ေတြးရခက္ေသာ အဂၤလိပ္ေဝါဟာရမ်ား ၂ - တကၠသိုလ္ထင္ႀကီး

ျမန္မာစကား၌ “ရစ္သည္” ဟူေသာႀကိယာသည္ “ပတ္လည္စည္းေႏွာင္သည္” ဟူ၍လည္း အဓိပၸာယ္ရသည္။ “အေခါက္ေခါက္အခါခါ တဝဲလည္လည္ျပဳသည္” ဟူ၍လည္းရသည္။ ထို႔အတူ အဂၤလိပ္ စကား၌ cook (ခ်က္သည္) သည္လည္း ကဲြျပားေသာအဓိပၸာယ္မ်ား ေပးသည္။ ထိုမွ်မကေသး၊ တင္စား၍ သုံးႏႈန္းေသာအခါ၌ အေတြးရပိုခက္လာသည္။

Cook one's goose; cook someone's goose ဆိုရာ၌ သာမန္အားျဖင့္ “မိမိငန္းကို ခ်က္သည္၊ သူတစ္ပါးငန္းကိုခ်က္သည္” ဟူ၍ ဘာသာျပန္ရမည္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ တင္စားသည့္အဓိပၸာယ္မွာ “မိမိသို႔မ ဟုတ္ သူတစ္ပါး၏ ေအာင္ျမင္ရန္အလားအလာကို ဖ်က္ဆီးပစ္သည္။ သို႔ေၾကာင့္ “ေခ်ာက္က်သည္” ဟူ၏။

He will be cooking his goose if he is going to listen to that "experts" advice.

သူသည္ “ပါရဂူ” ဆိုသူ၏ အႀကံဉာဏ္ကို နားေထာင္လွ်င္ သူ ေခ်ာက္က်ၿပီဟုသာ မွတ္ေပေရာ့။

ဘာျဖစ္ေနသလဲ၊ ဘာလုပ္ေနသလဲဟုေမးရာ၌ What's cooking? (ဘာခ်က္သလဲ) ဟူ၍ ေျပာ ေလ့ရွိသည္။

Find out what's cooking in the committee.

ေကာ္မတီေတြက ဘာျဖစ္ေနသလဲဆိုတာ စုံစမ္းပါ။

စာရင္းမ်ားကို လိမ္ထားသည္ (to falsify the account) ကို စကားပရိယာယ္ျဖင့္ cook the books ဟု သုံးႏႈန္းသည္။

The auditors found out that the accountant had cooked the books.

စာရင္းကို စာရင္းမ်ားလိမ္ထားသည္ကို စာရင္းစစ္က ေတြ႕ရွိသည္။

သို႔ေၾကာင့္ “လိမ္လည္ျပဳလုပ္ထားေသာ” ဟူသည့္ နာမဝိေသသနအတြက္ cooked-up ဟူေသာ စကားလုံးကို သုံးသည္။

Don't give me a cooked-up yarn!

ငါ့ကို မဟုတ္က ဟုတ္ကေတြ လာမေျပာနဲ႔။

ေက်ာက္ဒိုးမ်ား (marbles) ႏွင့္ လူ႔စိတ္မွာ မည္သို႔အဆက္အသြယ္ရွိသည္ မသိရေသာ္လည္း အဂၤလိပ္သုံး႐ုိးစကားအရ စိတ္မွန္သည္ဆိုလွ်င္ have all one's marbles (သူ႕ေက်ာက္ဒိုးအားလုံးရွိသည္။) စိတ္မမွန္ဟုဆိုလွ်င္ lose one's marbles (သူ႕ေက်ာက္ဒိုးေတြေပ်ာက္ကုန္ၿပီ) ဟု ေျပာေလ့ရွိသည္။

Although my grandma is eighty years old she has all her marbels.

ကၽြန္ေတာ့္အဘြားသည္ အသက္ ၈၀ ရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စိတ္မွန္ဆဲျဖစ္သည္။

"I'm eighty," my grandma says, "but that does not mean that I've lost all my marbles."

“ငါအသက္ ၈၀ ရွိၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါစိတ္မႏွံ႕ေတာ့ဘူးလို႔ မထင္ေလနဲ႔” ဟု ကၽြန္ေတာ့္အဘြားက ေျပာသည္။

“ေဒစီပန္းမ်ားကို အေပၚသို႔တြန္းေနသည္” (to be pushing up daisies) ဆိုရာ၌ ေျမေအာက္မွ တြန္းရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အၾကင္သူသည္ ေသၿပီ၊ ေျမျမွဳပ္ၿပီးၿပီဟု တင္စား၍ ေျပာျခင္းျဖစ္၏။

He is not worried about 20 years from now; in 20 years he would be pushing up daisies.

လာမည့္အႏွစ္ ၂၀ ဘာျဖစ္မည္ကို သူမပူ။ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာလွ်င္ သူသည္ ေသၿပီ။ ေျမေအာက္ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည္။

“သခ်ႋဳင္းအလုပ္ခ်ိန္” (graveyard shift) ဆိုသည္မွာ သခ်ႋဳင္းႏွင့္ မည္သို႔မွ မဆိုင္။ ညနက္သန္း ေခါင္မွ နံနက္ေစာေစာအထိ အလုပ္ဆင္းရသည့္အခ်ိန္ကို ဆိုလိုသည္။

As a security guard he is assigned two graveyard shift every week.

သူသည္ လုံၿခံဳေရးအမႈထမ္းျဖစ္ရာ တစ္ပတ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ သန္းေခါင္မွ နံနက္ေစာေစာအထိ ဆင္း ရေသာအလွည့္က်သည္။

အမ်ားမသိေစရန္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ဖုံးဖိထားေသာ ျပစ္မႈ သို႔မဟုတ္ အျခားရွက္ဖြယ္ကိစၥကို အဂၤလိပ္က “ဗီ႐ိုထဲမွ အ႐ိုးေကာင္” (the skeleton in the cupboard) ဟု ေခၚသည္။

The fact that his great grandfather was once a sea pirate was his family's skeleton in the cupboard.

သူ႕အေဘးသည္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါက ပင္လယ္ဓားျပျဖစ္ခဲ့သည္ဆိုေသာအခ်က္မွာ သူတို႔မိသားစု၏ ဖုံးဖိခ်က္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာစကား၌ “ေယာကၡမေသမွ ျမင္း ဝယ္စီးရမည္” ဟူ၍ရွိရာ ထိုသေဘာႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ အဂၤလိပ္သုံး႐ိုးမွာ wait for a dead man's shoes (ေသသူ႕ဖိနပ္မ်ားကို ေစာင့္ေမွ်ာ္သည္) ျဖစ္သည္။ အဓိပၸာယ္မွာ အျခားသူေသကာမွရမယ့္ရာထူး၊ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကို ေစာင့္ေနသည္ဟု ဆိုျခင္းျဖစ္သည္။

He is ambitious but does not want to work hard. He is just waiting for a dead man's shoes.

သူသည္ ရာထူး၊ ဂုဏ္ထူးမ်ားကို လိုခ်င္သည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳးႀကိဳးစားစားမလုပ္ခ်င္။ သူတစ္ပါးေသမွ ထိုေနရာကို ရရန္ေစာင့္ေနသည္။

သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္ေစမည့္ အလုပ္တစ္ခုခုကိုလုပ္ရာ၌ စိတ္ထဲ၌ ဝန္မေလး၊ စိတ္ကိုမည္သို႔မွ် မထိခိုက္သည္ကို make no bones about doing something ဟု ေျပာ႐ိုးရွိသည္။

They dismissed the disabled old man and made no bones about it.

သူတို႔သည္ ဒုကၡိတအဖိုးႀကီးကို အလုပ္ျဖဳတ္လိုက္ရာတြင္ သူတို႔စိတ္၌ မည္သို႔မွ် မထိခိုက္၊ ဝန္မ ေလး။

There was no love lost between them. ဟူေသာ စကားရပ္ကို အေျဖာင့္ ဘာသာျပန္ရလွ်င္-

“သူတို႔အတြင္း ခ်စ္ခင္မႈေပ်ာက္ဆုံးျခင္းမရွိဟု ဆိုရပါမည္။ သို႔ေသာ္ အဓိပၸာယ္မွာ “သူတို႔ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္မတည့္ၾက” ဟူ၏။

After a violent quarrel, there was no love lost between her and her mother-in-law.

အႀကီးအက်ယ္ရန္ျဖစ္ၾကၿပီးေနာက္ သူမႏွင့္ သူမ၏ ေယာကၡမႀကီးတို႔ အေပါက္အလမ္းမတည့္ၾက ေတာ့ေပ။

Scarce ဆိုသည္မွာ “လိုသေလာက္မရ၊ ရွားသည္” ဟု အဓိပၸာယ္ေပးသည္။ make oneself scarce ဆိုလွ်င္ “မိမိကိုယ္ကို မိမိရွားေအာင္၊ လိုသေလာက္မရေအာင္ လုပ္သည္” ဟု အဓိပၸာယ္ထြက္စရာ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုေဝါဟာရ၏ အဓိပၸာယ္မွာ “ေရွာင္သြားသည္၊ ထြက္ခြာသြားသည္၊ လစ္သည္” ဟူ၍ ျဖစ္၏။

When the audience became more aggressive I made myself scarce.

ပရိသတ္က ပိုမိုၾကမ္းလာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ လစ္သည္။

တကၠသိုလ္ ထင္ႀကီး

 
The Melting Pot 4 U - Learning English