အေမရိကန္မွာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ျမန္မာဆူရွီ

ဆူရွီလုပ္ငန္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္ေနသူ ဦးဖိလစ္ေမာင္ (ဓာတ္ပုံ – Phillip Maung)

 ဘဝသစ္တခုကို ထူေထာင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ ဦးဖိလစ္ေမာင္ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္က သူ႔အိတ္ထဲမွာ ပိုက္ဆံ ၁၃ ေဒၚလာသာပါသည္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကန္ စူပါမားကက္ႀကီးမ်ားတြင္ ေရာင္း ေသာ ဆူရွီ လုပ္ငန္းတြင္ ထိပ္တန္းကုမၸဏီတခုျဖစ္သည့္ Hissho Sushi ၏ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ ဆူရွီလုပ္ငန္း ၏ သေဘာတရားအားလံုးကို ႏွစ္မ်ားစြာ ေလ့လာၿပီးသည့္ေနာက္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ဦးဖိလစ္ေမာင္ႏွင့္ ဇနီးတို႔ကသူတို႔ ပိုင္ဆိုင္သမွ် ေငြေၾကးအားလံုးကို သူတို႔မိသားစု၏ ထမင္းစားခန္းမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံလိုက္ၾကသည္။ ဧရာဝတီ အဂၤလိပ္ပိုင္းမွ အႀကီး တန္း သတင္းေထာက္ ေက်ာ္ဆုမြန္က ဦးဖိလစ္ေမာင္အား သူ၏ ကုမၸဏီသမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ႏိုင္ခဲ့သည့္ အစီ အစဥ္မ်ား အေၾကာင္း ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ေမး။   ။ အေမရိကန္ကို မလာခင္တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာအလုပ္ လုပ္ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ က်ေနာ္က ေက်ာင္းသားပါ။ မိဘေတြရဲ႕ စီးပြားေရးကို ဝိုင္းကူလုပ္ေပးရ ပါတယ္။

ေမး။   ။ ဆူရွီလုပ္ငန္းကို ဘယ္တုန္းက ဘယ္ေနရာမွာ စၿပီး လုပ္ခဲ့ပါသလဲ။ ကုမၸဏီ နာမည္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို သိပါရေစ။

ေျဖ။   ။ ေျမာက္ကာ႐ိုလိုင္းနားက ခ်ားေလာ့မွာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလက စတင္ခဲ့ပါတယ္။ “ Hissho” ဆိုတာ ဂ်ပန္စကား လံုးပါ။ ေသခ်ာတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈလို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။

ေမး။   ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာတုန္းက ဘာေတြ ေလ့လာခဲ့ပါ သလဲ။

ေျဖ။   ။ က်ေနာ္ ပထမ ေဆးေက်ာင္း တက္ခဲ့ ပါေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ ဓာတုေဗဒ အဓိကကို ေျပာင္းလိုက္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဓာတုေဗဒနဲ႔လည္း ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ရတယ္။ က်ေနာ္က ဆရာဝန္ျဖစ္ဖို႔ ကံမ ပါဘူး ထင္တယ္။ က်ေနာ္က အၿမဲတမ္း လူေတြကို ကူညီခ်င္ခဲ့တာ။ အခု က်ေနာ္ လူအမ်ားအျပားကို အလုပ္ေပးၿပီး ကူညီႏိုင္ေနၿပီ။ က်ေနာ့္ရဲ႕ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ လက္ခြဲဆိုင္ရွင္ အမ်ားစုက ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြပါ။

ေမး။   ။ အခု ဆူရွီဆိုင္ ဘယ္ႏွဆိုင္ ရွိပါၿပီလဲ။ အလုပ္သမား ဘယ္ေလာက္ ရွိပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ ျပည္နယ္ ၃၄ ခုက ေနရာ ၅၀ဝ ေက်ာ္မွာ Hissho ဆိုင္ေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကုမၸဏီက franchise လုပ္ခြင့္ ေပးတဲ့ အတြက္ Hissho အတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ သူ အားလံုးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဝန္ထမ္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ မပါဘဲ အားလံုး ၅၀ဝ နီးပါး ရွိပါတယ္။

ေမး။   ။ ဒီလုပ္ငန္းမွာ အခက္အခဲဆံုး အပိုင္းက ဘာပါလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘာျဖစ္လို႔ ဆူရွီ လုပ္ငန္း လုပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ တာလဲ။

ေျဖ။   ။ တကယ္လို႔ လံုေလာက္တဲ့ အရင္းအႏွီး မရွိဘူး ဆိုရင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတခုကို စတင္တဲ့ ေနရာမွာ အၿမဲတမ္း ခက္ခက္ ခဲခဲ ႀကိဳးစားရပါတယ္။ က်ေနာ့္မွာ ေထာက္ခံေပးမယ့္သူလည္း မရွိ၊ လုပ္ငန္းမွတ္တမ္းလည္း မရွိေတာ့ ဘဏ္ေခ်းေငြလည္း မရႏိုင္ပါဘူး။ ေငြဝင္ ေငြထြက္ ထိန္းသိမ္းရတာကလည္း အၿမဲတမ္းစိန္ေခၚမႈ တခုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာ အနည္းဆံုး က်ေနာ္ေျပာႏိုင္ တာ ကေတာ့ ဘဏ္ေတြက က်ေနာ့္ ဆီလာေနပါၿပီ။ က်ေနာ္ Hissho ကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရတာက စီးပြားေရး ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္ သင္ယူခဲ့သလို က်ေနာ္ဒါကို ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ အမွန္တကယ္ ယံုၾကည္ခဲ့လို႔ပါပဲ။

ေမး။   ။ အစပိုင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ ရင္းႏွီးခဲ့ရပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ Credit Card ေတြက ေခ်းလို႔ရတဲ့ ပိုက္ဆံရယ္၊ က်ေနာ္စုထားတဲ့ ပိုက္ဆံနည္းနည္းရယ္၊ က်ေနာ့္ မိသားစုက ေခ်းေငြရယ္ စတဲ့ ပိုက္ဆံ နည္းနည္းေလး နဲ႔ Hissho ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ဘာမွ မရွိဘဲနဲ႔ စတင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္မွာ ဝင္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ပါမယ္။

ေမး။   ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ဆူရွီစားတဲ့ အေလ့အထ ဘယ္လို ဖြံ႔ၿဖိဳးလာခဲ့တာ ပါလဲ။

ေျဖ။   ။ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈနဲ႔ အရသာရွိတဲ့ အေနာက္တိုင္းဆန္တဲ့ ဖန္တီးမႈေတြေၾကာင့္ ဆူရွီယဥ္ေက်းမႈ ဆက္လက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေန ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း သုေတသနေတြ ဆက္လုပ္ေနၿပီးေတာ့ စိတ္ကူးသစ္ေတြ ရွာေဖြေနပါတယ္။ ျပည္သူေတြနဲ႔လည္း ပိုၿပီး ထိေတြ႔မႈ မ်ားလာ၊ ၿပီးေတာ့ ငယ္ရြယ္တဲ့ ကေလးေတြက က်ေနာ္တို႔ ေစ်းကြက္ပစ္မွတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က အေရာင္ေတြ၊ အဆင္ ဒီဇိုင္းေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ထုတ္ကုန္ေတြကို သေဘာက်ၾကပါတယ္။ ကေလးေတြက သူတို႔ မိဘေတြကို ဆူရွီဝယ္ေပးဖို႔ ဆြဲေခၚလာတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ဘာသာလည္း ဒီအေၾကာင္းကို ပိုသိေအာင္ ေလ့လာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆူရွီဆိုတာ ငါးအစိမ္း လို႔ အမ်ားစုက ထင္ေနၾကဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုကို အသိပညာေပးေရးက ဆက္လုပ္ေနရပါတယ္။

ေမး။   ။ အႀကီးဆံုး ေဖာက္သည္ေတြက ဘယ္သူေတြပါလဲ။

ေျဖ။   ။ လတ္တေလာမွာတင္ တကၠသိုလ္နဲ႔ေကာလိပ္ နယ္ေျမေတြမွာ ဆိုင္ေတြ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈလည္း အႀကီး အက်ယ္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ထပ္ၿပီး ဖြင့္ဖို႔လည္း အစီအစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။

ေမး။   ။ အဓိက ၿပိဳင္ဘက္ေတြက ဘယ္သူေတြပါလဲ။

ေျဖ။   ။ က်ေနာ္တို႔မွာ ၿပိဳင္ဘက္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ႀကီးတယ္။ တခ်ိဳ႕က ငယ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မွန္ကန္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈကို ယံုၾကည္ပါတယ္။ တိုးတက္ဖို႔ အၿမဲတမ္း အားထုတ္ပါတယ္။ စားသံုးသူတိုင္းက ဘဝ အတြက္ မိတ္ေဆြျဖစ္ တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္နဲ႔ ဆက္လက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အရည္အေသြးကိုပဲ စိတ္ဝင္ စား ပါတယ္။ အေရအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။

ေမး။   ။ ဆူရွီရဲ႕ အရည္အေသြးကို ဘယ္လို ထိန္းသိမ္းပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ ဆက္လက္ရပ္တည္ ေနႏိုင္ဖို႔ အေလးထားတဲ့ အေနနဲ႔ ေစ်းကြက္မွာ ရႏိုင္တဲ့ထဲက အေကာင္းဆံုး ကုန္ၾကမ္း ပစၥည္းေတြကို ဆက္လက္ အသံုးျပဳပါတယ္။ စားဖိုမႉးေတြကိုလည္း ခ်ားေလာ့က ႐ံုးခ်ဳပ္မွာ ေလ့က်င့္သင္တန္း ေပးပါတယ္။ အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ စားသံုးသူ ဝန္ေဆာင္မႈ၊ တီထြင္ဆန္းသစ္ထားတဲ့ ဆူရွီလိပ္ေတြ၊ စိတ္ကူး သစ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ စားသံုးသူကို အၿမဲ တမ္း ပထမ ထားပါတယ္။

ေမး။   ။ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေလး ေျပာပါဦး။

ေျဖ။   ။ သမၼတကေတာ္ မစ္ရွဲလ္အိုဘားမားက အိမ္ျဖဴေတာ္ကို လာဖို႔နဲ႔ သမၼတရဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မွာ မိန္႔ခြန္း ေျပာပြဲကို တက္ေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ သမၼတ အိုဘားမားက အငယ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ ၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကေန လြတ္ေျမာက္ေအာင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို ဒီလို စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြက ကူညီခဲ့တာဟာ အျဖစ္မွန္ပဲ လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

က်ေနာ္ အဲဒီကို ေရာက္ခဲ့တဲ့ သက္ေရာက္မႈကေတာ့၊ က်ေနာ္က ခန္းမထဲက ေရွ႕ဆံုးတန္း သမၼတကေတာ္ရဲ႕ ေဘးမွာ ထိုင္ရပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္း သက္ေရာက္မႈကေတာ့ က်ေနာ့္ကို အေမရိကန္က အဓိက မီဒီယာေတြနဲ႔ အာရွ မီဒီယာ အားလံုးက အင္တာဗ်ဴး လုပ္ၾကေတာ့တာ ပါပဲ။

ဒီလို သတိထားခံရမႈမ်ိဳး က်ေနာ္ အရင္ကတခါမွ မႀကံဳဖူးပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ႀကီးျပင္းခဲ့သူ တေယာက္အေနနဲ႔ တေန႔မွာ အေမရိကန္သမၼတနဲ႔ သမၼတကေတာ္တို႔နဲ႔ အတူရွိဖို႔ မျပင္ဆင္ခဲ့ဘူးေလ။

ေမး။   ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ငန္းတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါသလား။

ေျဖ။   ။ အခုခ်ိန္အထိေတာ့ အစီအစဥ္မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တေန႔မွာေတာ့ တကယ္ျဖစ္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ေမး။   ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္ဝင္စားတဲ့ ႏိုင္ငံျခား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အတြက္ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ အဓိက စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြလို႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ အေျခခံ အေဆာက္အအုံကေတာ့ အႀကီးဆံုး အတားအဆီးေပါ့။ ကြ်မ္းက်င္ အလုပ္သမား ရွားပါးတာကလည္း ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈပါ။ အေျခခံ အေဆာက္အအုံနဲ႔ တြဲေနတဲ့ ေထာက္ပံ့ေရးကလည္း စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

ေမး။   ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္မသြားခဲ့ဘူး ဆိုရင္ ဘဝအေျခအေနက ဘယ္လိုမ်ိဳး ျဖစ္မယ္လို႔ ေတြးဖူးပါသလား။

ေျဖ။   ။ ေတြးဖူးတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္မွာ စြန္႔ဦး တီထြင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ထား ရွိေနတာေၾကာင့္ အေျခအေနဆိုးမွာ မဟုတ္ဘူး လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ အေမရိကန္ကို မလာခဲ့ရင္ ဘာျဖစ္လာမယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ မမွန္းတတ္ဘူး။ လမ္းေပၚမွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ယုဇနပလာဇာမွာ တခုခုေရာင္းခ်င္လည္း ေရာင္းေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဖက္ရွင္ဆိုင္လည္း ဖြင့္ခ်င္ဖြင့္ေနမယ္ ေပါ့ဗ်ာ။     ။

Irrawaddy