လူ ့သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ အၾကီးမားဆုံး နယ္ေျမတစ္ဆက္တည္း အင္ပါယာ ျဖစ္တဲ့ မြန္ဂိုအင္ပါယာ

Wednesday, February 12, 2014

၁၃ ရာစုနဲ ့၁၄ ရာစုအတြင္းမွာ တည္ရွိခဲ့တဲ့ မြန္ဂိုအင္ပါယာကို လူ ့သမိုင္းမွာ အၾကီးမားဆုံး နယ္ေျမတစ္ဆက္တည္း အင္ပါယာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံထားရပါတယ္။ အလယ္အာရွကေန စတင္ခဲ့တဲ့ မြန္ဂိုအင္ပါယာဟာ အလယ္ဥေရာပ ကေန ဂ်ပန္ပင္လယ္ျပင္ အထိ က်ယ္၀န္းပါတယ္။ ေျမာက္ဘက္ မွာ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကေန ေျမာက္ဘက္ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား ေဒသ ၊ အီရန္ကုန္းျပင္ျမင့္ နဲ ့အေရွ ့အလယ္ပုိင္း ေဒသတစ္လုံး အထိ က်ယ္ျပန္ ့ပါတယ္။

ေျမဧရိယာအက်ယ္အ၀န္း ကီလုိမီတာ ေပါင္း ၃၃ သန္းကို သိမ္းပုိက္ႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး သကၠရာဇ္ ၁၂၇၉ ခုႏွစ္ရဲ့ ကမၻာ့ေျမဧရိယာစုစုေပါင္းရဲ့ ၂၂.၁၅ ရာခုိင္ႏွဳန္းကို လႊမ္းမုိးသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဧရိယာအက်ယ္ျပန္ ့ဆုံး အင္ပါယာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရတာပါ။ (ျဗိတိသွ်ရဲ့ ေနမ၀င္အင္ပါယာက ကီလုိမီတာသန္းေပါင္း ၃၃.၂ သန္း က်ယ္၀န္းျပီး ကမၻာ့ေျမဧရိယာ ၂၂.၃ ရာခိုင္ႏွဳန္း သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ျဗိတိသွ် အင္ပါယာဟာ ဧရိယာတစ္ဆက္တည္းတည္ရွိတာမဟုတ္ပါဘူး။)

ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ဟာ တရုတ္ျပည္မၾကီးနဲ ့တစ္ကမၻာလုံးကို သူ ့ေျခဖ၀ါးေအာက္ ေရာက္ဖုိ ့ငယ္ငယ္ထဲက အိပ္မက္ မက္ခဲ့သူျဖစ္ျပီး တာတာလူမ်ိဳးစုေတြနဲ ့ေပါင္းစည္းကာ တရုတ္ျပည္မၾကီးရဲ့ အေနာက္ေျမာက္နယ္စပ္ ျပည္နယ္ Xi Xia အင္ပါယာ ကို စတင္တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ပါတယ္။ ေနာက္ တရုတ္ျပည္ေျမာက္ပုိင္းကို က်ဴးေက်ာ္ပါတယ္။ အဲဒီ့အခ်ိန္မွာ ဂ်င္ မင္းဆက္အုပ္စိုးေနခ်ိန္ျဖစ္ျပီး ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ရဲ့ တရုတ္ျပည္ေျမာက္ပုိင္းကို က်ဴးေက်ာ္မွဳဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာျမင့္ခဲ့ျပီး သူေသဆုံးတဲ့အခ်ိန္ထိ ေအာင္ျမင္မွဳ မရရွိခဲ့ပါဘူး။

၁၂၁၈ ခုႏွစ္မွာ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ဟာ တရုတ္ျပည္ကို တိုက္ခိုက္ေနမွဳကို ရပ္တန္ ့လုိက္ျပီး အလယ္အာရွတုိက္နဲ ့ အေရွ ့ဥေရာပ ကို ဦးတည္ျပန္ပါတယ္။ ရုရွ နဲ ့ပါရွားအပါအ၀င္ မူဆလင္နယ္ေျမေတြကို တုိက္ခုိက္သိမ္းပိုက္ျပီး သူ ့စစ္တပ္ကို အားျဖည့္ခဲ့ပါတယ္။ မြန္ဂိုေတြဟာ ကြန္စတယ္တီႏို္ပယ္ (ယခု အီစတန္ဘူ) အထိ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး အစၥလာမ္ - အာေရဗ် ယဥ္ေက်းမွဳအေျမာက္အမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့ပါတယ္။

မြန္ဂိုေတြဟာ သူတုိ ့ကို ခုခံတုိက္ခုိက္တဲ့ နယ္ေျမေတြကို တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ျပီးရင္ ျမိဳ ့လုံးကၽြတ္ မီးေလာင္တုိက္သြင္း၊ သတ္ျဖတ္ မွဳ ေတြျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လုိ ့ကမၻာ့သမုိင္းမွာ နာမည္ဆုိးနဲ ့ေက်ာ္္ၾကားပါတယ္။

၁၂၂၇ ခုႏွစ္မွာ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ ေသဆုံးျပီးေနာက္ သားျဖစ္သူ Ogotai ရဲ့ ကြပ္ကဲမွဳနဲ ့မြန္ဂိုတုိ ့ဟာ ဥေရာပကို ဆက္လက္ခ်ီတက္ျပီး ျမင္းစစ္သည္အင္အား တစ္သိန္းခဲြ နဲ ့ ဟန္ေဂရီနဲ ့ပိိုလန္တုိ ့ကို သိမ္းပုိက္ခဲ့ပါတယ္။ Ogotai ဟာ အေနာက္ဥေရာပ စစ္ဆင္ေရးအလယ္မွာ က်ဆုံးခဲ့ျပီး မြန္ဂိုစစ္သူၾကီးေတြကို အားေလ်ာ့ေစကာ မြန္ဂိုလီးယားကို ျပန္ဆုတ္ခြာခဲ့ၾကပါတယ္။ ခန္း ဘုရင္ဆက္ တစ္ေယာက္ကို ေရြးခ်ယ္ဖို ့ျပန္ဆုတ္ခြာခဲ့တယ္လုိ ့ ဆိုပါတယ္။

ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ရဲ ့ေျမးျဖစ္သူ ကူဗလီခန္း လက္ထက္မွာ တရုတ္ျပည္စစ္ဆင္ေရးေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး အင္ပါယာကို ထပ္ ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ျပည္ကို မြန္ဂိုအင္ပါယာခ်ဲ ့ထြင္ဖုိ ့ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ မြန္ဂိုစစ္သားေတြဟာ ကႏၱာရနဲ ့ေျမျပင္စစ္ပြဲေတြမွာ နတ္ဘုရားေတြလုိ စြမ္းအားၾကီးေပမယ့္ ေရျပင္နဲ ့ အေရွ ့ ေတာင္အာရွရဲ့ စြတ္စိုအပူပုိင္းရာသီဥတုမွာ အလဲအကြဲက်ဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ ကူဗလီခန္းဟာ မြန္ဂိုအင္ပါယာကို စည္ပင္၀ေျပာေအာင္စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္မွဳေကာင္းမြန္ခဲ့တယ္လုိ ့သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါတယ္။

မြန္ဂိုအင္ပါယာ ဟာ သူ ့ရဲ့ အဆမတန္ၾကီးမားတဲ့ နယ္နမိတ္ေၾကာင့္ပဲ သက္ဆုိးမရွည္ခဲ့ပါဘူး။ ယဥ္ေက်းမွဳအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ဘာသာေရးကြဲျပားမွဳေတြေအာက္မွာ ပုန္ကန္ထၾကြမွဳအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ရင္ဆုိင္ခဲ့ရပါတယ္။ ကူဗလီခန္း ေသဆုံးတဲ့ေနာက္မွာ မြန္ဂိုအင္ပါယာဟာ အစိတ္စိတ္အျမႊာျမႊာ ျပိဳကြဲသြားျပီး ၁၃၀၀ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ျပည္ ပုန္ကန္အုံၾကြမွဳနဲ ့အတူ ကူဗလီခန္းရဲ့ Yuan မင္းဆက္ဟာ ပ်က္သုဥ္းခဲ့ရပါတယ္။ ၁၂ ၇၇ ခုႏွစ္နဲ ့ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္၊ ကူဗလီခန္း လက္ထက္မွာ မြန္ဂိုအင္ပါယာဟာ ၁၂၈၆ ခုႏွစ္ မွာ မြန္ဂိုစစ္တပ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထပ္မံတုိက္ခုိက္ခဲ့ျပီး ျမန္မာဘုရင္ နရသီဟပေတ့ လက္ထက္မွာ ပုဂံက်ဆုံးခဲ့ပါတယ္။ နရသီဟပေတ့ မင္း ဟာ မြန္ဂိုေတြ မေရာက္ခင္တတည္းက ပုဂံကို စြန္ ့ခြာေျပးခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ မြန္ဂိုအုပ္စုိးမွဳဟာ ပုဂံ မွာ ၾကာရွည္မခံခဲ့ပါဘူး။

ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ မ်ိဳးရိုးကဆင္းသက္လာသူ တိုင္ေမာ ေခၚ ေတမားလိန္း လက္ထက္မွာ မြန္ဂိုအင္ပါယာကို ျပန္လည္ စုစည္းခဲ့ျပီး ၁၃၀၀ ႏွစ္အလြန္မွာ အာရွတုိက္ရဲ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အာဏာစက္ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္ခဲ့ပါေသးတယ္။

မြန္ဂိုအင္ပါယာ ရဲ့ က်ယ္ျပန္ ့မွဳကို ျမင္သာေအာင္ သူတုိ ့သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမေတြရဲ့ ယခု ႏိုင္ငံအမည္ေတြကို ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။ (တစ္ႏိုင္ငံလုံး သို ့မဟုတ္ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း)

၁။ ဗီယက္နမ္၊ ၂။ တရုတ္ ၃။ ကာဇက္စတန္ ၄။ ရုရွား၊ ၅။ တာဂ်စ္စတန္၊ ၆။ အီရတ္ ၇။ အီရန္ ၈။ မြန္ဂိုလီးယား ၉။ ေျမာက္ကိုးရီးယား ၁၀။ ေတာင္ကိုးရီးယား ၁၁။ ဆီးရီးယား ၁၂။ တူရကီ ၁၃။ ယူကရိန္း ၁၄။ ဥဇဘက္ကစၥတန္ ၁၆။ တာကမန္နီစတန္ ၁၇။ အာဖကန္နီစတန္ ၁၈။ ပါကစၥတန္ ၁၉။ အိႏိၵယ ၂၀။ ရိုေမးနီးယား ၂၁။ ေမာ္ဒိုးဗား ၂၂။ ပါလက္စတုိင္း ၂၃။ ပုိလန္ ၂၄။ အက္စတုိးနီးယား ၂၅။ လက္ဗီးယား ၂၆။ လစ္သူေနးရီးယား ၂၇။ ဟန္ေဂရီ ၂၈။ ကူ၀ိတ္ ၂၉။ ဘူေဂးရီးယား ၃၀။ ဘီလာရုစ္ ၃၁။ အဇာဘုိင္ဂ်န္ ၃၂။ အာေမးနီးယား ၃၃။ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ ၃၄။ ၾသစၾတီးယား ၃၅။ ခရိုေအးရွား ၃၆။ အီဂ်စ္ ၃၇။ အစၥေရး ၃၈။ ေဂ်ာ္ဒန္ ၃၉။ ေဆာ္ဒီ ၄၀။ ဆာဘီးယား ၄၁။ ျမန္မာ

အစရွိတဲ့ ယခုေခတ္ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မြန္ဂိုအင္ပါယာမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။

Trend Myanmar