အခုတစ္ေလာ ၿမိဳ႕ထဲေရာက္တိုင္း ႏွေျမာစရာ၊ စိတ္ပ်က္စရာ ေတြပဲႀကံဳေနရတယ္။ စိတ္ပ်က္ မိတာက ရာသီဥတုပူပူမွာ ပိတ္ က်ပ္ေနတဲ့ ကားလမ္းေတြနဲ႔ တေရြ႕ေရြ႕နဲ႔သြားေနရတဲ့ ကားေတြေၾကာင့္။ ႏွေျမာစရာဆိုတာက တစ္ခ်ိန္က နယူးေယာက္ၿမိဳ႕နဲ႔ ေတာင္ ရင္ေပါင္တန္းခဲ့တဲ့သက္ တမ္းရင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးကိုပါပဲ။
ကြၽန္မဟာ ရန္ကုန္မွာေမြး၊ ရန္ကုန္မွာႀကီးခဲ့တဲ့သူ။ ေမြးကတည္းက ရန္ကုန္ဆုိတာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အခ်က္အခ်ာအက်ဆံုး ၿမိဳ႕ေတာ္အေနနဲ႔ သိခဲ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းအရြယ္ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ရန္ကုန္ရဲ႕ဂုဏ္ပုဒ္ေတြကို ပုိပိုနားလည္လာတယ္။ ေရႊတိဂံုေစတီကို ေန႔စဥ္သြားရင္းလာရင္း ဖူးျမင္ႏိုင္တဲ့ၿမိဳ႕၊ ျမစ္ကမ္းကိုေမးတင္ထားၿပီး ဆိပ္ကမ္းအရွည္ႀကီးရွိတဲ့ၿမိဳ႕။ ၿမိဳ႕ရဲ႕တည္ေဆာက္ပံုအရ ျမစ္႐ိုးတစ္ေလွ်ာက္တိုက္လာတဲ့ ေလျပည္ ေလညင္းက ေတာင္ေျမာက္တန္းေနတဲ့ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဝင္ေရာက္ႏုိင္လို႔ ေလဝင္ေလထြက္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ၿမိဳ႕၊ သမိုင္းဝင္ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ သိမ္းထုပ္ထားတဲ့အတြင္းဝန္႐ံုးလိုေနရာေတြအမ်ားႀကီးရွိ တဲ့ၿမိဳ႕၊ ယာဥ္မ်ဳိးစံုသြားလာေန႐ံုမက လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးေလ့လာ ၾကည့္႐ႈလို႔ေကာင္းတဲ့ၿမိဳ႕၊ ဒါမ်ဳိး ထူးျခားမႈေတြနဲ႔ျပည့္စံုေနတဲ့ၿမိဳ႕။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးဟာ အခု တစ္ေလာေတာ့ ဒဏ္ရာေတြမ်ား မ်ားလာတယ္။ သူရဲ႕တန္ဖိုးေတြ က်က်လာတယ္။ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အားသာခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပလက္ေဖာင္းက်ယ္ႀကီးေတြဟာ ၿဖိဳဖ်က္ခံရၿပီး ျပန္ေဆာက္လိုက္ တဲ့ပလက္ေဖာင္းေတြက်ျပန္ေတာ့ လူႏွစ္ေယာက္လက္တြဲေလွ်ာက္ဖို႔ေတာင္မက်ယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားက် ျမင့္လြန္းလို႔ ေဘးနားမွာအုတ္နီခဲေတြခုခံၿပီးမွ ပလက္ေဖာင္းေပၚတက္ရတာ ေတာင္ရွိေသး။ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြမ်ား ပလက္ေဖာင္းေပၚ အတက္အဆင္းလုပ္ဖို႔ရာ ဆရာေအာ္ပီက်ယ္ကာတြန္းထဲကလို မီးသတ္ကားေခၚၿပီး ေလွကားေထာင္ခိုင္းရမလိုပဲ။
တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့မ်က္ႏွာစာ မွာ cosmopolitan city အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ရဲ႕ အ ႏွစ္သာရထဲမွာ ၿမိဳ႕ထဲတစ္ခြင္ ဘယ္ေနရာမွာမဆုိ ေအးေအးလူ လူ လမ္းေလွ်ာက္သြားလာလို႔ ရျခင္းဆိုတာလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ပါ။ လမ္းေဘးပလက္ ေဖာင္းႀကီးေတြမ်ားဆို က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔။ မုန္႔ဆိုင္ေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ၊ စာအုပ္ ဆိုင္ေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ကအသက္ဝင္ ခဲ့ပါတယ္။ ပန္းဆုိးတန္းေတာက္ ေလွ်ာက္ဆို စာအုပ္အေဟာင္း ဆုိင္၊ အသစ္ဆိုင္တန္းေတြ တ႐ုတ္တန္း ေတာက္ေလွ်ာက္ဆုိ မုန္႔ဆိုင္တန္းေတြ၊ မဂိုလမ္းလို႔ အရင္ကေခၚတဲ့ ေရႊဘံုသာလမ္း ဆို အိႏၵိယ အစားအေသာက္၊ အသံုးအေဆာင္ေတြ . . .ေစ်းဆုိင္ ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲမ်ားပါေစ။ လူေတြလမ္းေလွ်ာက္စရာေနရာ ေတာ့ က်န္ေနေသးတာပဲ။ အခု ေကာ အရင္လိုလြတ္လြတ္လပ္ လပ္လမ္းေလွ်ာက္သြားလာလို႔ရ ေသးရဲ႕လား။
အခုမ်ားေတာ့ ယာဥ္ေၾကာ ႐ႈပ္ေထြးတာကိုေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ ၿမိဳ႕ ေတာ္စည္ပင္က ပလက္ေဖာင္း ေတြကိုဖဲ့ခ်၊ ၿဖိဳခ်နဲ႔ ပလက္ေဖာင္း က်ဥ္းေျမာင္းေျမာင္းေတြေပၚမွာ ေစ်းသည္ေတြနဲ႔ လမ္းသြားလမ္း လာေတြခမ်ာ ထုပ္ဆီးတုိးေနရ တယ္။ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့လူေတြ မွာလည္း ေစ်းဗန္းပဲတက္နင္းရ ေတာ့မလို၊ ကားလမ္းမေပၚတက္ ၿပီးပဲလမ္းေလွ်ာက္ရေတာ့မလို။ ပလက္ေဖာင္းမဆံ့လို႔ လမ္းမေပၚ လမ္းတက္ေလွ်ာက္ရင္း ကား တိုက္ခံရတာ ဘယ္ႏွဦးမ်ားရွိမလဲ စာရင္းျပဳစုခ်င္ေသးတယ္။
ဒီနည္းလမ္းဟာ ယာဥ္ ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈကို အေထာက္ အကူျဖစ္တဲ့အျပင္ လူေတြကို လည္းအသက္အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ စြန္႔စားမႈေတြလုပ္ခိုင္း ေနသလို ပဲဆိုတာ ပညာရွင္ေတြ အႀကိမ္ ႀကိမ္ေထာက္ျပေနခဲ့ၾကေပမယ့္ ပလက္ေဖာင္းေတြကေတာ့ ၿဖိဳခ် ခံေနရတုန္းပဲ။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ဆိုတာ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ေနရာ။ ဒါေပ မဲ့ ၿမိဳ႕ကိုစီမံခန္႔ခြဲမႈမေကာင္းခဲ့ ေလေတာ့ အေဆာက္အအံုေတြ ဆိုတာ ေဆာက္ခ်င္တဲ့ေနရာမွာ ေဆာက္ခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ေဆာက္ေန ၾကတယ္။ ေရႊတိဂံုရဲ႕ျမင္ကြင္းဟာ အႏၲရာယ္ရွိေနၿပီ။ လူဦးေရ ပိုမို ထူထပ္သိပ္သည္းလာတာနဲ႔အမွ် အခုခံစားေနရတဲ့ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈသာမက ေရ၊ မီး ျပႆနာေတြ၊ သန္႔ရွင္းမႈျပႆနာေတြကို မလြဲမေသြ ရင္ဆိုင္လာရေတာ့ မယ္။
ဆူးေလေစတီလို ရန္ကုန္ရဲ႕ အမွတ္သေကၤတေတြဟာ ေခတ္ မီမုိးေမွ်ာ္တိုက္ႀကီးေတြရဲ႕ အရိပ္ မုိးခံေနရလို႔ ျမင္ကြင္းကမရွင္း လင္းေတာ့ဘူး။ ဗိသုကာလက္ရာ ေျမာက္လွတဲ့ လက္က်န္အေဆာက္ အအံုေတြခမ်ာလည္း ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာလ်စ္လ်ဴ႐ႈပစ္ပယ္ထားခံခဲ့ရလို႔ ပ်က္စီးခဲ့ရတာနဲ႔ ဘယ္ေတာ့ မ်ားဖ်က္ခ်ခံရမလဲ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္ေၾကာ္ျငာဘုတ္က လာကြယ္ၿပီး အလွဖ်က္မလဲ။ ဒါမွမဟုတ္ ကြန္ပိုစစ္ျပားေတြနဲ႔ပဲ ဖံုးအုပ္ခံရ ေလမလား စိုးရိမ္ေနရတဲ့ဘဝျဖစ္ ေနၾကၿပီ။ တန္ဖုိးမသိသူေတြ အတြက္ ေနာင္ျပန္မရေတာ့တဲ့ အဖုိးတန္ေတြကို လက္လႊတ္ခဲ့ရ တယ္။ လက္လႊတ္ေနရတယ္။ ေနာက္ထပ္ လက္လႊတ္ရေလဦး မလား။
ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္လဲဆိုတာဟာ တျခား ၿမိဳ႕ေတြနဲ႔မတူဘဲ ထူးျခားကြဲျပား ေနတဲ့ သူမတူမႈ (uniqueness) ဆိုတဲ့အခ်က္ေပၚမွာလည္း မူတည္ ပါတယ္။ ရန္ကုန္ဟာ ကိုလိုနီ ေခတ္ကတည္းကတည္ရွိခဲ့သလုိ စစ္ဒဏ္၊ ရာသီဥတုဒဏ္နဲ႔ ငလ်င္ ဒဏ္ေတြကို ႀကံ႕ႀကံ႕ခံခဲ့တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕အခင္း အက်င္းက အာရွတိုက္မွာေတာင္ ရွာရခက္ခဲေအာင္ ရွားပါးတဲ့ျမင္ ကြင္းပါ။ ကြၽန္မတို႔ကေလးဘဝ ကတည္းကေတြ႕ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ရန္ကုန္ရဲ႕ ျမင္ကြင္းေတြေပါ့။ ဒီအေဆာက္ အအံုေတြ၊ ျမင္ကြင္းေတြကို ကာ ကြယ္ျခင္းအားျဖင့္ ရန္ကုန္ဆိုတဲ့ တန္ဖိုးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါ တယ္။ ထိန္းသိမ္းတယ္လို႔ေျပာ ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမုိင္းမွာ အလြန္ ကိုေတာ္ၿပီး ရဲရင့္တဲ့သမိုင္းပညာ ရွင္ ေဒါက္တာသန္းထြန္းေရးခဲ့တဲ့ ပုဂံလက္သစ္စာတမ္းကို သတိရ မိတယ္။ ျမန္မာေတြရဲ႕အသည္း ႏွလံုးအျဖစ္ တန္ဖိုးထားရာ၊ ဘာ သာတရားအရ အထြတ္အျမတ္ ထားရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ဗဟိုခ်က္မ ျဖစ္သလို စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားအျပားက မွီခိုရတဲ့ ေရွး ေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ပုဂံကို ေခတ္အ ဆက္ဆက္က ကုသိုလ္ရွင္ေတြနဲ႔ မင္းအဆက္ဆက္ ‘ျပဳျပင္မြမ္းမံ ျခင္း’က ေရွးေဟာင္းလက္ရာေတြ ကို ဖ်က္ဆီးသလို ျဖစ္ခဲ့တာ ေၾကာင့္ ‘ေရွးပုဂံေပ်ာက္ၿပီး အျမင္ဆန္း ပံုသစ္ျဖစ္သြားရတယ္’ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ရဲရဲဝ့ံဝံ့ေထာက္ ျပေဝဖန္ၿပီး စာတမ္းအေစာင္ ေစာင္ျပဳစုခဲ့တယ္။
‘သူတို႔ဖ်က္လို႔ပ်က္ရတဲ့ ပစၥည္းဟာ ဘယ္ေလာက္အဖုိး တန္တယ္ဆုိတာသူတို႔ဂ႐ုမစိုက္ ပါ။ အမ်ားစုကအေဟာင္းကို ဖယ္ၿပီး အသစ္နဲ႔လဲတာဟာ ဘုရားၾကည္ညိဳသပၸာယ္စရာပိုျဖစ္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၿပီး ဒီလိုလုပ္တာကို ရဟန္းရွင္လူအမ်ား သိပ္ၿပီးဝမ္းေျမာက္ဝမ္း သာသာဓုအႏုေမာ ဒနာျပဳၾကပါတယ္’လို႔ ရင္နာစရာ ေကာင္းတဲ့ပုဂံရဲ႕ျဖစ္ရပ္ကို ေဖာ္ ၫႊန္းခဲ့သူပါ။
၁၉၉၅ ကေရးသားခဲ့တဲ့ ဒီစာတမ္းဟာ အခုလက္ရွိအေန အထားေတြကိုပါ ထင္ဟပ္ေနဆဲ ပဲ။ တစ္ေလာက ႏိုင္ငံရဲ႕ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ကိုယ္ တိုင္က ဘုရားမွန္ရင္ေရႊရွိရမယ္။ ေဟာင္းေနရင္ ျပင္ရမယ္လို႔ ႐ုပ္သံအင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာေျဖ သြားတာေတြ႕ကတည္းက ပုဂံ လက္ရာေတြရဲ႕ကံၾကမၼာဟာ ဒီလုိတလြဲဆံပင္ေကာင္းစီမံခန္႔ခြဲမႈေတြကို ဘယ္ေထာက္ထိနစ္မြန္း ခံခဲ့ရေလသလဲ။ဒီလိုလြဲမွားတဲ့ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈေတြက ပုဂံတင္မက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကလက္ရာေတြအပါအဝင္ႏိုင္ငံအႏွံ႔ျပားက သမိုင္းအေမြအႏွစ္ေတြကိုဘယ္ေလာက္ထိပြန္းပဲ့ပ်က္စီးေစခဲ့ၿပီလဲ။
ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလိႈင္းတံပိုး ထဲမွာ အလိုက္သင့္စီးေမ်ာရင္း ေျပာင္းလဲလာေနတဲ့ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာနဂိုကတည္းက ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့တန္ ဖုိးေတြကို ဒီလိႈင္းတံပိုးေတြၾကား မွာ နစ္ျမဳပ္ဆံုး႐ံႈးရေတာ့မလားဆို တာ စိုးရိမ္စရာပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ စင္ကာပူတို႔၊ ေဟာင္ေကာင္တုိ႔ လိုၿမိဳ႕ေတြမရႏိုင္ေတာ့တဲ့ တန္ဖိုး နဲ႔အလွအပေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထား ဆဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕။ အဲဒီတန္ဖိုးေတြ ကို မပ်က္စီးေစဘဲ အက်ဳိးရွိရွိ အသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ အဲဒီၿမိဳ႕ေတြ ထက္သာတဲ့ ၿမိဳ႕ျပတစ္ခုဖန္တီး ႏိုင္မယ့္အေျခခံေတြကို ပိုင္ဆိုင္ ထားဆဲဆိုတာကို နားလည္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းမႈ (conservation) ဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိး တက္မႈ (development) ကို အေရာင္တင္ေပးမယ့္ အရာဆိုတာကိုနားလည္ၿပီး အသံုးခ်ႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။
ပုဂံနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာရမယ္ဆို ယေန႔ကစလို႔ ေရွ႕ဆက္ျပဳလုပ္ မယ့္ ‘ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈ’ေတြ၊‘ထိန္း သိမ္းမႈ’ မွာမူလလက္ရာမပ်က္ ဖုိ႔ဟာ အသက္တမွ်အေရးႀကီးၿပီး ဒါမွသာ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ႏွလံုးသည္းပြတ္ျဖစ္တဲ့ပုဂံအစစ္ကုိ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မွာျဖစ္သလုိ ဒါကိုနမူနာယူၿပီးႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်က္အခ်ာ ရန္ကုန္မွာလည္းဒီလိုအမွားမ်ဳိးေတြ ထပ္မမွားၾက ဖို႔ဆိုတာေတြကိုရွင္းျပဖို႔ ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေနာက္ တစ္ေယာက္လိုေနၿပီလား။ ဆံုးပါးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ သမုိင္းပညာ ရွင္ႀကီးေဒါက္တာသန္းထြန္းက တာဝန္ေက်ခဲ့ၿပီ။ အခု သက္ရွိ ထင္ရွားရွိေနတဲ့ ပညာရွင္ေတြ လည္း တတ္ႏိုင္သမွ်ေထာက္ျပ သတိေပးေနၾကၿပီ။ တာဝန္ရွိသူ ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္လက္ထဲကၿမိဳ႕၊ အားလံုးခ်စ္တဲ့ၿမိဳ႕၊ တစ္မူထူးျခား လွပတဲ့ၿမိဳ႕ရဲ႕တန္ဖိုးကို ခ်မပစ္ၾက ပါနဲ႔။ တန္ဖုိးတက္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ မယ့္နည္းလမ္းေတြက လက္တစ္ ကမ္းမွာပါ။ ပုဂံလက္သစ္လိုမ်ဳိး ရန္ကုန္လက္သစ္မျဖစ္ဖို႔ ကာကြယ္ႏုိင္မယ့္အခ်ိန္ေတြ သိပ္မက်န္ေတာ့ပါဘူး။။
Author: ေနျခည္ဦး
7Day News Journal
 |
| ၀န္ႀကီးမ်ား႐ုံးအေဆာက္အအုံကို အေပၚစီးမွ ျမင္ေတြ႕ရစဥ္(ဓာတ္ပံု − ေဂ်ေမာင္ေမာင္ (အမရပူရ) |
No comments:
Post a Comment