Cut The Mustard – Nwe Nwe

Cut ဟူေသာ စကားလုံးသည္ တိုေတာင္းေသာ္လည္း စိတ္ဝင္စားဖြယ္ အဓိပၸာယ္ႂကြယ္ လွေသာ ေဝါဟာရ ျဖစ္သည္။ အျခားစကားလုံးမ်ားႏွင့္ တဲြ၍လည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးသုံးႏိုင္သည္။ 'Cut the mustard' သည္ ထိုကဲ့သို႔ ေသာ စကားစုျဖစ္သည္။ တိုက္႐ိုက္အဓိပၸာယ္မွာ “မုံညင္းပင္ကို ျဖတ္သည္၊ ရိတ္သည္” ဟူ၍ျဖစ္ေသာ္ လည္း အေမရိကန္အဂၤလိပ္စကားတြင္မူ ထိုအဓိပၸာယ္ႏွင့္ လုံးဝမတူေသာ “လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္သည္ (သို႔) တစ္စုံတစ္ခုကို ေမွ်ာ္လင့္သည့္ အတိုင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္” ဟု ဆိုလို သည္။

"Mustard" မုံညင္းပင္၊ မုံညင္းေစ့သည္ ေရွးယခင္မွစ၍ အဆင့္ဆင့္ေျပာင္းလဲ လာေသာ ေဝါဟာ ရ ျဖစ္သည္။ ေရွးေခတ္ေရာမလူမ်ဳိးမ်ားက "mustus" ဟု ေရး၍ "လတ္ဆတ္သစ္လြင္ေသာ” ဟူ၍လည္း ေကာင္း၊ ေရွးျပင္သစ္ဘာသာစကားတြင္ "moust" ဟု ေရး၍ “လတ္လတ္ဆတ္ ဆတ္ေဖာက္ၿပီးစ စပ်စ္ဝိုင္” ကို ေခၚသည္။ ထိုမွ တျဖည္းျဖည္း "mustard" သို႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။

ေရွးေခတ္က ျပင္သစ္စားဖိုမွဴးမ်ားသည္ အနံ႕အလြန္ေမႊးႀကိဳင္ေသာ အေစ့တစ္မ်ဳိးကိုေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ၎ကိုက်ိတ္၍ ဝိုင္ႏွင့္ေရာလိုက္ေသာအခါ “ေစးပ်စ္ေသာဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္” တစ္မ်ဳိးကိုရသည္။ ၎ ကို 'moustarde' ဟုေခၚၿပီး အသားဟင္းမ်ားတြင္ ယခုေခတ္ မဆလာကဲ့သို႔ ဟင္းရနံ႕ေမႊးရန္ သုံးခဲ့ၾက သည္။ "moustarde" သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔ၾကာေသာအခါ "mustard" ဟူ၍ေျပာင္း လဲသြားခဲ့ၿပီး အဓိပၸာယ္မွာလည္း စစ္မွန္ေသာ၊ အစစ္ျဖစ္ေသာဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။ ထိုေခတ္ က ဟင္းေခတ္အေမႊး အစစ္ မွာ ရွားပါးၿပီး အေရာအေႏွာမ်ားေသာ ေပါေသာေၾကာင့္ အစစ္ အမွန္ mustard ျဖစ္သည္ကို "It's a real mustard" ဟု သုံးႏႈန္းရာမွ အေၾကာင္းအရာအျဖစ္အပ်က္တစ္ခု အမွန္တကယ္ျဖစ္သည္ကို "I think it's a proper mustard." ဟု ေရးသားလာခဲ့သည္။ ထိုမွတဆင့္ "cut the mustard" ဟူ၍ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။

"Cut the mustard" ၁၉၀၇ ခုႏွစ္က အေမရိကတြင္ အလြန္ေခတ္စား၍ လူသုံးမ်ားလွသည္။ ဝတၳဳ တိုေရးဆရာႀကီး O.Henry ကပင္ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္ထုတ္ ဝတၳဳတိုတစ္ပုဒ္၌ I looked round and found a proposition that exactly cut the mustard ဟူ၍ တိက်ျပတ္သားမွန္ကန္ေသာ အဆိုျပဳခ်က္တစ္ခုေတြ႕ ရသည္ကို "Cut the mustard" ျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ယခုေခတ္တြင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ ရြက္မႈကို ေဝဖတ္ေျပာဆိုရာတြင္ ဤစကားစုကို မၾကာခဏသုံးသည္။ လုပ္ငန္းတာဝန္ေအာင္ျမင္၍ ခ်ီးျမွင့္ခံ ရသည္ကို He was rewarded as he could cut the mustard ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အလုပ္မေအာင္ျမင္၍ အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္းခံရသည္ကို He is dismissed from the job as he can't cut the mustard ဟူ၍ ေရးသားႏိုင္သည္။

အျခားအသုံးမ်ားေသာ cut စကားစုမွာ cut and dried ျဖစ္သည္။ တင္ႀကိဳျပင္ဆင္ထားသည္ဟု အဓိပၸာယ္ရွိၿပီး ၁၆ ရာစုခန္႔က စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ထိုေခတ္က ေဆးဆရာ၊ ဆရာဝန္တို႔က လူနာ မ်ားကို ေဆးပင္ေဆးရြက္မ်ားေပး၍ ကုသျခင္းမွ ဆက္ႏြယ္ေပၚေပါက္ လာေသာ ေဝါဟာရျဖစ္ သည္။ ေဆးပင္ေဆးရြက္မ်ားကို အပင္အတိုင္း အရြက္အတိုင္းေပး၍ စားေစျခင္းထက္ ဆရာက လတ္လတ္ဆတ္ ဆတ္ ဆရာက လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ျဖတ္ေတာက္ အေျခာက္လွန္း၍ ေခ်မြၿပီးေပးပါ က စားေသာက္ရာ တြင္ ပိုမိုအဆင္ေျပ ေကာင္းမြန္လြယ္ကူေသာေၾကာင့္ cut and dried ျပဳသည္မွစ၍ ဤစကားစုကို သုံးစဲြခဲ့ ၾကသည္။ ယခု cut and dried ၏ အဓိပၸာယ္မွာ တင္ႀကိဳျပင္ဆင္ညွိႏႈိင္းထားသည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အေရး ႀကီးေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးမ်ား စသည္တို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေဆးြေႏြးပဲြ ႀကီးမ်ားတြင္ အဖဲြ႕ဝင္ကိုယ္စားလွယ္အားလုံး စုံညီစြာမက်င္းပမီက ႀကိဳတင္၍ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားကို ညွိ ႏႈိင္းေဆြးေႏြးထားျခင္းကို cut and dried ဟု သုံး၍ In business or international relations, an agreement that is cut and dried 'is sure to be a success' ဟူ၍ အဖဲြ႕ဝင္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စုံညီ စည္းေဝးပဲြမ်ား၌ ႀကိဳတင္ညွိႏႈိင္းထားေသာအခ်က္မ်ားကို အခက္အခဲမရွိ တညီတညြတ္တည္း ေအာင္ျမင္စြာ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္ကို ေရးသားေဖာ္ျပသည္။

Cut ႏွင့္တဲြေသာ အျခားေဝါဟာရတစ္ခုမွာ "cut and run" ျဖစ္၍ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာက ေလွ သေဘၤာမ်ား သြားလာျခင္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သုံးစဲြခဲ့ေသာ စကားစုျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သေဘၤာတစ္စင္း အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ဆိပ္ကမ္း (သို႔) ဆိပ္ခံ၌ ခ်ည္ထားေသာႀကိဳး ကိုျဖတ္ ၍ ေက်ာက္ ဆူးကိုပင္ မတင္ ႏိုင္ဘဲ အေရးတႀကီး ခုတ္ေမာင္းေျပးျခင္းကို cut and run ဟု သုံးသည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ သေဘၤာမ်ား ဆိပ္ကမ္းမွ အျမန္ထြက္ခြာသြားလွ်င္ cut and run ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ထို႔အျပင္ တစ္စုံတစ္ခုကို ေရွာင္တိမ္း၍ အလ်င္အျမန္ထြက္သြားျခင္းကိုလည္း cut and run သုံးသည္။

"When he saw the police he cut and ran from the scence."

သူသည္ ရဲကိုျမင္ေသာအခါ သုတ္သီးသုတ္ပ်ာ ထြက္ေျပးသည္။

( 1992 ထုတ္ American Mosaic မွ Words and Their Stories, Cut the Mustard ကို မွီျငမ္းျပဳ ဘာသာျပန္ပါသည္။)

ႏြယ္ႏြယ္