ေလွစီးေျပး ရိုဟင္ဂ်ာ အေရး ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ေဆြးေႏြးမည္

ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲဲ့ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕က တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလို၊ မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာလည္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။

ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာလာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီမွာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကို ေရာက္လာၾကသူ တခ်ိဳ႕ရွိသလို ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာေန သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီလူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဦးေဆာင္ၿပီး လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကို တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။

 “ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာက ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးေပမဲ့ တကယ္ လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္တာကိုပါ။ အေျပာသက္သက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ဒီကိစၥ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ဖို႔ ေျပာတာမ်ိဳးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာအစိုးက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုထိ အကန္႔အသတ္ေတြ လုပ္ထားတာ ေၾကာင့္ပါ။”

႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားအျပား ပင္လယ္ျဖတ္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းတခုထဲမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ နဲ႔ အေထာက္အပံ့ မရတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရက အကန္႔အသတ္မထားဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈလုပ္ငန္းေတြကို အကန္႔အသတ္မရွိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ ၾသဇာအရွိဆံုး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာကျမန္မာအစိုးရကိုလည္း သူတုိ႔လက္ရွိ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲလာေအာင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳေအာင္ ခိုင္မာတဲ့ သတင္းစကား တရပ္ ေပးရာလည္း က်ပါတယ္။”

ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိသလို၊ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပဲ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလည္း မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိေနတာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ Phil Robertson ကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း ကေန ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

 “သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔လို ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ဦးစားေပး လုပ္ရမွာက ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနတဲ့သူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ UNHCR နဲ႔ IOM တို႔ကို ဒီလူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ျပဳၿပီး သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ေတြ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့ သူေတြလား စသျဖင့္ စိစစ္ အတည္ျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ မူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ ရပါမယ္။ သူတို႔ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ျပန္ေနခြင့္ ျပဳၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေပးရပါလိမ့္မယ္။”

ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က အစည္းအေ၀းကို အာရွႏုိင္ငံ ၁၇ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကမယ့္အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံေတြ က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာသူေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာေအဂ်င္စီ UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ IOM တို႔လည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။

ဒီအေတာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ APHR ကလည္း ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံ မႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ ကိစၥ အပါအ၀င္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာ အရင္းခံကို လာမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ မေလးရွား အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနပါတယ္။

ခင္ျဖဴေထြး / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com