Fortify Rights အဖြဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးစြပ္စြဲခ်က္ ျမန္မာအစုိးရ ပယ္ခ်

• နားဆင္ရန္

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္
ျမန္မာအစုိးရဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံေနတာဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္တယ္လုိ႔ Fortify Rights လုိ႔ေခၚတဲ့ အခြင့္အေရးမ်ား ခုိင္မာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးရဲထြဋ္ကေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ စည္း႐ုံးေျပာဆုိေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း တခုသာျဖစ္တဲ့အတြက္ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ ခုိင္မာမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ျငင္းဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ က်င့္သုံးေနတယ္ဆုိတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ Fortify Rights လုိ႔ေခၚတဲ့ အခြင့္အေရးမ်ား ခုိင္မာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔က စာမ်က္ႏွာ ၇၉ မ်က္ႏွာပါ အစီရင္ခံစာကုိ ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းေဒသမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခရီးသြားလာခြင့္၊ လက္ထပ္ခြင့္နဲ႔ ကေလးေမြးဖြားခြင့္ေတြ အပါအ၀င္ ကန္႔သတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ၿပီး ဆုိးရြားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္လုိ႔ အစုိးရထံက လွ်ိဳ႕၀ွက္ရရွိထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြမွာ ေတြ႔ရတဲ့အေၾကာင္း Fortify Rights အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရထံက သူတုိ႔ရရွိထားတဲ့ လွ်ဳိ႕၀ွက္ အေထာက္အထားေတြအရ အဲဒီ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ အစုိးရအေနနဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ Fortify Rights အဖြဲ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Matthew Smith က ဗီြအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာလုိတာကေတာ့ ျပည္နယ္နဲ႔ ဗဟုိအစုိးရ အာဏာပုိင္ေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြမွာ ပတ္သက္ေနတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ သက္ေသ အေထာက္အထား အလုံအေလာက္ ရွိတယ္ဆုိတာပါပဲ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြျဖစ္လုိ႔ သူတုိ႔ကုိေရြးၿပီး အခုလုိ လုပ္တာပါ။ ဒီက်ဴးလြန္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔ၿပီး စနစ္တက် ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ပါတယ္။ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေရာမဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြရဲ႕ ေဘာင္ထဲ၀င္တယ္ ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ အဆင့္တခုအထိ သက္ေသျပထားပါတယ္။”

ဒါေပမဲ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ စည္း႐ုံးလုပ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ အစီရင္ခံစာပါ အခ်က္အလက္ေတြဟာ ခုိင္လုံမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ျမန္မာအစုိးရ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။

“အခု ထုတ္ျပန္တဲ့ Fortify Rights ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ရဲ႕ အရင္ ေၾကညာခ်က္ေတြမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာဖူးပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ ဘဂၤါလီေတြအတြက္ သက္သက္ ေလာ္ဘီ လုပ္တဲ့ အဖြဲ႔ပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာလည္း ခိုင္မာမႈမရွိသလို၊ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာလည္း တဖက္သတ္ စြပ္စြဲခ်က္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ဒါေတြကို လံုး၀ လက္မခံပါဘူး။ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနရာေဒသ အႏွံ႔အျပားကို လာေရာက္ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုးကလည္း ဒီလိုမ်ိဳး ဟုတ္လား ျပစ္မႈမ်ိဳးကို က်ဴးလြန္ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲတာ မရွိပါဘူး။ အဲ့ဒါကို ထုိင္းႏုိင္ငံမွာပဲ အေျချပဳေနတဲ့ အဖြဲ႔တခုက ဘဂၤါလီေတြ ေျပာသမွ် အခ်က္အလက္ေတြကိုပဲ လက္ခံၿပီးေတာ့မွ ဒီလို အစီရင္ခံစာမ်ိဳးထုတ္တာ အင္မတန္မွလည္း ရယ္စရာေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ။”

႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ေပၚလစီေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ေနလုိ႔မရဘဲ ထြက္ေျပးရေလာက္ေအာင္ တင္းၾကပ္လြန္းတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြက ေဒသခံေတြရဲ႕ လူေနမႈစ႐ုိက္ကုိ ထိပါးလာေစေလာက္တဲ့အထိ မူဆလင္ လူဦးေရ ႀကီးထြားလာေနတဲ့အေပၚ ေဒသခံေတြအၾကား စုိးရိမ္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနတာကုိ ေတြ႔ရတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီလုိ စုိးရိမ္မႈေတြဟာ ထိပ္ပုိင္း အစုိးရ အရာရွိေတြရဲ႕ ေျပာဆိုမႈေတြေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး လက္ေတြ႔မက်တဲ့ စုိးရိမ္မႈမ်ဳိးသားျဖစ္တယ္လုိ႔ Matthew Smith က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံရရွိတဲ့ စာရြက္ စာတမ္းေတြအရ ဒီအျမင္ေတြကုိ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းကစလုိ႔ ျမန္မာထိပ္တန္းအစုိးရ အရာရွိေတြလည္း လက္ခံၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မူဆလင္ လူဦးေရ သိပ္ႀကီးထြားလာၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိတာကုိ သူတုိ႔လည္း တသားထဲ ေျပာၾကတာပါပဲ။ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြကုိလည္း လက္ေတြ႔က်တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြမရွိဘဲ သူတုိ႔ ျပဳလုပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အဲဒီေဒသမွာပဲ တအိမ္ေထာင္ ကေလး ၂ ေယာက္သာ ေမြးဖြားခြင့္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္မႈ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ အေထာက္အထားေတြ သူတုိ႔ ေတြ႔ရွိရတယ္လုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အစုိးရ ေျပာခြင့္ပုဂၢဳိလ္ ဦးရဲထြဋ္က တခ်ိန္က ေဒသႏၱရအစုိးရက အဲဒီလုိ ေပၚလစီမ်ဳိး လုိအပ္ခ်က္အရ က်င့္သုံးခဲ့ေပမဲ့ အခုခ်ိန္မွာ အဲဒီလုိ မူ၀ါဒမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူးလုိ ေျပာပါတယ္။

“အခုကေတာ့ ဒီမူ၀ါဒ မရွိပါဘူး။ ဒီမူ၀ါမ်ိဳးက ဘယ္တုန္းကမွ က်င့္သံုးတာ မရွိပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ဟိုတခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ေဒသႏၱရအေျခအေန ဗူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားဆက္ျခားလုပ္ငန္းေတြကို ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္မရွိဘူး။ မရွိဘဲနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မို႔လို႔ အမ်ိဳးသမီး သားဆက္ျခား စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ျခင္း မရွိဘူးဆုိရင္ေတာ့ ကေလးကုိ ႏွစ္ေယာက္ထက္ ပိုမယူရင္ ေကာင္းမယ္ဆုိၿပီးေတာ့မွ ေဒသႏၱရက လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒါက ဟိုတုန္းက အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီမဟုတ္သလို၊ အခု အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဲ့ဒီ ေဒသႏၱရ အမိန္႔ကိုလည္း အခုခ်ိန္မွာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေတာ့ပါဘူး။”

ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ Fortify Rights အဖြဲ႔က တင္ျပထားတဲ့အထဲ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဆုိင္ရာ ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အခ်က္ပါ ပါ၀င္ေပမဲ့ အစုိးရဘက္ကေတာ့ မၾကာခင္ ျပဳလုပ္ေတာ့မယ့္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈ အပါအ၀င္ တည္ဆဲဥပေဒအတုိင္းပဲ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။
VOA