေသးတဲ့ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ား

 ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာ သိန္းနဲ႔ခ်ီရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားေပမယ့္ လက္ရွိမွာေတာ့ ျပန္မဲ့သူေတြအတြက္ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ဖုိ႔ အာမခံခ်က္ မရွိေသးဘူးလို႔ ျမန္မာဒုကၡသည္အေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ The Border Consortium (TBC) အဖဲြ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈး Ms. Sally Thompson က ေျပာပါတယ္၊ စစ္ပြဲပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာခဲ့ၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္အမ်ားစုအေနနဲ႔ သူတို႔ ေနရပ္ေတြမွာ စစ္တပ္ေတြ ရွိေနေသးတဲ့အေပၚ အဓိက စိုးရိမ္ေနၾကတာလို႔ ဆုိပါတယ္၊ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ TBC အမွဳေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဳး Sally Thompson ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အခုလို အခ်ိန္ေပးတဲ့အတြက္ Ms. Sally ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ Ms. Sally က ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးခဲ့တာၾကာၿပီ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံကလဲ ေျပာင္းလဲေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ေတြကလဲ ျဖစ္ေနၿပီဆိုေတာ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ တုိးတက္မႈေတြကို အခု ေတြ႔ေနရၿပီလား။

Ms. Sally ။ ။ က်မလည္း အခုလို ေတြ႔ဆံုခြင့္ရတာကို ေက်းဇူတင္ပါတယ္ရွင့္။ က်မ အထင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းကာလ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ကာလ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ (၂) ႏွစ္ (၃) ႏွစ္ေလာက္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ယွဥ္ၿပီးေတာ့ ေျပာရပါမယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ စနစ္တက် ျပန္ႏုိင္မယ့္ ေန႔တေန႔ကို က်မတို႔က ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္ေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့လဲ အခုအေျခအေနက ဒုကၡသည္ေတြ စနစ္တက် ျပန္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ ႔ေတာင္ပိုင္းက အေျခအေနက မသင့္ေတာ္ေသးပါဘူး။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ Ms. Sally တို႔ ရံုးက ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္ခဲ့တာ အေတာ္ၾကာပါၿပီ။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကိုလည္း ေရာက္ေနၿပီဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြ ဘာမ်ားရွိလဲ။

Ms. Sally ။ ။ က်မတို႔ ရန္ကုန္ၿမို ႔မွာ ရံုးခန္းဖြင့္ၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီ ရံုးရဲ ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ပဋိပကၡ ေနရာေတြမွာရွိတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အကူအညီေပးႏုိင္ဖုိ႔ပါ။ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ထူေထာင္ႏုိင္ၿပီး သူတုိ႔ ေနရပ္ကို တခ်ိန္ျပန္ေရာက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီမွာ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေအာင္လို႔ ကူညီေတြေပးၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီ ဒုကၡသည္ေတြကို ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိ အေကာင္းဆံုး အကူအညီေပးႏုိင္မလဲဆိုတာကို က်မတို႔ နည္းလမ္းရွာေနပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အရင္တုန္းကေတာ့ TBC အေနနဲ႔ ကရင္ေဒသအတြက္ အဓိကထားၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ကခ်င္၊ ရခိုင္ အစရွိတဲ့ တျခားေဒသေတြအတြက္ ဘာေတြလုပ္ထားတာ ရွိပါလဲ။

Ms. Sally ။ ။ TBC ရဲ ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကေတာ့ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အဓိကထားၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြက အနီးအနား ျပည္နယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔ကဆိုေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြက္ေတာ့ က်မတုိ႔ ဘာအေထာက္အပံ့ ေပးတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ TBC က ဘာမွ လုပ္ထားေပးတာ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လဲ ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ IDC စခန္းေတြက ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီဖုိ႔ လုပ္ေနတဲ့လူေတြ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ကို လာၿပီးေတာ့ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို က်မတုိ႔ ဘယ္လို စီမံခန္႔ခြဲသလဲဆိုတာ လာေရာက္ၿပီး ေလ့လာတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း စီမံခန္႔ခြဲေရး ပံုစံေတြကို ကရင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီကေန ေလ့လာဖလွယ္ယူတဲ့ အစီအစဥ္ပါ။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ ဒုကၡသည္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရပိုင္းကို အႀကံျပဳတာ။ ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာမ်ုိးေတြ ရွိပါသလား။

Ms. Sally ။ ။ မရွိပါဘူးရွင့္။ အခုအခ်ိန္အထိ က်မတို႔ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အစိုးရဘက္က ေျပာခ်င္တာက ဒုကၡသည္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္လာဖို႔အတြက္ အစီအစဥ္ေတြ မျဖစ္ေသးတဲ့အတြက္ The Border Consortium နဲ႔ ေလာေလာဆယ္ အလုပ္လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ မရွိေသးဘူးလို႔ ဆုိတာပါ။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိေတာ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာဖုိ႔အတြက္ အခုလက္ရွိ အေျခအေနေတြက ဘယ္လုိရွိလဲ။

Ms. Sally ။ ။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်မတုိ႔ အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီျဖစ္စဥ္က ေနွးေကြးေနၿပီးေတာ့ အဆင္ေခ်ာေမြမႈရွိတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ အခ်ိန္ယူေနတဲ့သေဘာလဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၾကည့္ရတာေတာ့ အဓိကအခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာကိစၥေတြ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ၾကာအံုးမယ့္ပံု။ ဒီေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔ဖို႔ဆုိရင္ စစ္ဘက္ က်င့္ဝတ္ဆုိင္ရာကိစၥေတြ။ စစ္အင္အားေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖို႔။ စစ္တပ္ေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ ရုတ္သိမ္းဖုိ႔ ဆိုတာေတြ ေျဖရွင္းစရာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကလဲ ဒါေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ က်မတုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ သူတို႔ဘက္က ျပန္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ သူတုိ႔ရြာေတြမွာ စစ္သားေတြ ရွိေနေသးတယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ အဲဒါကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ျမန္မာစစ္တပ္ လက္ေအာက္ကေန လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေျပးလာၾကတဲ့လူေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တကယ့္ကို အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲမႈ လိုခ်င္ေနၾကတာပါ။ အခုလုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြေပၚမွာ ယံုၾကည္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ သူတုိ႔ရြာေတြကေန စစ္သားေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ ထြက္သြားေပးဖို႔ လုိပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ သူတုိ႔ရဲ ႔ စိုးရိမ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီတုိ႔ အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္တာေတြ ရွိပါလား။

Ms. Sally ။ ။ ဒုကၡသည္ေတြ တုိင္းျပည္အတြင္း ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ဖို႔ အေျခအေန ဝန္းက်င္ေတြ ျဖစ္လာေစေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုးနဲ႔ အဓိကထားၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါတယ္။ UNHCR ကလည္း အခု အေျခအေနမ်ဳိးဟာ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး မရွိေသးဘူးဆုိေတာ့ သူတုိ႔သေဘာနဲ႔ သူတုိ႔ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ကိုလည္း အခုအခ်ိန္မွာ အားမေပးပါဘူးရွင့္။ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္လာဖုိ႔ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ၊ ထုိင္းအစိုးရ။ ဒါေတြအျပင္ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဘက္ေပါင္းစံုကေန ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အဆင့္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လို႔ ေယဘုယ် နားလည္ထားၾကပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရွိထားရမယ္။ ၿပီးသြားရင္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ရအံုးမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္မယ့္ေနရပ္ အေျခအေနအတြက္လဲ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ေပးရအံုးမယ္။ ေျမျမဳပ္ဗံုးကိစၥကလဲ ရွိေနေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေျမျမဳပ္ဗံုးေတြ ဘယ္မွာရွိလဲဆိုတာကို စနစ္တက်နဲ႔ ေျမပံုဆြဲထားတာလဲ မရွိဘူးဆုိေတာ့ ဒါေတြအားလံုးက ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေဘးရန္လံုၿခံဳေရး ကိစၥရပ္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္မျပန္ခင္မွာ ဒီကိစၥရပ္ေတြအားလံုး ေျဖရွင္းထားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အစိုးရအျပင္ ေကအန္ယူတို႔လိုမ်ဳိး တျခားတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာမ်ဳိး ရွိပါလား။

Ms. Sally ။ ။ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာရင္ ဘယ္ေနရာမွာ ေနထုိင္ဖို႔ သင့္ေတာ္မလဲဆုိတာေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီေနရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ဘယ္လုိ စဥ္းစားထားသလဲဆိုတာေတြေပၚမွာ အလြတ္စကား ေျပာျဖစ္တာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ခိုင္းၿပီးေတာ့ အိမ္တလံုး ေပးထားရံုနဲ႔ကိစၥ ၿပီးမသြားဘူးေလ။ သူတုိ႔ ျပန္လာၿပီးေတာ့ ေနထုိင္မယ့္ေနရာမွာ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း တည္တန္႔ခုိင္ၿမဲေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ႏုိင္မလဲဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာဆုိရင္ လူမႈေရး ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ၊ ပညာေရး၊ ေစ်း၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈ ဒီလုိမ်ဳိး အခ်က္အလက္ေတြ ၿပီးျပည့္စံုမွ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ သူတုိ႔အတြက္ ေနရာေနေပးရံုနဲ႔ သူတုိ႔အတြက္ ေနဖုိ႔ေနရာ ေပးရံုနဲ႔ မလံုေလာက္ဘဲနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ ႔ ဝန္းက်င္ေဒသအေနအထားနဲ႔ အားလံုး ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္ရွင့္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အခုဆုိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အမ်ားႀကီးကို ေထာက္ပံ့ေပးေနေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ေတြက ဘယ္လုိ အေျခအေန ရွိပါလဲ။

Ms. Sally ။ ။ ဒါက အဓိက စိုးရိမ္စရာေပါ့။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရက ဒုကၡသည္ေတြကိစၥကို အကူအညီ ေပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ ကမာၻေပၚမွာ တျခားပဋိပကၡေတြကလည္း ရွိေနတယ္ဆုိေတာ့ ေငြေၾကးအကူအညီေတြက ေလ်ာ့က်သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝန္ေဆာင္အကူအညီေပးမႈ လုပ္ငန္းေတြလည္း ေလ်ာ့က်လာတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး အကူအညီေပးတာေတြ ေလ်ာ့က်သြားေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြဘက္ကလဲ သူတို႔ကို ျမန္မာျပည္ကို အတင္းျပန္ခိုင္းသလိုမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ သူတုိ႔တေတြ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ရမယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က အေရးႀကီးတာပါ။ ဒါေပမဲ့လဲ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံတကာအေနနဲ႔ သူတုိ႔ဘက္က ဆက္ၿပီးေတာ့ မားမားမတ္မတ္ ရပ္ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ သူတုိ႔တေတြ ေနရပ္ျပန္ၿပီးေတာ့ ဘဝျပန္ထူေထာင္ႏုိင္ဖို႔ အခုအခ်ိန္မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြေပးဖို႔က အရမ္းအေရးႀကီးေနပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အရင္တုန္းကေတာ့ အစိုးရက ဒုကၡသည္စခန္းက ဒုကၡသည္ေတြကို သာမန္ျပည္သူေတြ မဟုတ္ဘူး။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြျဖစ္တယ္။ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းက မိသားစုဝင္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ စြပ္စြဲတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အခုလက္ရွိ အစိုးရအျမင္က ဘယ္လို ရွိပါလဲ။

Ms. Sally ။ ။ အက်မ္းမ်ဥ္း နားလည္ထားတာကေတာ့ သူတုိ႔တေတြ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ၾကာ ပဋိပကၡေတြကေန ထြက္ေျပးလာၾကသူေတြေပါ့။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနတုန္းက သူတုိ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမွာ အေရးပါတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ လုပ္ခဲ့ၾကဖူးသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္း၊ ေက်ာင္းဆရာဆရာမေတြ၊ ရပ္ရြာလူႀကီးေတြလည္း ပါၾကပါတယ္။ သူတုိ႔တေတြက သူတုိ႔ရဲ ႔ စြမ္းရည္ကို ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ပါလာတယ္ဆုိေတာ့ ဒီစခန္းေတြမွာလည္း သူတုိ႔ရဲ ႔ စြမ္းရည္ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒီေတာ့ ဗမာျပည္ကို ျပန္သြားတဲ့အခါ ထိုင္းႏုိင္ငံက ရသြားခဲ့တဲ့ သူတို႔ရဲ ႔ စြမ္းရည္ပညာေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ သယ္ယူသြားႏိုင္မွာပါ။ သူတုိ႔ရဲ ႔ ရပ္ရြာကို အက်ဳိးျပဳႏိုင္ၾကမွာပါ။ က်မ အထင္ေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္သြားတဲ့အခါ အက်ဳိးရွိရွိ ျပန္ၿပီးေတာ့ အသံုးခ်ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ရပ္ရြာစီမံခန္႔ခြဲေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္ေတြမွာ အေတာ္ေလး ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ထားတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရ ျဖစ္စဥ္ကို ဘယ္လို ျမင္ပါလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါရဲ ႔လား။

Ms. Sally ။ ။ က်မအထင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္က အခ်ိန္အေတာ္ယူရအံုးမယ္။ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ျဖစ္ေနတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ ရိုးသားမႈ ရွိရမယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္က အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ယူအံုးမွာပါ။ ဒီေတာ့ က်မတုိ႔အားလံုး ရလဒ္ေကာင္းကို ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမယ့္လဲ ဆက္ၿပီးေတာ့ မျဖစ္သင့္ေသးတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္းကလည္း ဖိအားအရမ္းမေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္မယ္ မျပန္ဘူး ဆိုတာနဲ႔ ဘယ္ေတာ့ ျပန္မလဲဆိုတာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေပၚမွာ မူတည္တယ္လုိ႔ က်မ ထင္တယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကေန ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ခ်ီးက်ူးေျပာဆုိတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြရဲ ႔ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိ ရွိပါလဲ။ တုိးတက္မႈေတြ ျမင္ရပါၿပီလား။

Ms. Sally ။ ။ က်မအထင္ ေျပာရရင္ေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ တင္းမာမႈေတြ ရွိလာတယ္လို႔ ထင္တယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ စျဖစ္တုန္းက အားလံုးက အေကာင္းျမင္ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပန္ဖုိ႔အေရးအတြက္လဲ အားတက္က်တယ္။ အခုေတာ့ အခ်ိန္ကလဲ နည္းနည္းၾကာလာၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ ႔ေနရာေတြမွာက တုိးတက္မႈေတြကလည္း ေႏွးသြားတယ္။ တခ်ဳိ ႔ေနရာေတြမွာဆုိရင္ ေနာက္ေၾကာင္းေတာင္ ျပန္လွည့္သြားေသးတယ္။ အခုဆိုရင္ အေရွ ႔ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ ပဋိပကၡေတြ စျဖစ္ေနတာေတြရယ္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြ။ ဒါေတြအားလံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ဆုိတာကို တုိင္းတာတဲ့အရာေတြပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္က ဒီအေျခအေနမွာ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္ဖုိ႔အတြက္ တြန္႔ဆုတ္ေစတဲ့အရာေတြပါ။ လူေတြက အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတာက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡကို ဘယ္လို ရွင္းၾကမလဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္က ဘယ္လုိ သြားေနလဲ။ ေဆြးေႏြးမႈေတြက စစ္တပ္ေတြ ျပန္ရုတ္ဖုိ႔ ျဖစ္ေစမလား။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္ေစမလား ဆိုတာတုိ႔ပါ။ အရင္က အေကာင္းျမင္ထားၿပီးေတာ့ အရမ္းတက္ႂကြၿပီးတဲ့အခါကေန အခုေတာ့ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိလာတာေလ။ အခု လူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ သတိထားလာၾကတယ္။ လူေတြက သတိနဲ႔ အေကာင္းျမင္တဲ့ဆုိတဲ့ စကားလံုး Cautiously optimistic လို႔ သံုးၾကေပမယ့္လဲ ေႏွးေကြးသြားတဲ့အရာေတြ ရွိတဲ့အတြက္ လူေတြက အေကာင္းျမင္တာထက္ သတိက ပိုရွိေနတယ္လို႔ က်မ ျမင္တယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး ။ ။ က်ေနာ္ရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးေမးခြန္းက Ms. Sally က ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြရဲ ႔ အနာဂတ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေကာင္းျမင္မႈ ရွိလား။

Ms. Sally ။ ။ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ သတိအၿမဲ ရွိေနရမယ္လို႔ က်မ ထင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းေတြကို ဒီလူေတြက ျပန္ၿပီးေတာ့ ထူေထာင္ခ်င္ၾကတာ။ စိတ္ဓါတ္ခိုင္မာၾကပါတယ္။ အေကာင္းဘက္ကို ေျပာင္းလဲတာကို ျမင္ခ်င္တယ္။ ဒီမုိကေရစီ ျဖစ္စဥ္ေတြဘက္ကို ကူးေျပာင္းတာကိုလည္း ျမင္ခ်င္ေနၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ကိုသားညြန္႔ဦး ။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ကိုသားညႊန္႔ဦး / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com