White Nights

ဂၽြန္လ ေရာက္ျပီဆိုရင္ ကြ်န္မရဲ႕ဇာတိျမိဳ႕ကို အရမ္းသတိရပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီအခ်ိန္ဟာ စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕မွာ အေကာင္းဆံုး အလွဆံုး အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေႏြရာသီ ေရာက္ျပီမလို႔ ေတာ္ေတာ္ ေနလို႔ေကာင္းပါတယ္။ ျပီးေတာ့ white nights လည္း ရိွပါတယ္။ White nights ဆုိတာကို သူငယ္ခ်င္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကားဖူးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါက စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕ရဲ႕ symbol တစ္ခုပါပဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ မရိွေတာ့ ၾကံဳဖူးတ့ဲသူေတြ နည္းလို႔ ကၽြန္မ white nights အေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပပါမယ္....

White night ဆိုတာက ဘာလဲ နားလည္ဖို႔အတြက္ astronomy ကို ျပန္လည္ review လုပ္ၾကည့္လိုက္ပါမယ္။ ကမၻာနဲ႔ ေန ဆက္စပ္မႈနဲ႔ ဆုိင္လုိ႔ပါ။ ကၽြန္မတို႔ကမၻာက ေနကို လည္ပတ္ရင္းနဲ႔ တိမ္းေစာင္းေနလို႔ ေနေရာင္ေတြက ကမၻာေပၚကို ညီတူညီမွ် မေရာက္ႏိုင္ဘူး။ (ပံုကို ၾကည့္ပါ) ညီတူညီမွ် အလင္းေရာင္မေပးလို႔ ကမၻာေပၚမွာ ေဒသတုိင္းမွာ ေန႔နဲ႔ ညတုိ႔ရဲ႕အခ်ိန္ကာလ ကြာပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကို ၂ ၾကိမ္ပဲ မတ္လ ၂၀-၂၁ ရက္နဲ႔ စက္တင္ဘာလ ၂၃ရက္မွာ တစ္ကမၻာလံုးမွာ ညနဲ႔ ေန႔ ၁၂ နာရီေလာက္ ၾကာျပီး တူပါတယ္။ အဲဒီ ရက္ ၂ရက္ကို vernal နဲ႔ autumnal equinox လို႔ ေခၚပါတယ္။ မတ္လ ၂၁ ရက္ ျပီးရင္ ေနေရာင္ေတြက ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းကို ပိုျပီး အလင္းေရာင္ စေပးပါတယ္။ ေန႔ရဲ႕ အခ်ိန္ကာလက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ရွည္လာပါတယ္။ ဂၽြန္လ ၂၂ ရက္ေရာက္ေတာ့ ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ အရွည္ဆံုး ေန႔ နဲ႔ အတိုဆံုး ည ျဖစ္ပါတယ္။
ဂၽြန္လ ၂၂ရက္မွာ ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ နီးကပ္ေသာ ေဒသေတြမွာ ေန လံုးဝ မဝင္ဘူး။ ေနမဝင္တ့ဲေန႔ေတြ ရိွတ့ဲေဒသက ေျမပံုမွာ line နဲ႔ ျပထားပါတယ္။ ဒီ line မွာ ေနက ၂၄နာရီ မဝင္ဘူး။ Line ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္မွာ ေနမဝင္တ့ဲအခ်ိန္ ၂၄ နာရီထက္ ၾကာပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ ပိုနီးရင္ ပိုၾကာပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းမွာေတာ့ လံုးဝ ေနမဝင္တ့ဲအခ်ိန္က မတ္လက စျပီး စက္တင္ဘာလအထိ (ႏွစ္ဝက္) ျဖစ္ပါတယ္။ Line ရဲ႔ ေတာင္ဘက္ကို သြားရင္ ေန စဝင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညက မရိွသလို ခဏေလးပဲ ၾကာပါတယ္။ (ကမၻာရဲ့ ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွာ အားလံုး ေျပာင္းျပန္ပါ)။
စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕က ဒီline ရဲ႕ ေတာင္ဘက္မွာ ရိွပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ မနီးကပ္လို႔ ေနလံုးဝ မဝင္တ့ဲေန႔ေတာ႔ မရိွဘူး။ ေနဝင္ေပမယ့္ ညက ပံုမွန္ညနဲ႔ မတူဘူး။ ေကာင္းကင္က တစ္ညလံုး လင္းေနလို႔ ညမွာ မေမွာင္ဘူး။ အဲဒီလုိမ်ိဳး ညေတြကို white nights လို႔ ေခၚပါတယ္။ စိန္႔ပီတာစဘက္မွာ white nights က ဂၽြန္လ ၁၁ ရက္မွ ဇူလုိင္လ ၂ ရက္ထိ ၾကာပါတယ္။ ဂၽြန္လ ၂၂ ရက္မွာ အတုိဆံုး အလင္းဆံုး ည ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၂ ရက္ ျပီးရင္ ေန႔က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျပန္ျပီး တုိလာပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ စျပီး ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းနဲ႔ ေတာင္ဘက္ျခမ္း ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနေရာင္ေတြက ေတာင္ဘက္ျခမ္းကို ပိုျပီး အလင္းေရာင္ေပးပါတယ္။ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ ညက တျဖည္းျဖည္း ၾကာျပီး ေန႔ထက္ ပိုရွည္လာပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္မွာ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ အၾကာဆံုး ညနဲ႔ အတုိဆံုးေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း line ေျမာက္ဘက္မွာ ေန လံုးဝ မထြက္ဘူး။ ဝင္ရိုးစြန္းမွာ မထြက္တာ ႏွစ္ဝက္နီးပါး ၾကာပါတယ္။ စိန္႔ပီတာစဘက္မွာ ေနလို႔ မေကာင္းတ့ဲအခ်ိန္ ေရာက္ပါတယ္။ ေနထြက္တာ ခဏေလးပဲ ၾကာပါတယ္။ ေနမရွိတဲ့အခ်ိန္ မ်ားလို႔ တစ္ေနကုန္ ေမွာင္ေနပါတယ္။ အမွန္အတုိင္းေျပာမယ္ဆုိရင္ white nights ရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ black days ေတြက ေတာ္ေတာ္ စိတ္ညစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္...

© ဝသုန္မုိး https://www.facebook.com/wathonemoe.ru