စေနလင္း
ကမာၻ႔လူသားထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနေသာ ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္သည့္ အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားရာ အာဖရိကမွ ျပန္လာသူ ျမန္မာႏုိင္ငံသေဘၤာသား ၅ ဦးကုိ အီဘုိလာေရာဂါ ကူးစက္ လာႏုိင္ေျခရွိေသာ သံသယရွိခံရသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေျမာက္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံႀကီးတြင္ ေခတၱ ေခၚယူထိန္းသိမ္းကာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနရေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔၊ ည ၈ နာရီအခ်ိန္တြင္ MAI ေလေၾကာင္းလုိင္း ေလယာဥ္ ခရီးစဥ္အမွတ္ (8 M-332) ျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ လိုက္ပါလာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အသက္ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ ကုိဇင္မင္းဦးသည္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ ႏံႈးခ်ိျခင္း စသည့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားေနရသည္ကို စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎၏ ခရီးသြားရာဇဝင္အား စံုစမ္းခဲ့ရာ ၎သည္ ကူးစက္ျမန္ အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနေသာ အာဖရိက အေနာက္ပိုင္းေဒသ ဂီနီ (Guinea) ႏိုင္ငံႏွင့္ လိုက္ေဘးရီးယား (Liberia) ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၁၃ လခန္႔ အလုပ္လုပ္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ျပန္လာေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသျဖင့္ အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေရး လုပ္ငန္း လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအရ သံသယလူနာအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္၊ ေဝဘာဂီ အထူးကု ေဆးရံုၾကီးသို႔ လႊဲေျပာင္းကုသျခင္းနွင့္ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ကိုဇင္မင္ဦးႏွင့္အတူ ခရီးသြားခဲ့သူ ျမန္မာ သေဘၤာသား ၄ ဦးတို႔ကိုလည္း ေဝဘာဂီအထူးကု ေဆးရံုႀကီးသုိ႔ ပို႔ေဆာင္လႊဲေျပာင္း၍ ေရာဂါေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈျခင္းနွင့္ ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေ၀ဘာဂီေဆး႐ံုအုပ္ႀကီး ေဒါက္တာ သန္းသန္းေဌးက “သူတို႔ ၅ ေယာက္စလံုးက တ႐ုတ္ သေဘာၤလိုင္းက သေဘာၤသားေတြ။ ဂီနီမွာ ေလယာဥ္ပ်ံစီးဖို႔ ၆ နာရီေလာက္ ၾကာခဲ့တယ္။ ဟုိက ထြက္လာေတာ့ အေကာင္းပဲ။ ဒီကို ျပန္လာတဲ့လမ္းမွာ ေလယဥ္စီးတဲ့အခါ တေယာက္က မအီမသာနဲ႔ ေနရထိုင္ရတာ မသက္သာဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒီေရာက္ေတာ့ ကိုယ္ပူရွိန္ေတြက အရမ္းတက္ေနၿပီး အပူခ်ိန္တိုင္းလုိက္ေတာ့ နည္းနည္းျဖစ္ေနတယ္၊ ရွိေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒီၿမိဳ႕ကလည္းလာတယ္ ဆိုေတာ့ ရွိလိုရွိျငား လူထုကို ပ်ံ႕မွာစိုးလို႔ ဖမ္းထိန္းထားလိုက္တာ။ ဒါပဲ။ ဘာမွ မျဖစ္ေသးဘူး။ အခု အကုန္လံုးေနေကာင္းတယ္။ ဒီမနက္ဆိုရင္ေလ သူတို႔က ငပိရည္နဲ႔ တို႔စရာေတြ စားခ်င္တယ္ဆိုလို႔ သြားေပးရေသးတယ္။ အဲဒီ အေျခအေနဆို သိေပါ့။ အကုန္လံုး ၀ယ္ေကၽြးထားတယ္။ အေျခအေန ေကာင္းတယ္” ဟု ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
လတ္တေလာတြင္ ကိုဇင္မင္းဦး၏ ေသြးနမူနာမ်ားကို ရယူ၍ အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးရန္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၊ ပူေနးၿမိဳ႕သုိ႔ ပို႔ေဆာင္လုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ကူးစက္ေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ႏုႏုၾကည္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“ဒီမနက္ပဲ သူ႔ေသြး နမူနာကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ပူေနးၿမိဳ႕က WHO အသိအမွတ္ျပဳ ဓါတ္ခြဲခန္း (Reference Laboratory) ကို ပို႔လိုက္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက အဲဒီလို အဆင့္မီ ဓါတ္ခြဲခန္းက မရွိေသးဘူးေလ။ အေျဖကိုေတာ့ အသြားအျပန္ခရီးနဲ႔ဆိုရင္ ၃ ရက္ေလာက္ေတာ့ ၾကာမယ္ထင္တယ္။ ေ၀ဘာဂီ ေဆး႐ံုမွာလည္း ဒီေရာဂါကို ကုသေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ျပင္ထားတဲ့အတြက္ အခု သူဖ်ားတာကို ကုသေနၿပီး ဘာေရာဂါ လကၡဏာ ျဖစ္လာမလဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုမလား၊ အန္မလား။ အဆင့္ဆင့္ ကုသေပးဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ၅ ဦးလံုးကိုေစာင့္ၾကည့္မွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ ႏုႏုၾကည္က ဆိုသည္။
အီဘိုလာ ဗိုင္းစ္ရပ္ ေရာဂါပိုးသည္ ေလထဲမွတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္သည့္ ေရာဂါပိုး မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေရာဂါခံစား ေနရသူမ်ားႏွင့္ အသားခ်င္း ထိေတြ႔ျခင္း၊ အေရျပား ေပါက္ၿပဲေသာ ေနရာအား ထိေတြ႔ျခင္း၊ နမ္းျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းတို႔ျဖင့္ ေရာဂါရွိသူ၏ အေသြးအသား၊ ေသြး၊ အခၽြဲ၊ အရည္တို႔ကို လက္ျဖင့္ ထိေတြ႔႐ံုျဖင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေၾကာင္း ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးဌာန ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ေက်ာ္ကံေကာင္းကလည္း ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရာဂါျဖစ္သည့္ ဇာစ္ျမစ္ မရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါပိုး ျမစ္ဖ်ားခံရာ ဂီနီ ႏိုင္ငံမွတဆင့္ ဆယ္ရာလီယြန္၊ လိုက္ေဘးရီးယား၊ ႏိုက္ဂ်ီရီးယား ႏိုင္ငံတို႔သို႔ ကူးစက္ခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရၿပီး ၂၁ ရက္အတြင္း အျပင္းဖ်ားျခင္း၊ မလႈပ္ရွားႏိုင္ေအာင္ အင္အားကုန္ဆံုးျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ား နာက်င္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း တို႔ျဖစ္ကာ မၾကာခဏ ေအာ့အန္ၿပီး ၀မ္းသြားသည့္ လကၡဏာမ်ားျပတတ္သည္။ ေရာဂါျပင္းထန္လာလွ်င္ ေက်ာက္ကပ္၊ အသည္းတို႔ကို ပ်က္စီးေစၿပီး မ်က္လံုး၊ ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္း စသည္တို႔မွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ အေရျပား ေပါက္ၿပဲကာ ေသြးထြက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ကာ ေနာက္ဆံုး ေသဆံုးေစသည္။
အီဘိုလာသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ အတြင္း အဆိုး၀ါးဆံုးေသာ ေရာဂါကူးစက္ ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO) က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အီဘိုလာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါပိုးရွိသူဟု သံသယရွိသူအနီးသို႔ မသြားရန္၊ သြားမည္ဆိုလွ်င္လည္း ထိုသူ၏ ေသြးႏွင့္ အညစ္အေၾကးမ်ားကို မထိရန္၊ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ တားျမစ္ထားေသာ ေနရာသို႔ သြားမည္ဆုိလွ်င္လည္း အ၀တ္အစားမ်ား လံုၿခံဳ စြာ၀တ္ရန္၊ လက္ေဆးရန္၊ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို ဂ႐ုစိုက္ရန္၊ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၧန္မ်ား၏ အသားကို က်က္ေအာင္ ခ်က္စားရန္၊ အထူးသျဖင့္ ၀က္ႏွင့္ ေမ်ာက္ကဲ့သို႔ တိရစာၧန္မ်ားကို သတိျပဳရန္ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
WHO ၏ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ေရာဂါကူးစက္ခံရသူ ၂၂၄၀ တြင္ ၁၂၂၉ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အႀကီးတန္း သတင္းေထာက္ ထက္ႏိုင္ေဇာ္ႏွင့္ စေနလင္း ပူးေပါင္းေရးသားသည္။
Irrawaddy
No comments:
Post a Comment