စစ္တပ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဴးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးဟု ND-Burma ထုတ္ျပန္

ND-Burma ထုတ္ျပန္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အစီရင္ခံစာ

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ၁၀၆ ခုတြင္ စစ္တပ္မွ က်ဴးလြန္မႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးမွတ္တမ္း ကြန္ရက္(ျမန္မာႏုိင္ငံ) (ND-Burma) က ေကာက္ယူခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခအေန အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကို ND-Burma က ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး ၁၂ ခုတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအား ၆ လ တာ အတြင္း မွတ္တမ္းတင္ ကြင္းဆင္း ေကာက္ယူ စုေဆာင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မွတ္တမ္းတင္ရာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး NGOမ်ား၏ အကူအညီကို ရယူၿပီး အစီရင္ခံစာ အတြက္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ေကာက္ယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ေဒသမ်ားစြာ၌ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရေသာ အမ်ားဆံုး အမႈမ်ားမွာ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈမ်ား ျဖစ္ၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏိွပ္စက္မႈ ၊ အဓမၼ အခြန္အၾကပ္ ေကာက္ခံမႈႏွင့္ သတ္ျဖတ္ခံရမႈ တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈတြင္ ND-Burma က မွတ္တမ္း တင္ထားေသာ အေရအတြက္ထက္ ျပင္ပတြင္ ပိုမ်ားႏိုင္ဖြယ္ ရွိၿပီး ကြင္းဆင္း သတင္း ေကာက္ယူသူမ်ား သတင္းေကာက္ယူ စုေဆာင္းရာတြင္ လံုၿခံဳေရးအႏၲရာယ္ အထူး စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေနမ်ား ရင္ဆိုင္ ႀကံဳေတြ႔ ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ား အတြင္း ႀကံဳေတြ႔ ေနရသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အားလံုးကို ေကာက္ခံႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး နည္းပါးေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ND-Burma မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ပထမ ေျခာက္လတာ ကာလ ျဖစ္ေသာ ဇန္နဝါရီလမွ ဇြန္လ အတြင္း ေကာက္ခံခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ၁၄၇ ခုရိွခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္း အစီရင္ခံစာတြင္ ထုတ္ျပန္ ေဖာ္ျပထားသည္။ လက္ရိွ အစိုးရ သက္တမ္း ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ကာလသို႔ ေရာက္ရိွေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္း မရိွသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ဆက္လက္ ေရးသားထားသည္။

ND-Burma ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ မွ ဒီဇင္ဘာလ အထိ မွတ္တမ္း တင္ထားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားတြင္  ပစၥည္းဥစၥာ ပိုင္ဆိုင္မႈကို သိမ္းယူ ဖ်က္ဆီးမႈ ၃၅ မႈ၊ မတရား ဖမ္းဆီးမႈမ်ားႏွင့္ ထိန္းသိမ္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈ ၄ မႈ၊ အတင္း အဓမၼ ေစခိုင္းမႈ ၆ မႈ၊ အတင္း အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈ ၄ မႈ၊ လူကုန္ကူးမႈ ၄ မႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈ ၈ မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိစုေဝးမႈ ၁ မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ကို တားဆီးမႈ ၁ မႈ၊ အျခား လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ ၁ မႈ၊ အတင္းအဓမၼ ျပဳက်င့္ျခင္း ၃ မႈ၊ ညွင္းပန္း ႏိွပ္စက္မႈ ၂၀ မႈ၊ မတရား အခြန္ေကာက္ခံမႈ ၁၄ မႈႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ခြင့္ ၅ မႈ၊ စုစုေပါင္း ၁၀၆ မႈတုိ႔ ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ထုတ္ျပန္ ေရးသား ထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သုိ႔ တိုင္ၾကားမႈ ၃၇၆ မႈ ရိွၿပီး ၂၇၆ မႈမွာ ျပည့္စံုမႈ မရိွ၍ တိုင္ၾကားသူမ်ားထံသို႔ ျပန္ပို႔ခဲ့ၿပီး၊  ၆၁၄ မႈကို မွတ္တမ္း အျဖစ္ ထားရိွၿပီး အစည္းအေဝး ထိုင္ရန္ အမႈ ၂၀၀ ေက်ာ္ က်န္ရိွ ေနေသးေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း တိုင္ၾကားလာသည့္ ႏွစ္ခ်ဳပ္ စာရင္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သို႔ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္ ေဒၚစန္းစန္းက ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားထားေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ယခင္ကထက္ ပိုမို လြတ္လပ္လာေသာ္လည္း ပုဒ္မ ၁၈ ဆက္လက္ တည္ရိွ ေနသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံေနရဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။

ပုဒ္မ ၁၈ တြင္ “မည္သူမဆို ခြင့္ျပဳမိန္႔ မရရွိဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးျခင္း သို႔မဟုတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လည္ျခင္း ျပဳေၾကာင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထိုသူကို ၁ ႏွစ္ထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ ၃ ေသာင္းထက္ မပိုေသာ ေငြဒဏ္ ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ ၂ ရပ္လံုး ျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္” ဟု ျပ႒ာန္း ထားသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ” ပုဒ္မ ၁၈ ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔က ျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဧရာ၀တီ