Facebook ေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈ ပိုမ်ားလာ

သီဟတိုး|

Facebook လူမႈကြန္ရက္ (ဓာတ္ပံု – ဧရာဝတီ)

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမ်ားသည္ Facebook ေခၚ လူမႈကြန္ရက္ အသံုးျပဳသူမ်ားက ျဖစ္စဥ္ တခ်ိဳ႕အေပၚ ဦးတည္ၿပီး လူမ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးအၾကား အမုန္းပြားမႈ ပိုမို တင္းမာလာေအာင္ အထိန္းအကြပ္မဲ့ ေရးသား ေဖာ္ျပ ေနေသာေၾကာင့္ ပဋိပကၡအရွိန္ ပိုမို ျမင့္တက္ လာရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့မီဒီယာကို သုေတသန ျပဳေနၿပီး စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားအား သင္တန္းပို႔ခ်ေနေသာ Internews က ဆိုသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ေန႔စဥ္ သတင္းစာ ၁၂ ေစာင္၊ ေရဒီယုိ ဌာန ၂ ခု၊ အင္တာနက္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ႏွင့္ Facebook အပါအ၀င္ သတင္းေရးသား ေဖာ္ျပခ်က္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္၏ ပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈဆုိင္ရာ ေရးသားမႈမ်ားအား Internews က ေလ့လာ သုေတသနျပဳၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ စစ္တမ္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
Internews သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား အေပၚ ျမန္မာ့ သတင္းမီဒီယာ တခ်ိဳ႕၏ ေရးသား ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအား ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွ စတင္ကာ ႏွစ္လၾကာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ အစၥလမ္ ဘာသာဝင္မ်ား အၾကား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြား ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း Facebook လူမႈ ကြန္ရက္ေပၚတြင္ ႏွစ္ဘက္ အမုန္းပြားမႈမ်ား ပိုမို မ်ားျပား လာခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ အမုန္းပြားမႈမ်ား ပိုမို တင္းမာ လာျခင္းသည္ အထိန္းအကြပ္မဲ့ ေရးသားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရသည္ဟု ေလ့လာ ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း သုေတသန ျပဳသူမ်ားက ဆုိသည္။
“Facebook ေပၚမွာက ဒီလို ပဋိပကၡေတြ ပိုႀကီးထြားေအာင္ အထူးျပဳ ေရးသားတဲ့သူေတြက အတုအေယာင္ မ်ားပါတယ္။ Facebook အသံုးျပဳသူေတြရဲ႕ ပရိုဖုိင္းေတြဟာ အစစ္ မဟုတ္ဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုမ်ားတယ္။ ဒီလို အဆုိးဝါးဆံုး ေရးသားခ်က္ေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္သူေတြ ရိွႏိုင္လဲဆုိတာ သိဖုိ႔ အလြန္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒီလို ေရးသားမႈေတြကို ဂ်ာနယ္၊ သတင္းစာေစာင္ ေတြမွာ ကေလာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ နာမည္ ေဖ်ာက္ၿပီး ေရးသားၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္” ဟု သုေတသနျပဳရာတြင္ ပါဝင္သူ တဦးက ဆုိသည္။
ျမန္မာ သတင္း မီဒီယာသမားမ်ား အေနျဖင့္ ပဋိပကၡ သတင္းမ်ား ေရးသားရာတြင္ အစိုးရ သတင္းမ်ားကို ပိုမုိ အားထား ေရးသားခဲ့ၾကၿပီး ပဋိပကၡမ်ား ပိုမုိ ဆုိးဝါးခဲ့ခ်ိန္တြင္ တျခား သတင္းရင္းျမစ္မ်ားကို ခ်ဲ႕ထြင္ အသံုးျပဳလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
ပဋိပကၡ သတင္းမ်ား ေရးသားရာတြင္ ျဖစ္စဥ္၌ ပါ၀င္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး အေနာက္တုိင္း မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ မီဒီယာမ်ား အၾကား ေရးသားေဖာ္ျပမႈမွာ မတူကြဲျပားစြာ ေရးသားမႈမ်ားရွိသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ ၂၀၁၃ ဧၿပီလမွ စတင္ ထုတ္ေဝခြင့္ ရခဲ့ေသာ ျပည္တြင္း ေန႔စဥ္ထုတ္ႏွင့္ အပတ္စဥ္ထုတ္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္မ်ားက အဆုိပါ ပဋိပကၡ သတင္းမ်ားအား မ်က္ႏွာဖံုး သတင္းမ်ား အျဖစ္ ေဖာ္ျပၾကၿပီး အတြင္း စာမ်က္ႏွာမ်ား၌ ေရးသား တင္ဆက္ပံု အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပမႈ ျပဳရာတြင္ သတင္း အရင္းအျမစ္ အားနည္းမႈ၊ ဘက္လိုက္ ေရးသားမႈမ်ားကို ေတြ႔ရေၾကာင္း ေလ့လာမႈ စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
Internews သည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ကယ္လီဖုိးနား ျပည္နယ္ အေျခစိုက္ Non-Profit Organization တခု ျဖစ္ၿပီး လက္ရိွတြင္ အာရွ၊ ဥေရာပ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသ၊ လက္တင္ အေမရိကႏွင့္ ေျမာက္အေမရိကတို႔တြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၉၀ ၌ မီဒီယာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကမာၻလံုး ဆုိင္ရာ သုေတသနျပဳ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရိွသည့္အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည္။ Internews ကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္က စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

 Irrawaddy