ဆရာရွင့္ 37yr female, sterilization လုပ္ျပီး ျပြန္ျပန္ဆက္ထားတာ သုံးနွစ္ေက်ာ္ပါျပီ၊ မထူးျခားပါ။ ဘာ ဆက္လုပ္သင့္ပါလဲရွင့္။ tube ျပန္ဆက္ျပီး USG, recheck ရိုက္တာ တဖက္ပြင့္တယ္တဲ့။ ပြင့္တဲ့ဖက္ tube က fibrin ျဖတ္ထားတဲ့ဖက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကေလးရနိုင္ပါေသးလားဆရာ။
သားအိမ္ျပြန္တဖက္ပြင့္ေနရင္ သီအိုရီအရ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရဘို႔ဆိုတာ ျပြန္ေကာင္းေနတာတခုထဲေတာ့ မကပါ။ မ်ိဳးဥပံုမွန္ထြက္ရမယ္။ အတူေနခ်ိန္ကလဲ မ်ိဳးဥနဲ႔ေတြမဲရက္ျဖစ္ရမယ္။ ခင္ပြန္းရဲ႕ သုက္ရည္ကလဲ အေရအတြက္ + အရည္အေသြးေကာင္းရမယ္။
Q: ကၽြန္မအသက္ ၄၆ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ကေလး ၃ ေယာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ သားက ၂ဝဝ၄ မွာ ဆုံးခဲ့ပါတယ္။ ငွက္ဖ်ားနဲ႔ပါ။ အခု ကၽြန္မ (႕႕႕႕႕) မွာ ေနပါတယ္။ ကၽြန္မ ေသြးမဆုံးေသးပါဘူး။ ဘာေရာဂါမွလဲ မရွိေသးပါဘူး။ သားေလး တေယာက္ေလာက္ လိုခ်င္တာပါ။
A: အမ်ိဳးသမီး-သားေၾကာျဖတ္တယ္ဆိုတာ သားအိမ္ျပြန္ကို ျဖတ္၊ ခ်ည္၊ ေခ် တနည္းနည္းနဲ႔ လုပ္တာပါ။ သားအိမ္ျပြန္မွာ ျပႆနာရွိလို႔ ကေလးမရသူ ၂ဝ-၂၅% ရွိတယ္။ သူတို႔ကို ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ ဒါမွမဟုတ္ In vitro fertilization IVF နည္းနဲ႔ ကေလး ရေအာင္ ၾကိဳးစား ေပးရတယ္။ (IVF) နည္းလုပ္ရင္ အေမရိကားမွာ ($7,000 - $20,000) + ($2,500 - $3,000) ကုန္က်တယ္။
ကေလးရဘို႔ လုိအပ္တဲ့ အဂၤါရပ္ေတြ ရွိပါတယ္။
1. Sperm quality က်ား-သုတ္ပိုး အရည္အေသြး၊
2. Tubal status သားအိမ္ျပြန္ အေျခအေန၊
3. Status of any other pelvic conditions တင္ပါးဆံုတြင္း တျခားအဂၤါေတြ အေျခအေန၊
4. Female age အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ အသက္၊
5. Egg quantity and quality မမ်ိဳးဥ အေရအတြက္-အရည္အေသြး၊
သားေၾကာ ျပန္ဆက္နည္းကို ေတာ္ေတာ့ ခြဲစိတ္ရာဝန္ မလုပ္ပါ။ Laparoscopy and Laparotomy ဆိုတဲ့ ဗိုက္မွာ Belly-button အေပါက္ ေသးေသးေလး ေဖါက္ျပီး၊ ကရိယာနဲ႔ လုပ္နည္း ေကာင္းတယ္၊ ဒါေပမဲ့ Cases အားလံုး မရဘူး။ မရရင္ ထံုးစံခြဲနည္း Laparotomy လုပ္ရတယ္။
ဗဟုသုတအျဖစ္ Advanced Fertility Center of Chicago ရဲ႕ ကိန္းဂဏန္းေတြပါ ထည့္ပါရေစ။
• Reconstruct damaged end of tube ပ်က္စီးသြားတဲ့ သားအိမ္ျပြန္ ျပင္ဘို႔ Fimbrioplasty လုပ္တာ 50% ကေလးရႏိုင္တယ္၊ 12% က ျပြန္မွာ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Cut away scar tissue on tubes or on ovary သားအိမ္ျပြန္ နဲ႔ မမ်ိဳးဥအိမ္က အမာရြတ္ေတြ ရွင္းတာအတြက္ Salpingolysis Ovariolysis လုပ္တာ 45% ကေလးရႏိုင္တယ္၊ 6% က ျပြန္မွာ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Make opening in blocked tube သားအိမ္ျပြန္ ပိတ္ေနတာအတြက္ Neosalpingostomy လုပ္တာ 25% ကေလးရႏိုင္တယ္၊ 25% က ျပြန္မွာ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Resonnect tubes after tubal ligation ျပတ္သြားတဲ့ သားအိမ္ျပြန္ ျပန္ဆက္တာေအာင္ Tubal reanastomosis လုပ္တာ 40-70% ကေလးရႏိုင္တယ္၊ 4-15% က ျပြန္မွာ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• In vitro fertilization သားအိမ္ျပင္ပမွာ သေႏၶရေအာင္ အသက္ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္ေတြကို IVF လုပ္တာ 50-60% ကေလးရႏိုင္တယ္၊ 1-5% က ျပြန္မွာ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
North Carolina မွာရွိတဲ့ Chapel Hill Tubal Reversal Center က Tubal reversal surgery နည္းကို Laparotomy နည္းနဲ႔သာ ခြဲတယ္။ ဒါးရာ ၄-၆ လကၼ ရွည္မယ္။ ေဆးရံုတက္ရမယ္။ Major surgery အၾကီးစား-ခြဲစိတ္ကုသမႈ ျဖစ္တယ္။ ၂-၆ ပါတ္ၾကာမွ နလံထမယ္။ အသက္ ၃၅ ႏွစ္ ေအာက္ေတြကို လုပ္ရင္ ၁-၂ ႏွစ္အတြင္း ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာ 40-75% ရွိတယ္။ 5-15% က ျပြန္ထဲ သေႏၶတည္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Types of tubal surgery ခြဲစိတ္နည္း ၃ မ်ိဳးလုပ္တယ္။ Microsurgical techniques “အႏုစိတ္-ခြဲစိတ္နည္း” ျဖစ္တယ္။
1. Microsurgical tubal anastomosis
2. Microsurgical Salpingostomy
3. Microsurgical Tubouterine implantation
သားေၾကာ ျဖတ္ထားသူကို ကေလးျပန္ရေအာင္လုပ္ဘို႔ အေတာ္ေတာ့ ခက္ပါတယ္။ ခက္တာကို ရေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူကို လူေတာ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ မရႏိုင္ေတာ့လို႔ ေသာကမ်ား မေနသူဟာလဲ ပညာရွိပါဘဲ။
Dr. တင့္ေဆြ
၁၆-၁ဝ-၂ဝ၁ဝ
၁၅-၉-၂ဝ၁၃
No comments:
Post a Comment