ထိုင္းက ျမန္မာ လိင္အလုပ္သမားမ်ား ဘဝ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္း

ျမန္မာ့လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းတြင္ လိင္ေဖ်ာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းသည္ မလုပ္သင့္မလုပ္အပ္သည့္ အရာတခုအျဖစ္ အမ်ားက လက္ခံ ယံုၾကည္ထားေသာ္လည္း နယ္စပ္၏ တဖက္ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားမ်ား ထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေျပာင္း ေရႊ႕ခိုလံႈေနထိုင္သူမ်ားက အခ်ိဳးအစား ႀကီးမားစြာ ပါ၀င္ေနသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ ျမန္မာေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္သူမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ကိုယ္ခႏၶာကို ႐ႈိးဘား (show bar) မ်ား သို႔မဟုတ္ အျခား ေဖ်ာ္ေျဖေရးဆိုင္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ လိင္ကိစၥအတြက္ ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကသည္။ ဘားမ်ားသည္ တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ေရႊ႔ေျပာင္း ခိုလံႈေနထိုင္သူမ်ား ဘားတြင္ မလုပ္လုပ္ခြင့္မရွိပါ။ ရလဒ္ အေနျဖင့္ ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားအမ်ားစုသည္ ၎တို႔၏ ၀င္ေငြရာရွိရာ အရင္းအျမစ္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုျခင္း မရွိၾက သည့္အတြက္ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားခံစားရသည့္ အခါတြင္ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံယူႏိုင္ျခင္း မရွိၾကေပ။

“က်ေနာ္တို႔ ဘားမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ အမ်ားစုက ျမန္မာႏိုင္ငံက ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ လိင္တူခ်င္းခ်စ္ခင္သူမ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ဘားတခုမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ အလုပ္သမား တဦးက ေျပာသည္။

ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားမ်ားသည္ လိင္တူဆက္ဆံသူမ်ားဟု အမ်ားက ယူဆထားၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ ေျပာင္းေရႊ႕ ခိုလံႈလာသူမ်ားသည္ မိသားစုကိုေထာက္ပံ့ႏိုင္ရန္အတြက္သာ ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူကဆိုသည္။

ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ရွိ ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွမ္း၊ ကယားႏွင့္ ကရင္ကဲ့သို႔ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားက အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟုလည္း သိရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ကာလအတြင္း၌ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုျပည္နယ္မ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီး ခဲ့ရၿပီး အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခိုလံႈခဲ့ၾကရသည္။ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သား ၅၀ တြင္ တ၀က္ခန္႔မွာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ေရာက္လာေသာ ေျပာင္းေရႊ႕ ခိုလံႈသူမ်ား ျဖစ္ေနသည္ဟု လိင္လုပ္ငန္းစီးပြားေရးႏွင့္ ကေလးသူငယ္လူကုန္ကူးမႈ ပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ Urban Light ႏွင့္ Love 146 အမည္ရွိ အစိုးရမဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုက ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ရွိ အႏွိပ္ခန္းမ်ားႏွင့္ ဘားမ်ားတြင္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းေလ့လာမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာတေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“Show Bar မွာအလုပ္လုပ္တဲ့ လူငယ္တေယာက္ဟာ တလကို ဘတ္ ၂၀၀၀၀ ကေန ၄၀၀၀၀ ၾကား (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၂၅ မွ ၁၂၅၀ၾကား) ရႏိုင္ပါတယ္” ဟု လိင္တူခ်စ္ခင္သူမ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ အျခား ဘားတခုမွ အမည္မေဖာ္ လိုသူ စားပြဲထိုး တဦးက ဧရာ၀တီသို႔ေျပာသည္။ စားပြဲထိုးမ်ားက ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားမ်ားေလာက္ ၀င္ေငြမရ ရွိ ေၾကာင္းႏွင့္ တခါတခါရံ ၎တို႔ႏွင့္ ေဖာက္သည္မ်ားေတြ႔ဆံုႏိုင္ရန္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၾကား၀င္ခ်ိတ္ဆက္ေပးရျခင္းမ်ိဳး လည္း ရွိေၾကာင္းေျပာသည္။

ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သားမ်ားသည္ ၎တို႔ အတြက္ေဖာက္သည္ကို Santitham၊ Chiang Mai Land ႏွင့္ Night Bazaar စသည့္ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕၏ လူသိမ်ားသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရွာေဖြတတ္ၾကသည္။ သူတို႔၏ အလုပ္က ေရရွည္မဟုတ္ပါ။ “အမ်ားစုက သူတို႔ရဲ႕ ႏုပ်ိဳမႈကို ထိန္းသိမ္း မထားႏိုင္ဘူးေလ၊ အမ်ားဆံုး ၃ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတဲ့ အခါ သူတို႔ထြက္သြားၾက တာပဲ” ဟု လုပ္သက္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ အဆိုပါ စားပြဲထိုးကေျပာသည္။

ငယ္ရြယ္ေသာ ေယာက္်ားေလး လိင္လုပ္သား အမ်ားအျပားသည္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသြားၾကသည္ သို႔ မဟုတ္ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံၾကရသည္ ဟုလည္းေျပာသည္။ သိုေသာ္လည္း Show Bar မ်ားရွိ အလုပ္သမားမ်ားက ေယာက္်ား ေလး လိင္လုပ္သားမ်ား အေနျဖင့္ NGO မ်ားထံမွ အကူအညီေတာင္းခံ၍ မရႏိုင္ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ သူတို႔ အလုပ္သည္ ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ခ်ိဳးေဖာက္ေနသည့္ အတြက္ ထုတ္ေဖာ္မေျပာဆိုလို၍ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းခိုလံႈသူမ်ားသည္ ဥပေဒအရ အိမ္အကူမ်ား အျဖစ္ သို႔မဟုတ္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္သာ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရွိသည္။

“တခ်ိဳ႕ေကာင္ေလးေတြက ေယာက္်ား ဧည့္သည္ေတြနဲ႔ အတူတူ ညဖက္မွာ အျပင္ကို မထြက္ခ်င္ဘူး။ အျပင္ဖက္မွာ သူ တို႔ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေတြ႔သြားမွာစိုးတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ဘားမွာ အဲဒီျပႆနာရွိတယ္။ ဧည့္သည္က က်ေနာ္တို႔ကို ေခၚ ၿပီးေျပာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ပိုက္ဆံျပန္ေလ်ာ္ေပးရတယ္” ဟုလည္း ဘား အလုပ္သမားတဦးက ေျပာျပသည္။ ဧည့္သည္မ်ားက တညလံုးစာအတြက္ ထိုင္းဘတ္ေငြ ၃၀၀၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉၀ခန္႔) ေပးသည္ ဟုလည္း သူကေျပာသည္။လိင္လုပ္သား အျဖစ္လုပ္ကိုင္သည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူတဦးကို ရဲအဖြဲ႕က ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းျခင္း ျပဳႏိုင္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္ ႏွင္ထုတ္ျခင္းႏွင့္လည္း ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္သည္ ဟုသိရသည္။ “လံုၿခံဳေရးအတြက္ကေတာ့ ဘားပိုင္ရွင္ေတြက တာ၀န္ယူရတယ္” ဟု အာဏာပိုင္မ်ားသို႔ လာဘ္ေငြေပးရသည္ကို ရည္ ညႊန္း၍ ျမန္မာစားပြဲထိုး တဦးက ဧရာ၀တီကိုေျပာျပသည္။ “အလုပ္ လုပ္ေနတုန္း အဖမ္းခံရတဲ့ လူငယ္တေယာက္ကို ျပန္ လႊတ္ေပးဖို႔ ဆိုရင္ ဘတ္ ၄၀၀၀ ေလာက္ ေပးရတယ္” ဟုလည္း သူကေျပာသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္က ကုလသမဂၢ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္ UNAIDS က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ တြင္ HIV အသစ္ကူးစက္ျခင္းႏွင့္ေသဆံုးျခင္းမ်ားကို “သုည အထိေလွ်ာ့ခ်ရန္” ဦးတည္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

“UNAIDS ရဲ႕ သုည အထိေလွ်ာ့ခ်ေရး ဦးတည္ခ်က္အတိုင္းျဖစ္ႏိုင္ဖို႔ အခုထိေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္း ခိုလံႈလာသူေတြ ART ေဆး၀ါးရရွိႏိုင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕က်န္းမာေရးမူ၀ါဒကို တခ်ိဳ႕ ေဆး႐ံုေတြမွာ ျပည့္ျပည့္၀၀ အေကာင္အထည္ေဖာ္မေပးႏိုင္ေသးလို႔ပါ” ဟု ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ရွိ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား ကူညီေရး အစီအစဥ္ (MAP)မွ ၀န္ထမ္းတဦး ျဖစ္ေသာ Hark Murng ကေျပာသည္။ ART ကုထံုး သို႔မဟုတ္ antiretroviral therapy ဆိုသည္မွာ HIV ပိုး၏ သက္ေရာက္မႈကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႏွင့္ ေရာဂါတိုးပြားမႈကို ရပ္တန္႔ေစရန္အတြက္ antiretroviral (ARV) ေဆးမ်ားေပး၍ ကုသျခင္းျဖစ္သည္။

“အရင္က ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြကို ARV ေဆးေပးတဲ့ မူ၀ါဒ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားေတြ လည္း ဘတ္ ၂၈၀၀ ေပးၿပီး က်န္းမာေရး အာမခံေလွ်ာက္ထားႏိုင္တဲ့ လက္ရွိ မူ၀ါဒေၾကာင့္ ARV ေဆးေတြ ရရွိေနပါၿပီ” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

ေ႐ႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား ကူညီေရး အစီအစဥ္ (MAP)မွ ေယာက္်ားေလး လိင္အလုပ္သမားမ်ားလည္း အျခား ထိုင္း အစိုးရ မဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ၁၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိမည့္ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား သည္ ၎တို႔၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အျခားေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း အေရအတြက္ အတိအက်ကို ခန္႔မွန္းရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း Hark Murng ကေျပာသည္။

“သူတို႔က သူတို႔ရဲ႕ ျပႆနာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။

ေ႐ႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား ကူညီေရး အစီအစဥ္ (MAP)က ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ကရင္၊ အခါ ႏွင့္ လားဟူ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္လည္း အလုပ္လုပ္ေနသည္ဟု Hark Murng ကဆိုသည္။ယခင္အပတ္က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ AIDS ဆိုင္ရာ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသ ၁၁ႀကိမ္ေျမာက္ ႏိုင္ငံတကာ ကြန္ဂရက္ (ICAAP11) သို႔ ႏိုင္ငံေပါင္း ၈၀မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၄၀၀၀ နီးပါးတက္ေရာက္ၿပီး HIV ကာကြယ္တားဆီးေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသတြင္ လူ ၄.၉ သန္းခန္႔ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရသည္ဟု UNAIDS ၏ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=691682864198712&set=a.602914413075558.1073741828.602908709742795&type=1&theater