ကမၻာ့ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ မဇင္မာေအာင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း

 

ကမၻာ့လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ ခံရသည့္ မဇင္မာေအာင္ (ဓာတ္ပံု – စိုင္းေဇာ္ / ဧရာဝတီ)
မဇင္မာေအာင္သည္ ျမန္မာလူမႈအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း တဦး ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ အာဏာရွင္ အစိုးရကို တက္ႂကြစြာ ဆန္႔က်င္ခဲ့သူ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ၁၁ ႏွစ္တုိင္ က်ခံခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုနစ္တြင္ ေထာင္မွထြက္လာကာ ဒီမုိကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း တည္ေထာင္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီး စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမႇင့္တင္ေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပးျခင္းႏွင့္ တုိင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း သင့္ျမတ္စြာ ေနထိုင္ေရးအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ Rainfall Group (ရန္ကုန္) ႏိုင္ငံေရး သိပၸံေက်ာင္းတြင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့့္ ႏုိင္ငံေရး  နားလည္သည့္ ျမန္မာလူငယ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ေနသူ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုနစ္တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က International Women of Courage ဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ ေပးခဲ့သည္။ ယခုအခါ ကမာၻလံုးဆုိင္ရာ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အဖြဲ႕က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ လူငယ္၂၀၀ ေက်ာ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့စဥ္ ပထမဆံုး အႀကိမ္အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ လူငယ္ ၃ ဦး အေရြးခ်ယ္ ခံခဲ့ရသည့္ အနက္ မဇင္မာေအာင္လည္း တဦး အပါအဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးလူငယ္ တဦးက ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသည့္အေပၚ ခံစားခ်က္၊ အျမင္ႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး က႑တို႔ႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ နန္းဆုိင္ႏြမ္က မဇင္မာေအာင္ကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္။
ေမး။    ။ ကမာၻလံုးဆုိင္ရာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အေရြးခံရတဲ့အေပၚ ဘယ္လုိခံစားရပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ သိပ္ၿပီးေတာ့ အံ့ၾသစရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ၿပီးခဲ့တဲ့ တလတုန္းက သူတို႔ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ မေၾကညာခင္ က်မဆီကို စာပို႔ၿပီး အေၾကာင္းၾကားၿပီးသားပါ။ အဲဒီတုန္းက ဝက္ဘ္ဆိုဒ္မွာ မေၾကညာခင္ေတာ့ ျပည္သူေတြကို မခ်ျပပါနဲ႔ဦး၊ မီဒီယာေတြ အေနနဲ႔လည္း Public ကို မခ်ျပပါနဲ႔ဦး ဆုိၿပီးေျပာေတာ့ က်မ ဒီအတုိင္းပဲ ေနလုိက္ပါတယ္။ ဘယ္လုိခံစားရလဲ ဆိုတာကို ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ တာဝန္ရွိတယ္၊ ပိုၿပီးေတာ့ တာဝန္ ရွိတယ္ လုိ႔ခံစားရပါတယ္။ ေနာက္မဆုတ္နဲ႔ေတာ့ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ေတြကို ေနာက္ဆုတ္လို႔ မရေတာ့ဘူးလို႔ ခံစားရပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဘာလဲ ဆုိေတာ့ တခါတေလ ကိုယ့္ရဲ႕ တဦးခ်င္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတာင္မွ နည္းသြားသလုိျဖစ္တယ္။ အဲဒီလိုေတာ့ခံစားတယ္။
ေမး။    ။ ဆုကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ သြားယူဖို႔ ရွိပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ သူတုိ႔ဖိတ္လိမ့္မယ္၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္တယ္၊ အဓိက ဖိုရမ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို သီးျခား ဖိုရမ္ကလည္း ကမာၻအႏွံ႔မွာ လုပ္ေနတာ၊ ေရွ႕လမွာလည္း ဖိလစ္ပိုင္မွာ လုပ္ဖို႔ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခုရွိတာက၊ သူတုိ႔က ဒါကို ဆုရယ္လုိ႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ အသိအမွတ္ျပဳတာေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီကမၻာ့လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ဆုိတဲ့ ကြန္ရက္တခုကို ဖန္တီးေပးလုိက္တာ။ ဒီလိုေရြးခ်ယ္မႈကေန တဆင့္ေပါ့ေနာ္။ တႏွစ္တႏွစ္ဆုိ ကမာၻလံုး အတုိင္းအတာ နဲ႔ဆုိရင္ ရာနဲ႔ခ်ီ ၿပီးေတာ့ရွိတယ္။ လက္တင္အေမရိကားက ဘယ္ႏွေယာက္၊ အာရွက ဘယ္ႏွေယာက္၊ အေရွ႕ေတာင္ အာရွက ဘယ္ႏွေယာက္၊ အီဂ်စ္ကတုိ႔ ဘာတို႔ကဘယ္ႏွေယာက္ အဲဒါမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ကြန္ရက္ႀကီးတခု ဖန္တီး ေပးလုိက္တယ္။ ၿပီးရင္ စီးပြားေရးဆိုရင္လည္း စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ဆုိရင္လည္း ႏိုင္ငံေရး၊ စြန္႕ဦးတီထြင္တို႔၊ အႏုပညာသမားတို႔လည္း သူတို႔က ခ်ိတ္ဆက္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာကြန္ရက္ ျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္ေပးလုိက္တယ္။ အဲဒါမွ ခ်ိတ္ဆက္ရၿပီး ကိုယ္နဲ႔တူရာ တူရာစုၿပီး အလုပ္လုပ္ ၾကဖုိ႔ ဖန္တီးေပးလုိက္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။
ေမး။    ။ ျမန္မာျပည္က ကမၻာ့လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚထြက္လာၿပီ ဆိုေတာ့ ဒီေနာက္ပိုင္း ဘယ္လုိ အက်ိဳးေတြ ရွိလာႏုိင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကြန္ရက္ေတြ မ်ားလာမယ္။ ႏုိင္ငံတကာအဆင၊့္ ကမာၻ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ လည္း ခ်ိတ္ဆက္မႈေတြ ပိုမ်ားလာမယ္။ ကြန္ရက္ကို အက်ိဳးရွိရွိသံုးႏုိင္မယ့္ Capacity တည္ေဆာက္ဖုိ႔ေတာ့ လိုအပ္ ပါေသးတယ္။
ေမး။    ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းကလည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဆီကေန ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ International Women of Courage ဆု ရတုန္းကေရာ ဘယ္လုိခံစားခဲရ ပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ ခံစားခ်က္အေနနဲ႔ ေတာ့ အလုပ္ေတြ လုပ္တဲ့အခါ လူေတြက က်မကို ပိုသတိထားလာၾကမယ္။ အဲဒီေလာက္ပဲ ခံစားရတယ္။ ငါပိုအလုပ္လုပ္ ရေတာ့မယ္။ သိပ္ေတာ့ မကြာျခားလွပါဘူး။ ပိုအလုပ္လုပ္ ရမယ္ ဆုိေတာ့ ဘာျဖစ္သြားလဲ ဆုိရင္ ဒီဆုေတြ မရခင္ ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း အေနနဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ကို အသိအမွတ္ ျပဳမႈက အရင္တုန္းက သူလုိကိုယ္လုိပါပဲ။ အမ်ားႀကီး က်မလို လုပ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြရွိတယ္။ ဒီအထဲကမွ ထူးထူးျခားျခား က်မကို ပုိၿပီးေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳသလုိ ျဖစ္သြားတာဟာ က်မကို ပိုၿပီးေတာ့ တာဝန္ယူမႈကို ႀကီးလာေစတယ္ လို႔ယူဆတယ္။ ဒီဆုေတြေၾကာင့္ က်မလုပ္ေနကိုင္ေနတဲ့ Trend  ေတြေျပာင္းသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဖိအားတခုေပါ့၊ ရုန္းေပေတာ့ေပါ့။ က်မ သူငယ္ခ်င္း ေတြက အဲဒါေတြလည္း ေတြ႕ေရာ ရုန္းေပးေတာ့ ေနာက္ျပန္မေရြ႕နဲ႔ေတာ့၊ အဲဒီလိုမ်ိဳး ေျပာၾကတယ္။ တာဝန္ရွိမႈ အပို္င္းမွာၾကေတာ့
တျခားသူေတြနဲ႔ မတူေတာ့ဘူးေပါ့၊ အသိအမွတ္ျပဳလုိက္တဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ္ေတြအေနန႔ဲ တာဝန္ပိုရွိသြားတယ္။
သာမန္ဆိုရင္ ေတာ့ ငါမလုပ္ေတာ့ဘူး ေတာ္ၿပီ၊ အသက္အရြယ္ အပိုင္း အျခား တခုမွာ
ျဖတ္ခ်ခ်င္ရင္ ရတယ္။
ေမး။    ။ ဒီႏွစ္ရတဲ့ဆုက ဘာေတြကိုၾကည့္ၿပီး ေပးတာလဲဆိုတာ ေျပာလုိ႔ရပါသလား။
ေျဖ။    ။အခုရတဲ့ဆုက အရင္ႏွစ္က ရတဲ့ဆုေလာက္ သိပ္မသိဘူး။ သူတို႔က လႈပ္ရွားမႈကိုၾကည့္ၿပီး ေရြးခ်ယ္တယ္လို႔ ေျပာတာပဲ။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား အခ်ိန္ေပးၿပီး ႏွစ္ျမႇဳပ္လုပ္ႏုိင္လဲ။ မႏွစ္က က်မ
ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး ဖုိရမ္မွာ ထုိင္ထားတာလည္း ရွိတယ္ေလ။
ေမး။    ။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ရင္ေပါင္တန္းႏုိင္တဲ့ အေနအထားက အရမ္းကို အားနည္းေနေသး တဲ့ အတြက္ သူတို႔ကို ဘယ္လို စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ျမႇင့္တင္ေပးခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ အဓိက အခ်က္အေနနဲ႔ ကိုယ္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိဖို႔ပါ။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး အေနနဲ႔ အတိုင္းအတာတခုအထိ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက ေပးတဲ့ ျပဳမူဆက္ဆံပံုေတြ၊ ဖိအားေတြက သိပ္မကြာလွပါဘူး။ တခုေတာ့ရွိတာေပ့ါ၊ ပညာလည္း တက္မယ္၊ ေခတ္လည္းမီတယ္၊ အေတြးအေခၚလည္း လြတ္လပ္တဲ့ မိသားစု အသိုင္းအဝုိင္းမွာ ေနရတဲ့ မိသားစုမ်ိဳး ဆုိရင္ေတာ့ ဖိအားေတြ၊ ေတြးေခၚပံုေတြ ေအာက္ကေန လြတ္မွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ အဲဒီလုိ မိသားစုမ်ိဳးက မ်ားမ်ား မရွိပါဘူး။ က်မဆုိရင္ သာမန္မိသားစု ကေနၿပီးေတာ့ ေမြးဖြားခဲ့တာပါပဲ။ က်မေနတဲ့ ေျမာက္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္ ဆုိတာ တကယ္ကို ဆင္ေျခဖံုး၊  တကယ္ အေျခခံလူတန္းစားေတြ ေနခဲ့တဲ့ ေနရာ၊ အဲဒီေနရာကေန ဒီလုိမ်ိဳး အသိအမွတ္ျပဳ ခံရတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္လာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔ လူတေယာက္ဟာ ကိုယ္ယံုၾကည္ရာကို တခါတေလက်ေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္က လက္ခံသည္ျဖစ္ေစ၊ လက္မခံသည္ျဖစ္ေစ ေက်ာ္လႊားႏိုင္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ရွိဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါကေတာ့ ပထမအခ်က္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီယံုၾကည္ခ်က္ေပၚမွာ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရပ္တည္ဖို႔လိုတယ္။ ဘယ္လုိ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ိဳး ေတြ႕ေတြ႕ေပါ့။ အဲဒီယံုၾကည္ခ်က္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ၊ ဗဟုသုတေတြ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ စုစည္းေနဖုိ႔လိုတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ကိုယ္က်င့္တရား၊ အဲဒါက အေရးႀကီးတယ္။ ဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ဘယ္ဖိအားေတြေၾကာင့္၊ ဘယ္ပတ္ဝန္းက်င္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္က်င့္တရားေတြ ယိုင္မသြားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေမး။    ။ လက္ရွိ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ေနလဲ။
ေျဖ။    ။ သာမန္ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ထက္ စာရင္ က်မ တာဝန္ယူမႈ ပိုႀကီးတယ္။ လုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ အခါ က်မ Organization နဲ႔ပတ္သတ္လို က်မက Board Member ၊ ရန္ကုန္ ႏုိင္ငံေရး သိပံၸ ေက်ာင္းမွ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ေနတယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ က်မတုိ႔ ေက်ာင္းမွာ Department ႏွစ္ခုရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ခ်ိတ္ဆက္မႈ၊ ႏုိင္ငံေရး ပညာေပးတာေတြ ရွိမယ္။ ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ႏိုင္ငံေရးမွာ အရည္အခ်င္း ရွိရွိနဲ႔ပိုၿပီး ပါဝင္ေအာင္လို႔ က်မတုိ႔ သင္တန္းေတြ မ်ားမ်ားေပးခ်င္တယ္ေပါ့။ အသိပညာအတြက္ စာဖတ္ဖို႔လိုမယ္၊ ေလ့လာဖုိ႔လုိတယ္။ Skill ေတြအတြက္ က်မတုိ႔ ေလ့က်င့္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ နယ္ေတြကိုလည္း က်မတုိ႔ထြက္ၿပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ Public Event လုပ္ေလ့ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ Rainfall အေနနဲ႔ တျခား အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ဖိုရမ္ေတြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေမး။    ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ နည္းေနေသးတာ ေတြ႕ရတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ တဦးအေနနဲ႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ ရွိပါသလား။
ေျဖ။    ။ က်မ ႏုိင္ငံေရး အရေတာ့ လုိအပ္တဲ့ေနရာ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာ ႀကိဳက္သလုိခိုင္း လုပ္သြားမွာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ဆုိတာ ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့ အရာတခုပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိျဖစ္လာ မယ္ဆုိတာ မသိဘူး။ က်မအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္အတြက္လုိအပ္မယ္၊ ႏုိင္ငံေရးအတြက္ လုိအပ္မယ္ဆုိရင္ေပါ့၊ က်မက NLD ပါတီဝင္ တေယာက္လည္း ျဖစ္ေနေတာ့ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာမွာ ႀကိဳက္သလုိသံုး၊ က်မ အလုပ္လုပ္သြားမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ေနရာမွာသံုးသံုး၊ တျခားေနရာမွာသံုးသံုး လုပ္သြားမွာပါ။
ေမး။    ။ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ မဇင္မာေအာင္ အေနနဲ႔ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို ဘယ္လိုျမင္လဲ၊ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ရွိလဲ။
ေျဖ။    ။ က်မအေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ တဦးတေယာက္တည္း လုပ္လုိ႔ရတဲ့အရာ မဟုတ္ဘူး။ တဦးတေယာက္တည္းနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ကိစၥလည္း မဟုတ္ဘူး။ အေျခခံအားျဖင့္ လက္ထပ္တယ္ ဆုိတဲ့ ကိစၥဟာ တဦး တေယာက္ရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ ဆုိင္တယ္။ တဦးတေယာက္ရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးဘဝ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ အဲဒါခက္တာေပါ့ေနာ္။
ပုဂိၢဳလ္ေရးဘဝလား၊ အမ်ားနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဘဝလားဆုိတာ ဖ်က္ဖုိ႔ခက္တယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဆုိတ့ဲ အသံုးအႏႈန္းမွာကိုက အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ဥပေဒရဲ႕ အတြင္းသားမွာပါတဲ့ အေတြးအေခၚက မတူဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ က်မတုိ႔ နားေထာင္တာနဲ႔ လက္ခံခ်င္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒထဲမွာပါတဲ့ အတြင္းသား ေတြးေခၚပံုက က်မလက္ခံလုိ႔မရဘူး။ ေျပာခ်င္တာက ဘယ္သူမွ အမ်ိဳးမေစာင့္ခ်င္တဲ့ သူမရွိဘူး။
က်မကေတာ့ ယူဆတယ္၊ အမ်ဳိးေစာင့္တယ္လုိ႔ ေအာ္ေနတဲ့ သူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မေအာ္တဲ့သူပဲျဖစ္ျဖစ္ လူဟာ သူ႔ရဲ႕ ပင္ကိုယ္ သဘာဝကိုက ဘက္လုိက္မႈေတြ ရွိတယ္။ ကိုယ့္အမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ဘာသာသာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကရွိၿပီးသား။
အဲဒါကို ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီးေတာ့ အမ်ားႀကိဳက္ေအာင္ လုပ္စရာမလိုဘူး။ က်မျမင္တာကေတာ့ ဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆြဲၿပီးရင္ ဒီဥပေဒက မိသားစု တခု ႏွစ္ခုကိုပဲ သက္ေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး၊ တႏိုင္ငံလံုးကို သက္ေရာက္မယ့္ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ တႏိုင္ငံလံုးကို သက္ေရာက္မယ့္ လူအသိုင္းအဝန္း လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္စံုရဲ႕လား အဲဒီ လူ႔အသိုင္းအဝန္း အားလံုးကို Cover ျဖစ္ႏုိင္လား၊ အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္လားဆုိတဲ့ အေတြးအေခၚ မ်ိဳးကေန ခ်ဥ္းကပ္သင့္တယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒက ဗုဒၶဘာသာေတြ အတြက္ပဲျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အထူးအျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုပဲ ကန္႔သတ္ေနသလုိ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ က်မတို႔ တုိင္းျပည္က လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံုနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္တယ္ဆုိေတာ့ အဲဒါဟာ က်မတို႔ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အရွိတရားနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ က်မတို႔ ဆန္႔က်င္တယ္။ ဒါ တုိင္းျပည္တခုလံုးနဲ႔ ဆုိင္တယ္။ တဦးခ်င္စီရဲ႕အခြင့္အေရး၊ တိုင္းျပည္ တခုလံုး မဟုတ္ဘဲ တိုင္းျပည္ထဲ ေနထုိင္တဲ့ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး ေတြဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္၊ ကိုယ့္ရဲ႕ ဘဝလက္တြဲေဖာ္ကို သူတုိ႔ အရည္အေသြးနဲ႔ သူတုိ႔၊ သူတုိ႔ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ သူတုိ႔ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ မရွိတာကို သြားေတြ႕ရတယ္။ ဒီဥပေဒမွာက အဲဒါကို က်မတို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ အဲဒီလုိလုပ္မယ့္အစား အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ သူတုိ႔ ဘဝအတြက္ သင့္ေတာ္မယ့္ သူတို႔ဘဝ လက္တြဲေဖာ္ကို သူတုိ႔ ဘာသာသူတုိ႔ စိတ္ႀကိဳက္နဲ႔ အသိဉာဏ္ ပညာရွိရွိနဲ႔ ရွာေဖြႏိုင္ေအာင္ပဲ က်မတုိ႔က အမိ်ဳးသမီးေတြရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး ပိုၿပီး အားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ေပးသင့္တယ္။ လက္ထပ္တယ္ ဆုိတာ ကိုယ့္ဘဝရဲ႕ လက္တြဲေဖာ္ကို ေရြးခ်ယ္တာ။ အဲဒီေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ကို ကန္႔သတ္တာ၊ အဲဒါေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္ကေန ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ Right to Choice ပဲ။ ကိုယ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ သူကို ကိုယ့္ဘဝရဲ႕ လက္တြဲေဖာ္အျဖစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ကန္႔ကြက္ရာလည္း ေရာက္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လက္ခံစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ တဘက္က လူသားခ်င္းအတူတူ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ေတြးေခၚႏိုင္စြမ္း ဆင္ျခင္တံုတရားကို ေလွ်ာ့တြက္ရာ ေရာက္တယ္လု႔ိ ယူဆတယ္။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ေတြးႏုိင္ေခၚႏုိင္မႈကို ေစာ္ကားတာ။ က်မတို႔ အေတြးအေခၚကို ေလွ်ာ့တြက္တာလို႔ ယူဆတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ က်မလက္မခံဘူး။
တခုေတာ့ရွိတယ္ လူတုိင္းလူတိုင္းဟာ ကိုယ့္အမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာကို မေစာင့္ေရွာက္ရဘူးလို႔ ဆုိလိုေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ က်မတုိ႔ အဲဒါကို ကန္႔ကြက္တယ္လုိ႔ ေျပာတယ္၊ က်မတုိ႔ဟာ အမ်ိဳး ဖ်က္တဲ့သူေတြ၊ အမ်ိဳးသား သစၥာေဖာက္ဆုိၿပီး စြပ္စြဲေလ့ရွိတယ္။ အဲဒါကို လက္မခံႏုိင္ဘူး။ က်မတို႔က ဘာေၾကာင့္ ကန္႔ကြတ္တယ္ ဆုိတာ၊ အက်ိဳးအေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈနဲ႔ ကန္႔ကြက္တယ္ဆိုတာ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။
ေမး။    ။ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး အမ်ားႀကီး ခ်ိဳးေဖာက္ခံ ေနရတယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့ အေပၚ မဇင္မာေအာင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းသြားဖုိ႔ရွိလဲ။
ေျဖ။    ။ အဓိက က်မေျပာသလုိ အေျခခံ ႏွစ္ခ်က္ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ၊ အထူးသျဖင့္ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတဲ့ တုိင္းျပည္နဲ႔ Gender Equality လုိ႔ေခၚတဲ့ က်ားမ တန္းတူညီမွ်ေရးေပါ့။ အဲဒီအယူအဆ၊ အဲဒီတန္ဖိုး ေတြဟာ တုိက္ရုိက္ အခ်ိဳးက်တယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ လူ႔စံခ်ိန္စံညႊန္း ျမင့္မားတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးက ျမင့္မားေနတာကိ ုေတြ႕ရတယ္။ အျပန္အလွန္ပဲ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြ ျမင့္တက္လာသည္ႏွင့္ အမွ် ဒီမိုကေရစီရဲ႕ စံခ်ိန္ စံညႊန္းေတြ ျမင့္တက္လာတယ္။ တုိင္းျပည္ကလည္း စီးပြားေရး အရ ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္လာတာကို ေတြ႕ရမယ္။ ဒါကို က်မတို႔ ႀကိဳက္တဲ့ Research ေတြမွာ ၾကည့္ၾကည့္ပါ၊ ကမာၻ႕အဆင့္ေတြမွာ ေတြ႕ရပါမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ပထမအခ်က္က အရွိတရားကို အရွိတရားအတုိင္း လက္ခံဖို႔လိုတယ္။ က်မတုိ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုယ္တုိင္က ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြဲျခား ဆက္ဆံေနတာကို ခြဲျခား ဆက္ဆံေနပါလားလုိ႔ မေတြးမိ ေလာက္ေအာင္ က်မတို႔ဟာ ပံုသြင္းျခင္း
ခံထားရတယ္။
ေနာက္တခုက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပါ့။ ငါတို႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ တျခားအဖြဲ႕အစည္းလို က်ားမ တန္းတူညီမွ်မႈေတြ မရွိပါဘူးလို႔ ေျပာလည္း ဘယ္သူမွ လက္မခံဘူး၊ တကယ္ကို ဒီအစုိးရ အာဏာပိုင္ေတြ ထဲမွာလည္း ရွိတယ္။ ဘာလုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ က်မထင္တယ္၊ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ အဲဒီလို ပံုသြင္းခံရၿပီး ေမြးကတည္းက ဒါဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံတာလား၊ မဆက္ဆံတာလား မသိဘူး။ ေတြးေခၚဖုိ႔ကလည္း မေပးဘူး၊ ပညာေရး စနစ္ကလည္း မေပးဘူး၊ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ကလည္း မေပးခဲ့ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ အဲဒီအတုိင္း ပံုသြင္းခံရၿပီး ပံုသြင္းခံရထားတဲ့ ေတြးေခၚပံု လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မွာလည္း ဒီအယူအဆပဲ ျဖန္႔ေဝတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္ေတြကို ကိုယ္ျဖစ္ခံထားတဲ့ ပံုအတိုင္း ပံုသြင္းဖို႔ ႀကိဳးစား ၾကမယ့္ အခါမ်ိဳးမွာ အဲဒါေတြကို ေဖာက္ထြက္ေတြးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္တခုက ခြဲျခား ဆက္ဆံတယ္ဆုိတာ ဘာလဲ။ အဲဒါ ေသခ်ာသိဖို႔ လုိပါတယ္။ ရိုးရာအရ မိန္းမ မို႔လို႔၊ ေယာက်္ားမို႔လုိ႔ ဆုိတာမ်ိဳး၊ ေယာက်္ေတြလည္း ခြဲျခား ဆက္ဆံ ခံေနရတဲ့ အပိုင္းေတြ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ရွိေနတယ္။ အဲဒါေတြကို ေက်ာ္ေတြးႏုိင္ရင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္တဲ့ အေတြးအေခၚ၊ လြတ္လပ္တ့ဲ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊ အဲဒါေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ေရာ လူေရာ လြတ္လပ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္လာမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ အဓိက ပညာေရးက စတာေပါ့ေနာ္။ ေနာက္မိသားစုက စတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ လူစုတခုခ်င္းကို က်မတို႔ လုပ္ဖို႔ မလြယ္ဘူး။ ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ကေန ပါၿပီးေတာ့ သြားရမယ္။ အရွိတရား သီးျခား ဆက္ဆံတာေတြက ဘာလဲ၊ လူမႈေဗဒ ပညာရပ္မွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ဘာသာရပ္ကို ေသခ်ာ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္တဲ့ ပညာရွင္ ေတြနဲ႔ က်မတို႔ရဲ႕ ပညာေရးကေန စသြားရင္ေတာ့ အျမန္ဆံုးနည္းလုိ႔ ယူဆတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ ပညာေရးစနစ္ထဲမွာက မရွိေသးဘူး။ သင္ေနတဲ့ ဆရာေတြ ကိုယ္တုိင္ကလည္း Gender သိတာမရွိဘူး။ က်မတုိ႔ အဖြဲ႕အစည္းကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး လက္လွမ္းမီသေလာက္ လုပ္ေပးေနပါတယ္။ အစိုးရကေန တဆင့္ ႀကိဳးစား ေနတာ ရွိပါတယ္။ ပညာေရး ကေန သြားမယ္ဆုိရင္ ပိုျမန္တာေပ့ါ၊ ေနာက္ ၅ ႏွစ္ ၁၀ ႏွစ္ေပါ့။
ေမး။    ။ အမ်ိဳးသမီး သတိၱရွင္ ဆုရတဲ့ သူတေယာက္အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ။    ။ က်မအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဆုရွင္ဆုိၿပီးေျပာရင္ မေကာင္းဘူး ထင္တယ္ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးတုိင္းမွာ ကိုယ္ပိုင္ စြမ္းရည္ေတြ ရွိၾကပါတယ္၊ ထုတ္ၿပီး သံုးၾကပါလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီအတိုင္း မထားနဲ႔။ လူတုိင္းမွာ မတူညီတဲ့ စြမ္းရည္ ပံုစံေတြ ရွိပါတယ္။ မတူညီတဲ့ ပံုစံေတြ ေပါင္းစည္းၿပီးေတာ့ အားေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ လူ႔အသိုင္းအဝန္း အတြက္ေရာ၊ ကို္ယ့္ တေယာက္တည္း အတြက္ပါ လက္ေတြ႕ဘဝထဲမွာ က်င့္သံုးပါလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မိန္းကေလးကို
ကာကြယ္ ေပးသေယာင္နဲ႔ ေဘးဖယ္ထားသလို မလုပ္ပါနဲ႔။     ။
Irrawaddy