ဇာဂနာ
တကယ္ေတာ့ သည္ဇာတ္လမ္း၏ အစမွာ ၂၀၁၂ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၅ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ အေမရိကားသုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေခတၲ ေရာက္ေနခ်ိန္မွာ ဆန္ဖရန္ စစ္စကိုၿမိဳ႕ အနီးရွိ
စတန္းဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္သို႔ လည္ခြင့္ႀကံဳခဲ့သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေထာင္ထဲမွာ ရွိေနစဥ္က လယ္ရီဒိုင္းမြန္း ေရးသားသည့္ ဒီမိုကေရစီ စိတ္ထားဆိုေသာ စာအုပ္ကို ဖတ္ဖူးသည္။
ႏွစ္ျခိဳက္ဖူး၏။ သည္အေၾကာင္းကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္မွာ ရွိေနစဥ္ NED မွာ
ၿပဳလုပ္သည့္ ေဟာေျပာပြဲ၌ ထည့္ေျပာမိလိုက္သည္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ပေရာ္ဖက္ဆာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက NEDမွ သံုးလတစ္ႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ေနသည့္ ဒီမိုကေရစီ ဂ်ာနယ္၏
ေခါင္းကိုင္ ဖခင္ျဖစ္ေနေလသည္။ သည္မွာတင္ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းႏွင့္ ဆံုေတြ႕ဖို႔
အေၾကာင္း ဖန္လာေတာ့၏။ NEDမွာ အမႈထမ္းခဲ့ေသာ ကိုမင္းဇင္က ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း
၏ ေက်ာင္းသား။ ကိုမင္းဇင္မွတစ္ဆင့္ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက သူ႕ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးဆီသို႕ ကၽြန္ေတာ့ကို ဖိတ္ေခၚ လိုက္ေလသည္။
စတန္းဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္သို႔ လည္ခြင့္ႀကံဳခဲ့သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေထာင္ထဲမွာ ရွိေနစဥ္က လယ္ရီဒိုင္းမြန္း ေရးသားသည့္ ဒီမိုကေရစီ စိတ္ထားဆိုေသာ စာအုပ္ကို ဖတ္ဖူးသည္။
ႏွစ္ျခိဳက္ဖူး၏။ သည္အေၾကာင္းကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္မွာ ရွိေနစဥ္ NED မွာ
ၿပဳလုပ္သည့္ ေဟာေျပာပြဲ၌ ထည့္ေျပာမိလိုက္သည္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ပေရာ္ဖက္ဆာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက NEDမွ သံုးလတစ္ႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ေနသည့္ ဒီမိုကေရစီ ဂ်ာနယ္၏
ေခါင္းကိုင္ ဖခင္ျဖစ္ေနေလသည္။ သည္မွာတင္ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းႏွင့္ ဆံုေတြ႕ဖို႔
အေၾကာင္း ဖန္လာေတာ့၏။ NEDမွာ အမႈထမ္းခဲ့ေသာ ကိုမင္းဇင္က ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း
၏ ေက်ာင္းသား။ ကိုမင္းဇင္မွတစ္ဆင့္ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက သူ႕ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးဆီသို႕ ကၽြန္ေတာ့ကို ဖိတ္ေခၚ လိုက္ေလသည္။
ကၽြန္ေတာ္ေရာက္သြားေတာ့ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းႏွင့္ စကား ေတြအမ်ားႀကီးေျပာခဲ့သလို
သူ႔ဆီ ကတစ္ဆင့္ တျခားေသာ ျမန္မာ့ အေရးကို စိတ္၀င္စားသည့္ ႏိုင္ငံ ေရး သိပၸံဆရာႏွင့္ အဆက္အ သြယ္ ရခဲ့သည္။ ဆရာ လယ္ရီ ဒိုင္းမြန္းက ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း
သိသည္။ ေတာ္ ေတာ္လည္းေလ့လာထားသည္။ ေစ့ ေစ့စပ္စပ္ေဆြးေႏြးသည္။ ႏိႈက္ႏႈိက္
ခၽြတ္ခၽြတ္ေမးတတ္သည္။ သို႔ ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကား၀ိုင္းက အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ယူခဲ့၏။
အျပန္ မွာ ျမန္မာျပည္လာလည္ဖို႔ ၊ ျမန္ မာျပည္မွာ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း အေနျဖင့္ ေဟာေျပာ
ပို႔ခ်ေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ ဖိတ္ၾကားမိခဲ့သည္။
သူ႔ဆီ ကတစ္ဆင့္ တျခားေသာ ျမန္မာ့ အေရးကို စိတ္၀င္စားသည့္ ႏိုင္ငံ ေရး သိပၸံဆရာႏွင့္ အဆက္အ သြယ္ ရခဲ့သည္။ ဆရာ လယ္ရီ ဒိုင္းမြန္းက ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း
သိသည္။ ေတာ္ ေတာ္လည္းေလ့လာထားသည္။ ေစ့ ေစ့စပ္စပ္ေဆြးေႏြးသည္။ ႏိႈက္ႏႈိက္
ခၽြတ္ခၽြတ္ေမးတတ္သည္။ သို႔ ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကား၀ိုင္းက အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ယူခဲ့၏။
အျပန္ မွာ ျမန္မာျပည္လာလည္ဖို႔ ၊ ျမန္ မာျပည္မွာ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း အေနျဖင့္ ေဟာေျပာ
ပို႔ခ်ေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ ဖိတ္ၾကားမိခဲ့သည္။
တကယ္ေတာ့ ဒါသည္ပင္ စိတ္ကူးယဥ္ နည္းနည္းဆန္ေနသည္။ သူတို႔လို မအားလပ္ေသာ၊ အခ်ိန္ႏွင့္ ေငြေၾကးကို ထပ္တူခ်ထားေသာ နာမည္ေက်ာ္ ပေရာ္ဖက္ဆာ တစ္ေယာက္အဖို႔
ၿမန္မာျပည္ကို အလည္အပတ္ လာဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ဒါသည္ တစ္ကယ္ျဖစ္ခဲ့၏။
ေနာက္ေလးလ အၾကာမွာ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း ျမန္မာျပည္သို႔ တစ္ပတ္ၾကာ လာေရာက္ လည္ပတ္မည္ဟု သိရသည္။ သူ႔ဆီက အီးေမးလ္ ရခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္ ဥေရာပသုိ႔ ေရာက္ေနၿပီ။ ရန္ကုန္ျပန္လို႔ကလည္း မျဖစ္ႏိုင္။ ခရီးစဥ္အရ ဂ်ာမနီသို႔ လွည့္ရဦးမည္။ သို႔ေသာ္ သူမျပန္ခင္ တစ္ရက္အလိုမွာ ရန္ကုန္ျပန္ ေရာက္ေအာင္ ျပန္ခဲ့ပါမည္ဟု သူ႔ကို ကတိေပးခဲ့သလို ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ HOME (House of Media & Entertainment) မွာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္
ပတ္သက္ၿပီး တစ္ခုခု ေဟာေျပာေပးဖို႔ ပန္ၾကားလိုက္ရသည္။
ၿမန္မာျပည္ကို အလည္အပတ္ လာဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ဒါသည္ တစ္ကယ္ျဖစ္ခဲ့၏။
ေနာက္ေလးလ အၾကာမွာ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း ျမန္မာျပည္သို႔ တစ္ပတ္ၾကာ လာေရာက္ လည္ပတ္မည္ဟု သိရသည္။ သူ႔ဆီက အီးေမးလ္ ရခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္ ဥေရာပသုိ႔ ေရာက္ေနၿပီ။ ရန္ကုန္ျပန္လို႔ကလည္း မျဖစ္ႏိုင္။ ခရီးစဥ္အရ ဂ်ာမနီသို႔ လွည့္ရဦးမည္။ သို႔ေသာ္ သူမျပန္ခင္ တစ္ရက္အလိုမွာ ရန္ကုန္ျပန္ ေရာက္ေအာင္ ျပန္ခဲ့ပါမည္ဟု သူ႔ကို ကတိေပးခဲ့သလို ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ HOME (House of Media & Entertainment) မွာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္
ပတ္သက္ၿပီး တစ္ခုခု ေဟာေျပာေပးဖို႔ ပန္ၾကားလိုက္ရသည္။
ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက အေျပာႏွင့္ လက္ေတြ႕ ထပ္တူက်သူပင္။ ကၽြန္ေတာ္ မရွိေသာ္လည္း ကိုေဇာ္သက္ေထြး၏ စီမံမႈျဖင့္ ႏွစ္ရက္တိုင္တိုင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ HOMEမွာ ဒီမိုကေရစီ
နည္းက်က် အသြင္ကူးေျပာင္းျဖစ္စဥ္ကို ေဟာေျပာပို႔ခ်ခဲ့သည္။ လူငယ္ ေက်ာင္းသား
ိုႏိုင္ငံေရးသမားေလးေတြက စလို႔ စာေရးဆရာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြထိ လာေရာက္ နာယူၾကသည္။ သူ၏ ေဟာေျပာခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး လြတ္ေျမာက္နည္းပညာ
ဟူသည့္ စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထုတ္ခဲ့ဖူးသည္။
နည္းက်က် အသြင္ကူးေျပာင္းျဖစ္စဥ္ကို ေဟာေျပာပို႔ခ်ခဲ့သည္။ လူငယ္ ေက်ာင္းသား
ိုႏိုင္ငံေရးသမားေလးေတြက စလို႔ စာေရးဆရာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြထိ လာေရာက္ နာယူၾကသည္။ သူ၏ ေဟာေျပာခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး လြတ္ေျမာက္နည္းပညာ
ဟူသည့္ စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထုတ္ခဲ့ဖူးသည္။
ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္း မျပန္ခင္ ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ခဲ့၏။ သူႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေရး
ပါတီ တစ္ခ်ိဳ႕မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ာႏွင့္ လိုက္ေတြ႕ခဲ့ရသလို ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ အတြက္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားႏွင့္ပါ ေတြ႕ဆံုခဲ့ရသည္။ သည္မွာတင္ ကၽြန္ေတာ္ စတင္ေျပာဆို ရေတာ့မည့္ ပီအာရ္ ဆိုတာႀကီး ေပါက္ဖြား ရွင္သန္လာပါေတာ့သည္။
ပါတီ တစ္ခ်ိဳ႕မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ာႏွင့္ လိုက္ေတြ႕ခဲ့ရသလို ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ အတြက္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားႏွင့္ပါ ေတြ႕ဆံုခဲ့ရသည္။ သည္မွာတင္ ကၽြန္ေတာ္ စတင္ေျပာဆို ရေတာ့မည့္ ပီအာရ္ ဆိုတာႀကီး ေပါက္ဖြား ရွင္သန္လာပါေတာ့သည္။
ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးခ်ိန္တြင္ ေရာက္လာခဲ့သူ ျဖစ္သျဖင့္ အႏိုင္အ႐ံႈး အေျဖကို ရိပ္စားမိသူလည္း ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ၂၀၁၅မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ
ခဲ့လွ်င္ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ တစ္ပါတီတည္း (သို႔မဟုတ္) NLD တစ္ပါတီတည္းက အမ်ားဆံုး အႏိုင္ရခဲ့ေသာ္ ဆိုသည့္ အေျခအေနအေပၚ မူတည္ထားၿပီး ေဆြးေႏြးသြားခဲ့သည္။ သူႏွင့္
ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေနသူမ်ားထဲမွာ ႀကံ႕ခိုင္ေရးေရာ NLDပါ မပါသည့္ အတြက္ လြတ္လြတ္
လပ္လပ္ ေျပာဆိုျခင္းလည္း ျဖစ္၏။ သူက စဥ္းစားစရာေတြကို တင္ျပျခင္း အႀကံေပးခဲ့
ၿခင္သာ ျဖစ္ၿပီး (ဒါကိုလုပ္မွျဖစ္မယ္)ဟု တစ္ခ်က္လႊတ္ အမိန္႔ေတာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေခ်။
ခဲ့လွ်င္ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ တစ္ပါတီတည္း (သို႔မဟုတ္) NLD တစ္ပါတီတည္းက အမ်ားဆံုး အႏိုင္ရခဲ့ေသာ္ ဆိုသည့္ အေျခအေနအေပၚ မူတည္ထားၿပီး ေဆြးေႏြးသြားခဲ့သည္။ သူႏွင့္
ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေနသူမ်ားထဲမွာ ႀကံ႕ခိုင္ေရးေရာ NLDပါ မပါသည့္ အတြက္ လြတ္လြတ္
လပ္လပ္ ေျပာဆိုျခင္းလည္း ျဖစ္၏။ သူက စဥ္းစားစရာေတြကို တင္ျပျခင္း အႀကံေပးခဲ့
ၿခင္သာ ျဖစ္ၿပီး (ဒါကိုလုပ္မွျဖစ္မယ္)ဟု တစ္ခ်က္လႊတ္ အမိန္႔ေတာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေခ်။
ယခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက က်င့္သံုးေနသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္က First Past the Post
(ခ) မဲ အသာရသူက ႏိုင္သည့္ စနစ္ျဖစ္သည္။ ဖဲသမား စကားႏွင့္ဆိုရေသာ္ အတိုက္မရွိ၊
ႏိုင္သူစားစတမ္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဒါကို တစ္ခ်ိဳ႕က သိပ္မႀကိဳက္ခ်င္။ တစ္မဲႏိုင္လည္း အကုန္ႏိုင္ တစ္ေထာင္မဲႏိုင္လည္း အကုန္ႏိုင္ဆိုတာ မမွ်တဖူးလို႔ ထင္လာၾက၏။ ေ၀စားမွ်စား လုပ္ခ်င္
သည္။ သည္ေတာ့ PR (ခ) Proportional Representationဟူသည့္ ေ၀ပံုက်စနစ္ကို
ေလ့လာ စမ္းသပ္ၾကည့္ဖို႔ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္း မြန္းက အႀကံျပဳသည္။
(ခ) မဲ အသာရသူက ႏိုင္သည့္ စနစ္ျဖစ္သည္။ ဖဲသမား စကားႏွင့္ဆိုရေသာ္ အတိုက္မရွိ၊
ႏိုင္သူစားစတမ္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဒါကို တစ္ခ်ိဳ႕က သိပ္မႀကိဳက္ခ်င္။ တစ္မဲႏိုင္လည္း အကုန္ႏိုင္ တစ္ေထာင္မဲႏိုင္လည္း အကုန္ႏိုင္ဆိုတာ မမွ်တဖူးလို႔ ထင္လာၾက၏။ ေ၀စားမွ်စား လုပ္ခ်င္
သည္။ သည္ေတာ့ PR (ခ) Proportional Representationဟူသည့္ ေ၀ပံုက်စနစ္ကို
ေလ့လာ စမ္းသပ္ၾကည့္ဖို႔ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္း မြန္းက အႀကံျပဳသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလထုတ္ ဒီမိုကေရစီ ဂ်ာနယ္ထဲမွာလည္း သူက PR စနစ္ကို စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ထည့္ေရးခဲ့ပါေသးသည္။ အမွန္ကေတာ့ PRစနစ္ကို ျမန္မာျပည္မွာ သံုးသင့္သည္ဟု သူက အႀကံျပဳခဲ့တာမဟုတ္။ အစိုးရႏွင့္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ(သို႔) အဖြဲ႕အစည္းတို႔ အၾကားမွာ ႏိုင္ငံေရး ပဋိဥာဥ္တစ္ရပ္ ပီပီျပင္ျပင္ ရွိသင့္သည္ဟု အႀကံျပဳ
ၿခင္းသာ။ ထိုပဋိဥာဥ္ ရေအာင္လည္း အတိုက္အခံတို႔ဖက္မွ အားထုတ္သင့္သည့္ အခ်က္
မ်ားကို တင္ျပ ေဆြးေႏြးျခင္းသာ။ ထုိေဆာင္းပါးကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္႐ႈခဲ့ေသာ္ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္
ေရးသည္ အလြန္တရာ အေရးႀကီးေၾကာင္း အႀကံျပဳလိုရင္းသာျဖစ္၏။
ၿခင္းသာ။ ထိုပဋိဥာဥ္ ရေအာင္လည္း အတိုက္အခံတို႔ဖက္မွ အားထုတ္သင့္သည့္ အခ်က္
မ်ားကို တင္ျပ ေဆြးေႏြးျခင္းသာ။ ထုိေဆာင္းပါးကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္႐ႈခဲ့ေသာ္ ဆရာ လယ္ရီဒိုင္းမြန္းက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္
ေရးသည္ အလြန္တရာ အေရးႀကီးေၾကာင္း အႀကံျပဳလိုရင္းသာျဖစ္၏။
အကယ္၍သာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ မျပင္ႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္း ဆိုက္ႏိုင္သည္။ သည္လိုအက်ပ္အတည္း ဆိုက္ခဲ့ေသာ္ ေရွာင္ရွားႏိုင္ေစဖို႔ PRစနစ္ကို စဥ္းစားထားသင့္ေၾကာင္း အဆိုျပဳသက္သက္သာ။ (ကၽြန္ေတာ္ မမွားဖူးဟုဆိုလွ်င္ ဆရာေက်ာ္၀င္း သည္ေဆာင္းပါးကို ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုေရးသားၿပီးၿပီ ထင္ပါသည္။
ၿပန္လည္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါ၏)
ၿပန္လည္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါ၏)
အခုေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သည္ေ၀ပံုက် စနစ္ကို ေဆြးေႏြးဖို႔အထိ ေနရာယူလာခဲ့ေခ်ၿပီ။
ပထမ တစ္ခုႏွင့္ေတာင္ အသား မက်ေသးသည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေတာင္စမ္း ေျမာက္စမ္း မလုပ္ေစခ်င္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က ခဏခဏ ေျပာင္းေျပာင္းၿပီး စမ္းသပ္ခဲ့သည့္
ပညာေရး စနစ္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္၏ ပညာေရး ဘယ္ေလာက္ နိမ့္က်ခဲ့ၿပီ
ဆိုတာကို သတိတရား ရၾကေစခ်င္သည္။ ဘာမွ ေနသား မက်ေသးေသာ တိုင္းျပည္ကို ဓါတ္ခြဲခန္းထဲ ထည့္ၿပီး စမ္းသပ္ေနဖို႔ မသင့္ေတာ္ပါ။
ပထမ တစ္ခုႏွင့္ေတာင္ အသား မက်ေသးသည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေတာင္စမ္း ေျမာက္စမ္း မလုပ္ေစခ်င္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က ခဏခဏ ေျပာင္းေျပာင္းၿပီး စမ္းသပ္ခဲ့သည့္
ပညာေရး စနစ္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္၏ ပညာေရး ဘယ္ေလာက္ နိမ့္က်ခဲ့ၿပီ
ဆိုတာကို သတိတရား ရၾကေစခ်င္သည္။ ဘာမွ ေနသား မက်ေသးေသာ တိုင္းျပည္ကို ဓါတ္ခြဲခန္းထဲ ထည့္ၿပီး စမ္းသပ္ေနဖို႔ မသင့္ေတာ္ပါ။
တကယ္တမ္း ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ အေၾကာင္း ေျပာၾကစတမ္းေဟ့ဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္
တို႔ ေျပာပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး တင္ျပ
ခ်င္ပါသည္။ သူမ်ားပီတိုင္း ကိုယ္မပီပဲ အာခ်င္သူမ်ားကိုလည္း စဥ္းစားၾကပါဦးဟု
ဆိုခ်င္သည္။
တို႔ ေျပာပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး တင္ျပ
ခ်င္ပါသည္။ သူမ်ားပီတိုင္း ကိုယ္မပီပဲ အာခ်င္သူမ်ားကိုလည္း စဥ္းစားၾကပါဦးဟု
ဆိုခ်င္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကိုယ့္ပါတီက ရသည့္ေထာက္ခံမဲ ရာခိုင္ႏႈန္းအလိုက္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ
ထိုင္ခံု အေရအတြက္ ခြဲတမ္းရသည့္ စနစ္ကို ပီအာရ္ဟု ဆိုရေပမည္။ ဆိုၾကပါစို႔။ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တူေမာ႐ိုး ပါတီက ေထာက္ခံမဲ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရခဲ့ေသာ္ လႊတ္ေတာ္
ထဲမွာရွိသည့္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္၏ ေလးပံုတစ္ပံု (၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း)ကို ရမည္
ၿဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ ၃၀၀ ဆိုလွ်င္ တူေမာ႐ိုးပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅ ေနရာ ရေပမည္။
ထိုင္ခံု အေရအတြက္ ခြဲတမ္းရသည့္ စနစ္ကို ပီအာရ္ဟု ဆိုရေပမည္။ ဆိုၾကပါစို႔။ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တူေမာ႐ိုး ပါတီက ေထာက္ခံမဲ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရခဲ့ေသာ္ လႊတ္ေတာ္
ထဲမွာရွိသည့္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္၏ ေလးပံုတစ္ပံု (၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း)ကို ရမည္
ၿဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ ၃၀၀ ဆိုလွ်င္ တူေမာ႐ိုးပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅ ေနရာ ရေပမည္။
သည္ေနရာမွာ ေမးစရာ ရွိလာသည္။ တူေမာ႐ိုး ပါတီအေနျဖင့္ တာေမြၿမိဳ႕နယ္မွာ ၀င္ၿပိဳင္ၿပိဳင္၊ မင္းဘူးၿမိဳ႕နယ္မွာ ၀င္ၿပိဳင္ၿပိဳင္၊ အႏိုင္အ႐ံႈး အေရးမပါေတာ့ဘူးလား။ မဲအေရအတြက္ကိုသာ အဓိက ထားသျဖင့္ ႏိုင္တာ႐ံႈးတာ ဘာမွမလိုေတာ့ပါဘူး။ ဒါဆို မဲေပးရတဲ့ ျပည္သူေတြက မဲအႏိုင္အ႐ံႈး စာရင္းနားေထာင္ၿပီး ရင္မခုန္ၾကရေတာ့။ မေပ်ာ္ၾကရေတာ့။ ဘယ္သူေတြႏိုင္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေရာက္ ကုန္မယ္ဆိုတာေတာင္ သိရမွာ မဟုတ္ေတာ့ေခ်။ ကိုယ့္ၿမိဳ႕နယ္၏ ကုိယ္စားလွယ္က ဘယ္သူဘယ္၀ါေတာင္ သိရဖို႔ မလြယ္ေတာ့။
သည္ေတာ့ ပီအာရ္ စနစ္မွာ ဘယ္သူ႔ကို မဲေပးရမည္နည္း။ ဒါေမးစရာ ေမးခြန္းတစ္ခု
ၿဖစ္သည္။ ပါတီကိုၾကည့္ၿပီး မဲေပးရေလာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္က ပါတီေတြ ေလာက္ေလာက္ လားလား ျဖစ္ၿပီလား ျပည္သူေတြ မဲေပးတဲ့ အလုပ္ႏွင့္ က်င့္သားရၿပီလားဟု ဦးဆံုးေမးရေတာ့မည္။
ၿဖစ္သည္။ ပါတီကိုၾကည့္ၿပီး မဲေပးရေလာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္က ပါတီေတြ ေလာက္ေလာက္ လားလား ျဖစ္ၿပီလား ျပည္သူေတြ မဲေပးတဲ့ အလုပ္ႏွင့္ က်င့္သားရၿပီလားဟု ဦးဆံုးေမးရေတာ့မည္။
ပီအာရ္ စနစ္မွာ ပါတီက လူစာရင္းကို ကိုင္ထားသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြက သည္စာရင္းကို ဘာမွ ေျပာင္းပိုင္ခြင့္မရွိ။ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြ လက္ထဲမွာသာ အာဏာ
ရွိ၏။ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လက္ထဲမွာလည္း ဘာအခြင့္အေရးမွမရွိ။ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္
ေတြက မႀကိဳက္ရင္ မႀကိဳက္သလို ေျပာင္းခြင့္ရွိေနသည္။ သည္မွာတင္ စာရင္းနဲ႔ေရြးမွာလား၊ နယ္ေျမ အပိုင္းအျခားနဲ႔ ေရြးမွာလား။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ေရြးမွာလားဆိုတာ
ေတြကိုပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရေတာ့သည္။ မဲေပးမည့္ ျပည္သူေတြ အတြက္ စိတ္႐ႈပ္
စရာေတြ ရွိပါေသးသည္။ ပီအာရ္ ဆိုတာႏွင့္ ၿပီးမသြားေသးပါ။
ရွိ၏။ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လက္ထဲမွာလည္း ဘာအခြင့္အေရးမွမရွိ။ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္
ေတြက မႀကိဳက္ရင္ မႀကိဳက္သလို ေျပာင္းခြင့္ရွိေနသည္။ သည္မွာတင္ စာရင္းနဲ႔ေရြးမွာလား၊ နယ္ေျမ အပိုင္းအျခားနဲ႔ ေရြးမွာလား။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ေရြးမွာလားဆိုတာ
ေတြကိုပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရေတာ့သည္။ မဲေပးမည့္ ျပည္သူေတြ အတြက္ စိတ္႐ႈပ္
စရာေတြ ရွိပါေသးသည္။ ပီအာရ္ ဆိုတာႏွင့္ ၿပီးမသြားေသးပါ။
၁။ Cumulation ေခၚ ကိုယ္ႀကိဳက္လွ်င္ သံုးမဲအထိ ေပးခြင့္ရွိေသာ စနစ္မ်ိဳးလည္းရွိေန ျပန္ပါသည္။
၂။ Cross voting ေခၚ တစ္ခါမဲေပးလွ်င္ ႀကိဳက္ရာပါတီ သံုးခုေလာက္ကို မဲေပးခြင့္ ရႏိုင္တာမ်ိဳးလည္း ရွိေနျပန္ပါသည္။
မဲတစ္ခါေပးလွ်င္ ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း ေရြးေပးေနရသည့္ စနစ္
မွာေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ခ်ာလပတ္လည္ေနသည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ျပည္သူကို စိတ္ဒုကၡေရာက္ေအာင္ မလုပ္ၾကေစခ်င္။ မဲေပးရာမွာ စိတ္ပ်က္စိတ္ညစ္ၿပီး မဲ႐ံုကို ေ၀ါနဲ႔ပင့္တာေတာင္ ျပည္သူေတြ လာခ်င္ စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါ။
ဒါ ကၽြန္ေတာ္ အႁမြက္ပဲေျပာတာျဖစ္သည္။ ပီအာရ္ စနစ္ေအာက္မွာ
မွာေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ခ်ာလပတ္လည္ေနသည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ျပည္သူကို စိတ္ဒုကၡေရာက္ေအာင္ မလုပ္ၾကေစခ်င္။ မဲေပးရာမွာ စိတ္ပ်က္စိတ္ညစ္ၿပီး မဲ႐ံုကို ေ၀ါနဲ႔ပင့္တာေတာင္ ျပည္သူေတြ လာခ်င္ စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါ။
ဒါ ကၽြန္ေတာ္ အႁမြက္ပဲေျပာတာျဖစ္သည္။ ပီအာရ္ စနစ္ေအာက္မွာ
၃။ Ley de lemas (ခ) သမၼတ ႏွင့္ ကုိယ္စားလွယ္ကို တစ္ပါတည္း ေရြးေပးရသည့္
စနစ္လည္း ရွိ၏။
စနစ္လည္း ရွိ၏။
၄။ STV (Single Transferable) မဲကို ပထမ ဦးစားေပး၊ ဒုတိယ ဦးစားေပးႏွင့္
ေရြးေပးရတာမ်ိဳးလည္း ရွိ၏။
ေရြးေပးရတာမ်ိဳးလည္း ရွိ၏။
၅။ SV (Supplementry Vote) ေခၚ အပိုေဆာင္း ေပးရတဲ့မဲေပး စနစ္ဆိုတာလည္း ရွိေသးသည္။ ကိုယ္ႀကိဳက္သည့္ ပါတီကို ေရြးေပးရသလို တျခားပါတီေတြထဲက
ေနာက္ထပ္ တစ္ပါတီကိုပါ အပို (အဆစ္) ေရြးေပးခဲ့ရတာမ်ိဳးပင္။
ေနာက္ထပ္ တစ္ပါတီကိုပါ အပို (အဆစ္) ေရြးေပးခဲ့ရတာမ်ိဳးပင္။
သည္ေလာက္ ေယာက္ယက္ခတ္ေနသည့္ စနစ္မ်ိဳးကိုမွ တိုင္းျပည္မွာ က်င့္သံုးတာက ဘာေၾကာင့္လဲဟု ေမးရမည္။ သည္စနစ္ကို လႊတ္ေတာ္က လက္ခံ ေဆြးေႏြးတာကိုေတာ့ အျပစ္မတင္ လိုေသာ္လည္း မေရာင္ရာ ဆီမလူး ၾကေစခ်င္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အခုခ်ိန္ တကယ္တမ္း အေရးႀကီးေနတာက ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသာျဖစ္သည္။ သည္လို အက်ပ္အတည္းမ်ိဳးထဲကေတာင္ မထြက္ႏိုင္
ေသးခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ သပြတ္အူ တစ္ခုကို ခ်မျပသင့္ေသးပါ။ ၿမန္မာ ျပည္သူ ျပည္သား
ေတြ ခင္မ်ာ စား၀တ္ေနေရး ႏွင့္ ေထြးလံုးရစ္ပတ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ပ်က္ေအာင္
စိတ္႐ႈပ္ေအာင္ စိတ္အားငယ္ေအာင္ စိတ္ဓာတ္က်ေအာင္ ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္ကုန္ခမ္း
သြားေအာင္ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ လုပ္ေနၾကမွာလားဟု တည့္တည့္ေမးခ်င္သည္။
ေသးခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ သပြတ္အူ တစ္ခုကို ခ်မျပသင့္ေသးပါ။ ၿမန္မာ ျပည္သူ ျပည္သား
ေတြ ခင္မ်ာ စား၀တ္ေနေရး ႏွင့္ ေထြးလံုးရစ္ပတ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ပ်က္ေအာင္
စိတ္႐ႈပ္ေအာင္ စိတ္အားငယ္ေအာင္ စိတ္ဓာတ္က်ေအာင္ ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္ကုန္ခမ္း
သြားေအာင္ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ လုပ္ေနၾကမွာလားဟု တည့္တည့္ေမးခ်င္သည္။
တကယ္ေတာ့ PR စနစ္ကို အသံုးမ၀င္ဖူး၊ မေကာင္းဖူးဟု ကၽြန္ေတာ္ေျပာေနျခင္း မဟုတ္၊ လတ္တေလာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံႏွင့္ မသင့္ေတာ္ေသးပါဟု ဆိုလိုျခင္းသာျဖစ္သည္။ လက္ရွိက်င့္သံုး ေနေသာ First Past the Post ေခၚ သာသူ အကုန္စား စနစ္က တစ္ပါတီတည္းကို လႊတ္ေတာ္မွာ အားေကာင္းေစၿပီး အာဏာရွင္ေတြ ျဖစ္လာ
ေစသည္ဟူေသာ ေရႊဥာဏ္ရွင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မမႀကီး၏ စကားကို TV မွာ ၾကားလိုက္ရေတာ့ အံ့အားသင့္မိသည္။ ၿပိဳင္ပြဲဆိုတာကေတာ့ ႐ံႈးမွာေၾကာက္လွ်င္
ေစာေစာကပင္ မ၀င္ၾကတာ ေကာင္းပါသည္။ မဲ႐ံုႏွင့္ ျပည္သူက်င့္သား ရသြားေအာင္
ေတာ့ ေစာင့္ေစခ်င္ပါ သည္။
ေစသည္ဟူေသာ ေရႊဥာဏ္ရွင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မမႀကီး၏ စကားကို TV မွာ ၾကားလိုက္ရေတာ့ အံ့အားသင့္မိသည္။ ၿပိဳင္ပြဲဆိုတာကေတာ့ ႐ံႈးမွာေၾကာက္လွ်င္
ေစာေစာကပင္ မ၀င္ၾကတာ ေကာင္းပါသည္။ မဲ႐ံုႏွင့္ ျပည္သူက်င့္သား ရသြားေအာင္
ေတာ့ ေစာင့္ေစခ်င္ပါ သည္။
လမေစ့ေသာ ကေလးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိပါသည္။ လမေစ့တာကိုမွ ဇြတ္အတင္း
ေမြးခ်င္ ေနပါက ကိုယ့္ဖာသာပဲ ဗိုက္ႀကီးၾကပါဟု ေျပာလိုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
ေမြးခ်င္ ေနပါက ကိုယ့္ဖာသာပဲ ဗိုက္ႀကီးၾကပါဟု ေျပာလိုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
ဇာဂနာ
( Tomorrow သတင္းဂ်ာနယ္အမွတ္(၁၅)ပါ ေဆာင္းပါး ) —
credit to>>>> Kyaw swar myint
credit to>>>> Kyaw swar myint
No comments:
Post a Comment