ကမၻာ႔ေခါင္းေဆာင္တို႔ထဲ အဆင္းရဲဆံုး သမၼတႀကီး

ေတာင္အေမရိကတိုက္၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္၊ အာဂ်င္တီးနားႏွင့္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံတို႔အၾကား၌ ျမန္မာေဘာလံုး ပရိသတ္တို႔ႏွင့္ မစိမ္းလွေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုရွိသည္။ ဗိုလ္သံေပါက္ေအာင္ ေခၚလိုသူတခ်ိဳ႕က 'ယူ႐ူဂြိဳင္း'ဟု ေခၚတတ္ေသာ္လည္း အသံထြက္ အမွန္က'ဥ႐ုဂိြဳင္း' ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအသံထြက္ 'ဥရုေဂြး' ႏွင့္ အေတာ္နီးစပ္ပါသည္။ ယင္းႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၀ မွ ၂၀၁၅ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ ၂၀၀၉ ခု ႏုိ၀င္ဘာ ၃၀ ရက္၌ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ သမၼတမွာ José Mujica ျဖစ္သည္။ သူ႔အမည္ကို ဂ်ိဳ႕စ္မူဂ်ီကာဟု အသံထြက္ ေခၚမိႏိုင္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာတြင္ အမ်ားသိ အမည္မွန္မွာ 'ဂ်ိဳေဆးမူဖီကာ' ျဖစ္ကာ သူ႕ႏိုင္ငံသားမ်ားက 'ဂ်ိဳေဆးဖူဖီကာ'ဟု စပိန္အသံထြက္ျဖင့္ ေခၚသည္ကေတာ့ ပိုမွန္လိမ့္မည္ ထင္သည္။

၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားေသာ သမၼတႀကီး မူဖီကာသည္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္တြင္ က်ဴးဘားေတာ္လွန္ေရး၏ လံႈ႔ေဆာ္မႈၾကာင့္ လက္၀ဲေျပာက္က်ား တပ္ဖြဲ႔၀င္ျဖစ္လာၿပီး ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္အထိ ယင္းဘ၀တြင္ က်င္လည္ခဲ့သည္။ သူသည္ အစိုးရ၏ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ေလးႀကိမ္ခံခဲ့ရၿပီး ၁၉၇၁ခုႏွစ္၌ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ဤအေတာအတြင္း ရဲက ေသနတ္ျဖင့္ ေျခာက္ႀကိမ္ပစ္ခတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ စစ္တပ္အာဏာ သိမ္းေသာအခါ စစ္အက်ဥ္းေထာင္တစ္ခုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းခံရၿပီး ယင္းေထာင္၌ ၁၄ ႏွစ္ ေနခဲ့ရသည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေရတြင္းထဲသို႔ခ်ၿပီး ေလွာင္ထားသည္မ်ိဳး အပါအ၀င္ ဆိုးရြားစြာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ ခံခဲ့ရသည္။ ေထာင္ထဲတြင္ ေနာင္သူႏွင့္အတူ 'တူပါမာ႐ိုး' ပါတီကို အတူတည္ေထာင္ၿပီး အတူတြဲလုပ္ၾကမည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဆံုေတြ႕ခဲ့သည္။ ၁၉၈၅ခုႏွစ္တြင္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ေပၚထြန္းလာေသာအခါ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။ ေနာင္ဒီမိုကေရစီစနစ္ အသားက် လာေသာအခါ သူႏွင့္တူပါမာ႐ိုးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျခားလက္၀ဲေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုပါ ဆက္သြယ္ေပါင္းစည္းၿပီး မုဖ္မင့္ေအာ့ဖ္ ေပၚျပဴလာ ပါတီစီေပးရွင္း ပါတီကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။

ဂ်ိဳေဆးမူဖီကာသည္ ၁၉၉၄ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဥပေဒျပဳအမတ္၊ ၁၉၉၉ ၌ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးျမဴစုိက္ပ်ိဳးႏွင့္ ငါးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ မဲဆႏၵ ၅၂ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ အႏိုင္ရကာ သမၼတျဖစ္လာသည္။ သူသည္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ တူပါမာ႐ိုး ပါတီ၀င္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ယခု အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ျဖစ္ေနသည့္ လိုရွားတုိပိုလန္စကီးႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။ သမၼတႀကီးသည္ ဥ႐ုေဂြး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္က စီစဥ္ေပးထားေသာ ဇိမ္ခံအိမ္မ်ိဳးမွာ ေနထုိင္မည့္အစား ၿမိဳ႕ေတာ္မြန္တီဗီဒီယို၏ အျပင္ဘက္ ဖုန္ထူေသာ လမ္းကေလးအဆံုးရိွ သူ႔ဇနီး၏ လယ္ေတာအိမ္ကေလး၌ ေနထုိင္ရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သူတို႔ ေရတြင္းမွေရကိုခပ္ကာ အ၀တ္ေလွ်ာ္ၿပီး အိမ္ျပင္ဘက္တြင္ လွန္းထားသည္ကို ဓာတ္ပံုမွာ ျမင္ၾကရသည္။ သမၼတႀကီးတို႔ ဇနီးေမာင္ႏံွသည္ ေျမကိုကိုယ္တုိင္ ျပဳျပင္ကာ ပန္းမ်ား စိုက္ပိ်ဳးၾကသည္။ သူ႕ဘ၀ဟန္ပန္က သူ႔မဲဆႏၵရွင္မ်ား၏ ဘ၀ႏွင့္ အေတာ္နီးစပ္တူညီၿပီး ႏိုင္ငံတကာ aခါင္းေဆာင္မ်ားေနထုိင္ပံုႏွင့္ သိသိသာသာ ကြာျခားေနသည္။

အထူးျခားဆံုးအခ်က္မွာ သမၼတႀကီးက ေဒၚလာ ၁၂၀၀၀ ႏွင့္ညီေသာ သူ႔လစာ ရာခုိင္ႏႈန္း ၉၀ ကိုမယူဘဲ လွဴဒါန္းျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤနည္းျဖင့္ သူသည္ ကမၻာေပၚတြင္ 'အဆင္းရဲဆံုး သမၼတ'အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက ကင္ပြန္းတပ္ အသိအမွတ္ျပဳလာၾကသည္။ 'က်ဳပ္က ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ အဘိုးႀကီးပံုေတာ့ ေပါက္ေနလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါကလြတ္လပ္တဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈပဲဗ်ာ'ဟု သမၼတႀကီးက ဆိုသည္။ သူက သူ႔လစာ ရာခိုင္ႏႈန္း ၉၀ ကို ဆင္းရဲသားျပည္သူႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္ငယ္မ်ားသို႔ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိသို႔ လွဴဒါန္းလိုက္သည့္အတြက္ သူ႔က်န္လစာမွာ ဥ႐ုေဂြးျပည္သူမ်ား၏ ပ်မ္းမွ်လစာ ေဒၚလာ ၇၇၅ ႏွင့္ ညီမွ်သြားသည္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၌ သူ႔ပစၥည္းဥစၥာ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ေၾကညာေသာအခါ ေဒၚလာ ၁၈၀၀ သာရိွၿပီး ယင္းမွာသူ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ၁၉၈၇ ေမာ္ဒယ္လ္ ေဗာက္စ္၀က္ဂြန္ဘီတဲလ္ ေမာ္ေတာ္ကားတန္ဖိုး ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္တြင္ သူကဇနီးပိုင္ေျမ၊ ထြန္စက္ႏွင့္ အိမ္တို႔၏ တန္ဖိုးထက္၀က္စီကို ထည့္ေပါင္းလုိက္၍ ေဒၚလာ တစ္သိန္းတစ္ေသာင္းငါးေထာင္အထိ တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ယင္းသည္ပင္ လက္ရိွ ဒုသမၼတဒါနီလိုအက္စ္တိုရီ၏ ပိုင္ဆုိင္မႈ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံု၊ ယခင္ သမၼတ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈထက္ သံုးပံုတစ္ပံုသာ ရွိသည္။

သမၼတႀကီးက'ကြၽန္ေတာ့္ကို အဆင္းရဲဆံုး သမၼတလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္ဆင္းရဲတယ္လို႔ မခံစားရဖူးပါဘူးဗ်ာ။ တကယ္ဆင္းရဲတာက အကုန္အက်မ်ားတဲ့ ေနထိုင္မႈ ဘ၀ပံုစံအတြက္ ေလာက္ငေအာင္ ရွာရင္းက ပိုပိုလိုေနတဲ့ လူေတြပဲဗ်'ဟု ဆိုသည္။ 'ဒါက လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတာပါပဲ။ ခင္ဗ်ားမွာ ပိုင္တာမ်ားမ်ားစားစား မရိွေတာ့ဘူးဆိုရင္ အဲဒီပိုင္သမွ်ေတြကို တည္တံ့ေအာင္ တစ္ဘ၀လံုး ကြၽန္လို႐ုန္းရတာမ်ိဳးလည္း မလိုေတာ့ဘူး။ အဲဒီအခါက် ခင္ဗ်ားအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အခ်ိန္ေတြ ပိုရလာလိမ့္မယ္'ဟု သူကဆိုသည္။ ဥ႐ုေဂြးသမၼတႀကီးက ၂၀၁၂ ဇြန္လတြင္ လုပ္ခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကြန္ဖရင့္ (ယူအင္န္စီအက္စ္ဒီ)ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာမွာ 'ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေတြ တစ္ေန႔ခင္းလံုးလိုလိုပဲ ဆင္းရဲမႈက ႐ုန္းထြက္ႏိုင္ဖို႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရေအာင္ လုပ္ရမွာဆိုတာခ်ည္း ေျပာခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘာေတြစဥ္းစားေနၾကတာလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တု႔ိက ခ်မ္းသာတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ႀကီးပြားေနမႈနဲ႔ စားသံုးရမႈ ပံုစံေတြကို လုိခ်င္ေနၾကတာလား။ ကဲ တစ္ခုေမးမယ္။ တကယ္လို႔မ်ား အိႏၵိယက အိမ္ေထာင္စုေတြ ကားပိုင္တဲ့အခ်ိဳးဟာ ဂ်ာမနီနဲ႔ တူတူေလာက္ ျဖစ္သြားမယ္ဆိုရင္ ကမၻာႀကီး ဘာျဖစ္သြားမလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အဖို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ က်န္ပါဦးမလား'ဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း အစြန္းေရာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလိုမႈ ဥပါဒါန္ စြဲကပ္ေနၾကသည္ဟု စြပ္စြဲလိုက္၏။

မဲဆြယ္ကာလကတည္းက နက္ကတိုင္မစည္းဘဲ ၀တ္စံု၀တ္တတ္သူ၊ ဘာသာမဲ့အျဖစ္ ဘာမွမကိုးကြယ္သူ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ႏွင့္ ပန္းမ်ားစိုက္စားၿပီး လယ္ေတာအိမ္မွာေနၿပီး လစာ၏ ရာခိုင္ႏႈန္း ၉၀ ကို အၿမဲလွဴေနသူ သမၼတႀကီး မူဖီကာကို သူလုပ္သမွ် အမ်ားကေက်နပ္ ေထာက္ခံေနၾကသည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ကုိယ္၀န္ ၁၂ ပတ္အထိ ပဋိသေႏၶ ဖ်က္ခ်ခြင့္ကို ယခင္သမၼတလို ဗီတိုသံုးၿပီး မပိတ္ပင္မႈ၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးက႑တြင္ ၀န္ေဆာင္မႈ တိုးတက္မလာမႈတို႔အတြက္ ေ၀ဖန္ခံရသည္မ်ိဳး ရိွသည္။ သို႔ေသာ္ ဥ႐ုေဂြးဥပေဒအရ ၂၀၁၄ ခုတြင္ သမၼတျပန္ေရြးခြင့္ မရိွသည္မွာ ေသခ်ာေနေသာ အသက္ ၇၇ ႏွစ္အရြယ္ သမၼတႀကီးက မ်ားစြာ ပူပန္မည့္ပံု မေပၚေခ်။

ဒါတင္မက သမၼတႀကီးကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အိမ္ေတာ္မွာမေနဘဲ လယ္ေတာအိမ္မွာေနၿပီး တိုင္းျပည္ကို အရွက္ခြဲရေကာင္းလားဟု အတိုက္အခံကပင္ ေျပာသံမၾကားရ။ ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ထူးျခားခြဲထြက္သည့္ မိန္႔ခြန္းမ်ိဳး ေျပာျခင္းအတြက္လည္း ျပည္တြင္းျပည္ပက အျပစ္တင္သံ ေ၀ဖန္သံကို မၾကားရေခ်။ ကံအေကာင္းဆံုးအခ်က္က သူ႔လစာ၏ ရာခိုင္ႏႈန္း ၉၀ ကို လစဥ္ လွဴဒါန္းေနသည့္တုိင္ ထိုသို႔လွဴဒါန္းမႈမွ ဆင္းရဲ သားမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္ငယ္ ကေလးမ်ား အက်ိဳးရိွေနျခင္းကို ကန္႔ကြက္သူ မရိွသည့္အျပင္ ထိုလွဴဒါန္းမႈကို ႏိုင္ငံေရးတိုက္ကြက္ ျဖစ္သည့္ဟု သေဘာထားမည့္ ႏိုင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ (သို႔မဟုတ္) သူလစာ လွဴဒါန္းေနမႈ မ်ားက မိမိတု႔ိလစာ ယူေနရသူမ်ား၏ မ်က္ႏွာကို အိုးမဲသုတ္သလို ျဖစ္ေနသည္ဟု တိုက္႐ိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ေစေျပာမည့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တို႔ကို မႀကံဳရဘဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စိတ္တိုင္းက် လွဴဒါန္းခြင့္ရျခင္း ျဖစ္သည္။

ကြၽန္ေတာ့္ကို ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး သမၼတလို႔ဆိုၾကေပမယ့္ 'ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဆင္းရဲတယ္လို႔ မခံစားရဘူး။ မေရာင့္ရဲႏိုင္သူေတြသာ ဆင္းရဲေနတာ'ဟု ေျပာႏိုင္စြမ္းေသာ၊ ဘာသာမဲ့ဆိုေသာ္လည္း သႏၲဳႆေကာစ-တင္းတိမ္ေရာင့္ရဲလြယ္၊ သုဘေရာစ-ေမြးျမဴလြယ္၊ အပၸကိေစၥာစ-အမႈကိစၥနည္းပါး၊ သလႅဟုက၀ုတၱိ-၀န္က်ဥ္းေပါ႔ပါးေသာ အသက္ေမြးမႈရိွ ဆိုသည့္ခ်မ္းသာကို နားလည္ခံစားေနေသာ သမၼတႀကီးမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုးအတြက္ အဘက္ဘက္က ႐ႈျမင္အားက်စရာ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။

(လြတ္လပ္ေပါ့ပါးစြာ ေနထိုင္ေသာ ဥ႐ုေဂြးသမၼတႀကီး ဂ်ဳိေဆးမူဖီကာ)

Written by - ေမာင္လြင္မြန္ (ကသာ)