Yanhee Lee အႀကံျပဳခ်က္ ျမန္မာအစိုးရပယ္ခ်

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အေရးမွာ အစိုးရအေပၚ အႀကံျပဳ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ပယ္ခ်တယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာသမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။ မစၥယန္ဟီးလီရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက အေျခအေနေတြ အေပၚ ၿခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္အသိုင္း အ၀ိုင္းအၾကားက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၾကားမွာလည္း အျမင္မတူမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
အျပည့္အစံုကုိ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ျပႆနာဟာ ႏိုင္ငံတကာအတြက္ပါ အ႐ႈတ္အေထြးျဖစ္ေစၿပီး ကုလ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ ပါသက္ဆိုင္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မေန႔တုန္းက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာဆိုသြားခဲ့တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ အေျဖရွာဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးစံႏႈန္းေတြကို ဗဟိုျပဳေျဖရွင္းရပါလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့သလို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ မူဆလင္အသိုင္းအဝိုင္း တခုလံုးကို သိမ္းက်ံဳး ဒဏ္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ အေျဖမရွာဖို႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ပယ္ခ်တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။

“အဲဒါကေတာ့ဗ်ာ၊ သိတဲ့အတုိင္းပဲ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြက လာကတည္းကိုက ဟိုဘက္ကေပးတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ေတြကို အေျခခံၿပီး လာေနေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး ေကာက္ခ်က္ေတြက လဲြတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အခုလုပ္ေနတာက ရခုိင္ပဋိပကၡ ခင္ဗ်ားေတြ႔ပါလိမ့္မယ္၊ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာရွိတဲ့ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့လူေတြအားလံုးကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ေနာ္တို႔ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ဒီကေန႔ ဒုကၡသည္စခန္းမွာရွိေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ သူတို႔ေခၚေနတဲ့ ဘဂၤါလီေတြေရာ၊ ေနာက္တခါ ရခုိင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြေရာ အားလံုးကို က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြက အကူအညီေတြ ေပးေနတာရွိတယ္။ ၂၀၁၄ ႏွစ္ဝက္ပိုင္းကစၿပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈအေျခအေနေတြ အမ်ားႀကီးတိုးတက္လာတာ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြဟာ သူတို႔ အသိအမွတ္ျပဳရမယ့္ကိစၥေတြပဲ။ ဒါေတြကို အသိအမွတ္မျပဳဘဲနဲ႔ အခုနကလို တဘက္သတ္ေကာက္ခ်က္ဆဲြေနရင္ေတာ့ သူ ေနာက္တခါ ရခုိင္ျပည္နယ္ကိုလာလို႔ရွိရင္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို လံုးဝ ရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။”

လူ႔ခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥယန္ဟီးလီက ျပည္တြင္းမွာ ျပဌာန္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ မ်ိဳးထဲမွာ အျပန္အလွန္ နားလည္းသည္းခံမႈနဲ႔ အားလံုး သဟဇာတ ျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ၾကဖို႔ ဒီဥပေဒၾကမ္းေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာသံုးသပ္ ေစခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုခ်က္ေပၚ မွာလည္း ဦးရဲထြဋ္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။

“ဒီဟာေတြအားလံုးက ဘယ္ဘာသာကိုမွ ဖိႏွိပ္ဖို႔မဟုတ္ဘူး။ ဘာသာကူးေျပာင္းတဲ့အခါမွာ ဘာသာကူးေျပာင္းမႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး တဘက္ဘက္ကေန ဖိႏွိပ္လို႔မရေအာင္၊ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ဆႏၵနဲ႔သူ ကူးေျပာင္းတာကို မေျပာင္းရဘူးလို႔ တားလို႔မရေအာင္ နည္းလမ္းတက်ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာေလ။ စင္ကာပူလို၊ မေလးရွားလိုႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာလည္း ဒီ Registration ကိစၥက ရွိတာပဲ။ တကယ္က်ေတာ့ အဲဒီဥပေဒကိုသာ က်င့္သံုးႏုိင္မယ္ဆိုရင္ ဘာသာေျပာင္းတဲ့အေပၚမွာမူတည္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္ၾကားမွာ အျငင္းပြားတဲ့ဟာေတြကိုေတာင္မွ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မွာေပါ့။”

မစၥ ယန္ဟီးလီရဲ႕ ျမန္မာျပည္ကိုလာေရာက္တဲ့ ၁၀ ရက္ၾကာခရီးစဥ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခ်က္ေတြမွာ ရခိုင္အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေဇာင္းေပးလြန္းတယ္လို႔ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္း ကေျပာပါတယ္။

“အစိုးရပိုင္းက ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာေတာ့ … ၈၂ ခု ႏုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေရးကို အဓိကေဇာင္းေပးၿပီးေတာ့ ..အဓိကလည္းက်တယ္။ အဲဒါကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းေနပါတယ္။ အတူယွဥ္တဲြေနထုိင္ေရးဆိုတာက အစိုးရကဖိအားေပးလို႔ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဒါက ႏွစ္ဘက္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးေပၚမွာမူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ၊ ႏုိင္ငံသားအရ အခြင့္အေရးရလာတဲ့အခါမွာ ဒါေတြဟာ တျဖည္းျဖည္း ေျဖေလ်ာ့သြားလိမ့္မယ္။”

ဒါေပမဲ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္းကေတာ့ မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အေပၚ သံုးသပ္တင္ျပခ်က္ဟာ ၂ ဖက္ အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား မွ်မွ်တတ ေျပာခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

“အရင္တေခါက္နဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ေတာ့ ဒီတေခါက္ကေတာ့ေလ၊ သူ႔ရဲ႕ေလ့လာမႈက ႏွစ္ဘက္လံုးကိုလည္း သူနားေထာင္တယ္၊ ၿပီးရင္ သူတို႔ ရခုိင္ Action Plan ကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့အခါမွာလည္း ႏွစ္ဘက္ကြန္ျမဴနတီက …ဖိတ္ၿပီး UN အဖဲြ႔အစည္း၊ ၿပီးေတာ့ အင္တာေနရွင္နယ္ Norm ေတြနဲ႔ပါ သူက …အဲဒါ all inclusive ျဖစ္တဲ့ပံုစံနဲ႔လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဒါက အေျဖျဖစ္မွာေပါ့ေနာ္။ အဲလိုမလုပ္ဘဲနဲ႔ ရန္ျဖစ္မွာစိုးလို႔၊ ရန္လိုမွာစိုးလို႔ စိုးရိမ္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္ ကြန္ျမဴနတီကို သီးသန္႔ ခဲြထားတာ segregation သေဘာကိုလုပ္ထားတာ အေျဖမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း သူေရးထားတာေတာ့ - ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္ေတြ႔ရတာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ Report သည္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႏွစ္ဘက္လံုးကို မွ်မွ်တတ နဲ႔ ေလးေလးနက္နက္နဲ႔ ထားၿပီးေတာ့ အဲဒီအစီရင္ခံစာကို statement ထုတ္သြားတာ ေတြ႔ရတယ္။”

မစၥယန္ဟီးလီအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ဒုတိယေျမာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးအတြင္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၃ ရက္ၾကာေနထိုင္ၿပီး မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုေတြအေပၚ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပားထုတ္ေပးေနတဲ့ အေျခအေနေတြအပါအ၀င္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ဖက္အသိုင္းအဝိုင္းက လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကိုလည္း သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တာပါခင္ဗ်ား။

ေအာင္ရဲ ေမာင္ေမာင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/reaction-on-yanghee-lee-pressure-/2602651.html