ကမၻာကုိေခ်ာက္ခ်ားေစေသာ သတင္းဓာတ္ပုံမ်ား

ဓာတ္ပုံတစ္ပုံသည္ စကားလုံး ေပါင္းတစ္ေထာင္ကဲ့သုိ႔ တန္ဖုိးရွိသည္ (A picture is worth a thousand words) ဟု ဆုိ႐ုိးစကားရွိသည္။ အမွန္တကယ္တြင္ ဓာတ္ပုံေကာင္းတစ္ပုံသည္ စကားလုံးေပါင္း ေထာင္ေသာင္းမက ထိေရာက္မႈရွိသည္ဟု ဆုိရမည္။တခ်ိဳ႕က ဓာတ္ပုံမ်ားကုိ အလင္းပန္းခ်ီ၊ သမုိင္းပန္းခ်ီဟူ၍လည္း တင္ စားေခၚဆုိၾကသည္။ တစ္ခုေသာ အခ်ိန္ကာလက ဖ်တ္ခနဲ ႐ုိက္ခဲ့ေသာ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံသည္ ထုိေခတ္ကာလသမုိင္းကုိမ်ားစြာ ထင္ဟပ္ေစသည္။ စကားလုံးမဲ့ သမုိင္း အဘိ ဓာန္ဟု ေခၚဆုိရမည္။ လူ႕ကမၻာကုိ စြဲက်န္ေစေသာ၊ တုန္လႈပ္ ခံစားမႈကုိ ျဖစ္ေစေသာ ဓာတ္ပုံေျခာက္ပုံအေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါသည္။

Tank Man (1989)
အဂၤလန္ ႏုိင္ငံသား
ဓာတ္ပုံဆရာ – Stuart Franklin

၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ တ႐ုတ္ ျပည္သူ႕သမၼတ ႏုိင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ တီနန္မင္ရင္ျပင္ (Tianan men Square)  အေရးအခင္းကာလတြင္ ႐ုိက္ကူးခဲ့ေသာ ဓာတ္ပုံ ျဖစ္သည္။ စစ္သုံးတင့္ကားမ်ားေရွ႕တြင္ ရပ္ေနေသာ လူတစ္ေယာက္ ၏ပုံျဖစ္သည္။ ယင္းဓာတ္ပုံ၏ ထူးျခား ေလးနက္မႈကုိ ဓာတ္ပုံဆရာအေနျဖင့္ အစပုိင္းက ဆုံးျဖတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းပုံသည္ ေခတ္ကာလတစ္ေလွ်ာက္ စံျပဓာတ္ပုံတစ္ပုံျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယင္းပုံျဖင့္ ကမၻာ့ စာနယ္ဇင္း ဓာတ္ပုံဆု (World Press Photo Award ) ရရွိခဲ့သည္။

Lynching of Young Blacks (1930)
Lawrence
Beitler(1885-1960)

၁၉၃ဝခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၇ရက္ ေန႔တြင္ ႐ုိက္ကူးခဲ့ေသာ ဓာတ္ပုံ ျဖစ္သည္။ ယင္းကာလ တုန္းက အျဖဴေရာင္သံတမန္ (White Diplomacy) အျဖစ္ ေဖာ္ျပျခင္း ခံရေသာ ပုံျဖစ္သည္။ လူျဖဴမိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကုိ မုဒိမ္းက်င့္မႈနဲ႔ ပတ္သက္၍ လိမ္လည္ထြက္ဆုိခဲ့သည္ဟုဆုိကာ အာဖရိကန္- အေမရိကန္ လူငယ္ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ Thomas Shipp ႏွင့္ Abram Smith တုိ႔ကုိ ေဒါသထြက္ေနေသာ လူအုပ္ႀကီးက သစ္ပင္တြင္ႀကိဳးဆြဲခ် စီရင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္ ဒါ႐ုိက္တာ Jame Cameron က ယင္းျဖစ္ရပ္ကုိအေျခခံ၍ “ထိတ္လန္႔ဖြယ္အခ်ိန္အခါ” (A time of terror ) ဟူေသာ စာအုပ္ေရးသားခဲ့သည္။

Burning Monk

ပူလစ္ဇာ (Pulitzer)ဆု ရရွိခဲ့ေသာ အေမရိကန္သတင္းဓာတ္ပုံဆရာ Malcolm Browne (1931-20121)

၁၉၆၃ခုႏွစ္တြင္႐ုိက္ကူးခဲ့ ေသာ ဓာတ္ပုံျဖစ္သည္။ ၁၉၆၃ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၁ရက္ေန႔ တြင္ ဗီယက္နမ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဘုန္းေတာ္ႀကီး Thich Quang Duc သည္ ေတာင္ဗီ ယက္နမ္ အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္သည့္အေနျဖင့္ ဆုိင္ဂုံၿမိဳ႕လယ္တြင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မီး႐ိႈ႕ျပခဲ့သည္။ ယင္းဓာတ္ပုံကုိ အေမရိကန္ သမၼတကေနဒီျမင္ၿပီး “ကမၻာ့သမုိင္းမွာ စိတ္ခံ စားမႈအျဖစ္ရဆုံးဓာတ္ပုံ” ဟု မွတ္ခ်က္ ျပဳေျပာဆုိခဲ့သည္။ ယင္းပုံေၾကာင့္ ဓာတ္ပုံဆရာ ပူလစ္ဇာဆုရရွိခဲ့သည္။

Biafra (1969)
ၿဗိတိသွ်သတင္းဓာတ္ပုံပညာရွင္ Donald McLullin

၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ ကာလအတြင္း ႐ုိက္ကူးခဲ့ေသာ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံျဖစ္သည္။စစ္ေၾကာင့္သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္ သူေတြ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ရွိခဲ့ ပုံကုိ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေဖာ္ျပႏုိင္ခဲ့သည္။ Don McLullin ၏ ဓာတ္ပုံမ်ားသည္ ဆင္းရဲသူ၊ ဒုကၡသည္၊ အလုပ္ လက္မဲ့ စသူ တုိ႔၏ လူေနမႈဘဝ ႏွင့္ အတိဒုကၡ မ်ားကုိ စာနာနား လည္ သနားမိေစရန္ ရည္ရြယ္ သည္။

Rwanda Genocide(1994)
အေမရိကန္သတင္း
ဓာတ္ပုံဆရာ Jame Nachtwey

ရဝမ္ဒါအက်ဥ္း စခန္းမွ လြတ္ ေျမာက္လာခဲ့ေသာ Hutu  လူငယ္ေလးတစ္ဦး၏ ဓာတ္ပုံျဖစ္သည္။ Hutu  လူမ်ိဳး ၁ဝ သိန္းခန္႔သည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ရဝမ္ဒါ အာ ဏာရွင္ အစုိးရ၏ လူမ်ိဳးတုံးႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္မႈကုိ ခံခဲ့ၾကရသည္။ ယင္းဓာတ္ပုံ သည္ ၂ဝဝ၃ခုႏွစ္ အီရတ္ႏုိင္ငံ ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕တြင္ သတင္းယူေနစဥ္ လက္ပစ္ဗုံးထိမွန္၍ ဒဏ္ရာရခဲ့ သည္။

The Falling Man (2011)

AP ဓာတ္ပုံဆရာ
Richard Drew

ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးဗဟုိ (World Trade Center)  ကအၾကမ္း ဖက္ခံရစဥ္က ႐ုိက္ယူခဲ့ေသာ ဓာတ္ပုံမ်ားစြာထဲမွ တစ္ပုံျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္စက္တင္ဘလာလ ၉ရက္ေန႔ တြင္ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အထပ္ေပါင္းတစ္ရာ ေက်ာ္ရွိေသာ ေမွ်ာ္စင္ ႀကီးႏွစ္ခု ၿပိဳက်ခဲ့ရၿပီး လူ ၂၈ဝဝ နီးပါးေသဆုံးခဲ့ရသည္။ ယင္း AP  ဓာတ္ပုံဆရာ Richard Drew က အမိအရ ႐ုိက္ယူႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ The Falling Man ဟု အမည္ေပးထားေသာ ယင္းဓာတ္ပုံသည္ ၉။၁၁ ၏ေၾကကြဲဝမ္းနည္းမႈကုိ ထင္ဟပ္ေစ သည္။

ဧပရယ္မုိးဆက္