မွိဳနားတိုပင္ ၏ ေဆးဖက္၀င္ အသံုးမ်ား
မိွဳနတိုပင္ သည္ ေရစပ္စပ္ ရွိေသာေနရာမ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္ျပီး အရြက္ပံုစံထူးျခားေသာ အပင္ေလးမ်ား အျဖစ္ ေတြ ့ျမင္နုိင္ပါ တယ္၊၊ ေသးငယ္ေသာ အရြက္ေလးမ်ားသည္ ရြက္လြာနွစ္ခု ကပ္လ်က္ မ်က္နွာခ်င္းဆိုင္ထြက္ေနတာေတြ ့ရတယ္၊၊ ေပ်ာ့ျပီးေသးငယ္ေသာ ရိုးတံေလးမ်ားေပၚတြင္ အျမစ္မြားေလးမ်ား ရွိပါတယ္၊၊ ေရတြင္တြားကာေပါက္ေသာ အပင္မ်ိဳး ျဖစ္ျပီ ပံုစံ ထင္ရွားျပီး လူတိုင္းသိနိူင္ေသာ အပင္ေလးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ မွိဳနားတိုပင္ ကို အခ်ိဳမ်ိဳး နွင့္ အခ်ဥ္မ်ိဳး ဆိုျပီး ၂ မ်ိဳးခြဲျခားထားေပမယ့့္ အပင္ပံုစံမွာ အတူတူပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္ ။
မိွဳနားတိုပင္သည္ ရုကၡေဗဒပညာအရ MARSHILEACEAE မ်ိဳးရင္းတြင္ ပါ၀င္ကာ ရုကၡေဗဒ အမည္ Marsiales quardrifolia Linn လို ့အမည္ေပးထားေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္၊၊ အဂၤလိပ္လို a kind of creeper , water plant ဟု ေခၚကာ ပါဠိလို ၀ဂ္ရီ ၊ သြတၱိက လို ေခၚပါတယ္၊၊
ျမန္မာနိုင္ငံအနွံ ေရစပ္စပ္ရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္ျပီး အထူးသျဖင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္တြင္ ပိုမိုေပါက္ေရာက္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္၊၊
မွိဳနားတို အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျမန္မာျပည္တြင္ တို ့ျမဳပ္ျပီး စားသံုးၾကပါတယ္၊၊ ဟင္းခ်က္ျပီးလည္း စားသံုးၾကေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္၊၊
ျမန္မာ့ရိုးရာ တိုင္းရင္းေဆးပညာ သေဘာ အရ မွိဳ နားတို အရြက္သည္ ခ်ိဳဖန္ေသာ အရသာ ရွိသည္၊၊ ေၾကက်က္ေသာအခါလည္း ခ်ိဳသည္၊၊ ၀မ္းမီးေတာက္ေစသည္။ အစာကို ေၾကက်က္ေစသည္။ ေလကို သက္ေစသည္ ။ အနည္းငယ္ ဖန္ေသာ အရသာရွိေသာေၾကာင့္ ဆီး ၊ ၀မ္း ၊ ေသြး တို ့ကို အနည္းငယ္္ ခ်ဳပ္ေစသည္ ။ ဓါတ္ၾကီး ငါးပါး သေဘာအရ ပထ၀ီ ဓါတ္စာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခ်ာခ်ာလည္ေအာင္မူးေ၀ေသာ ေရာဂါ၊ ေသြးပုပ္က်န္ေသာ ေရာဂါ ၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း၊ ခေလးမ်ား ေလဆန္နာ နွင့္ ရင္ျပည့္ ရင္ကယ္ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါတို ့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစေသာ သိတၱိ ရွိေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္ ။ အသံုးျပဳရာတြင္ ပင္စည္ အရြက္ အျမစ္ အသီး အပြင့္ စေသာ ပဥၥငါးပါးလံုးကို အသံုးျပဳၾကပါတယ္ ။
သိပၸံပညာ အရ ဓါတ္ခြဲ ၾကည့္ပါက - Vitexin – isovitexin, 2- heptenal, 2 – Penty lfuran, trans – phytol, စတဲ့ ဓာတု ဓါတ္ေပါင္းေတြ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္ ၊၊
မွိဳ နားတို အခ်ိဳပင္အား ေဆး၀ါး အျဖစ္အသံုးျပဳပံုမ်ားမွာ-
(၁) ခ်ာခ်ာလည္ေအာင္ မူးေ၀ျခင္း
မွိဳနားတို အခ်ိဳပင္ အရြက္ကို ျပဳတ္ကာ အၾကမ္းပန္းကန္တလံုးစာတြင္ သၾကား ကို လက္ဖက္ရည္ဇြန္း တဇြန္းထည့္ျပီးေသာက္ပါက ေလကို အေၾကာင္းျပဳၽ၍ မူးေ၀ျခင္း ေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္၊၊
(၂) ေသြးပုပ္က်န္ ေရာဂါ
မွိဳနာတို အပင္ကေလးမ်ား ၁၀ က်ပ္သားခန္ ့ကို ေရွာက္ရည္ အၾကမ္းပန္းကန္ တလံုးစာခန္ ့နွင့္စိမ္ထားပါ၊ (၁)ရက္ (၂)ရက္ ထားျပီးမွ ဆယ္ယူကာ ၾကက္သြန္ျဖဴ ၊ နွမ္းဆီခ်က္ နွင့္ လက္သုပ္သုပ္ စားပါက အမ်ိဳးသမီး မ်ား ဓမၼတာ ေသြးပုပ္က်န္ ေရာဂါကို သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္၊၊
(၃) ကေလးမ်ား ေလဆန္နာ
မွိဳနားတိုအခ်ိဳပင္အရြက္ကို ျပဳတ္ျပီး လက္ဖက္ရည္ဇြန္း (၁) ဇြန္းစာတြင္ ဆား ၂ပြင္ ့ခန္ ့ခပ္ျပီး တိုက္ေကြ်းနိုင္ပါတယ္ ။
(၄) ကေလးမ်ား ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျခင္း
မွိဳနားတို ပင္ အခ်ိဳရြက္ ကို ကြမ္းရြက္၊ နႏြင္းမွဳန္ ့တို ့ဆတူေရာၾကိဳတ္ကာ မိခင္နို ့ရည္နွင့္္ ဆတူ ေရာ ျပီး လက္ဖက္ရည္ဇြန္ူး နွင့္ (၁) ဇြန္း တိုက္ေပးနိုင္ပါတယ္။
မွိဳနားတို အခ်ဥ္ပင္ ရဲ့ အာနိသင္ နဲ ့ အသံုးျပဳပံု -
အခ်ိဳပင္ကဲ့သို ့ပံုစံတူျပီး အရသာ မွာ ခ်ဥ္ေသ အရသာရွိသည္ ။ ေဆး၀ါးအျဖစ္ အသံုးမ်ားၾကျပီး အဟာရအျဖစ္ စားသံုးမွဳ နည္းပါးၾကပါတယ္၊၊
အခ်ဥ္ပင္သည္ တိုင္းရင္ေဆးပညာ သေဘာအရ ခ်ဥ္ေသာအရသာရွိ ကာ ေအးသည္၊ အပူကို ျငိမ္းေစ သည္။ ၀မ္းမီးေတာက္ေစသည္၊ နွဳတ္ ခံတြင္း ကိုျမိန္ေစသည္။ နွလံုးကို အားေပးသည္။ ေသြးကို ခ်ဳပ္ေစသည္။ အရြတ္ကို ညစ္ေသာ အရည္(သတၱဴရည္)သည္ အေၾကာမ်ားကို တြန္ ့ရွံဳ ့ေစသည္၊။ ခ်ဥ္ျပီး ေအးေသာ သတၱိရွိ ကာ စအို က်ျခင္း၊ ပဒိုင္းသီးစားမိကာ မူးေ၀ျခင္း၊ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ အစာမေၾကျခင္း၊ သြားဖံုးေရာင္ျခင္း၊ ရင္ပတ္နာ ျခင္း၊ တို ့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစသည္။ အထူးသျဖင့္ မ်က္စီေရာဂါကို ပိုမို အက်ိဳးျပဳေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္ ။
ေရာဂါေ၀ဒနာ အလိုက္မွိဳနားတို ခ်ဥ္ကို အသံုးျပဳပံုမ်ား-
(၁) စအိုက်- စအိုေလွ်ာ - စအိုထြက္ ျခင္း
မွိဳနားတို အခ်ဥ္ရြက္ ကို ေထာင္းျပီး ညစ္ေသာ အရည္ကို ေထာပတ္နွင့္ ခ်က္ပါ၊ စအိုတြင္းမွ ထြက္က်ေနေသာ အူကို လိမ္းေပးပါက သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစနိုင္ပါတယ္၊၊
(၂) ပဒိုင္းသီးစားမိျပီး မူးေ၀ေနေသာ လူနာကို ပဒိုင္း အဆိပ္ေျပေစရန္ ေပးျခင္္း
မွိဳနားတို အခ်ဥ္ရြက္ကို ေထာင္းျပီး ညစ္ေသာအရည္ကို တိုက္ေပးပါက ပဒိုင္း အဆိပ္ေျပေစျပီး မူးေ၀ေနမွဳ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။
(၃) ေရာင္ရမ္းျခင္း
ထိခိုက္ဒဏ္ရာရကာ ေရာင္ရမ္းျခင္း ၊၊ အနာမ်ား ငန္းမန္းလိုက္ကာ ေရာင္ရမ္းျခင္း ကို မိွဳနားတို အခ်ဥ္ရြက္ ကုိ ၾကိတ္ျပီး ေရာင္ေသာေနရာကို အံုေပးလ်င္ အေရာင္က် ျပီး သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္၊၊
(၄) အစာမေၾကေရာဂါ ႏွင့္ ၀မ္းကိုက္ေရာဂါ
မွိဳနားတို အခ်ဥ္သည္ ၀မ္းမီးကုိ ေတာက္ေစေသာေၾကာင့့္ ၀မ္းမီးနံု ျပီး ျဖစ္တတ္ေသာ အစာမေၾကျခင္းနဲ ့ ၀မ္းကိုက္၀မ္းပ်က္ျခင္း ေရာဂါတြင္ အရြက္ကို ၾကက္သြန္ျဖဴ ၊ နွမ္းဆီ နွင့္ သုပ္စားပါက သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစသည္၊၊
(၅) မ်က္ေစ့ နာေရာဂါ
မ်က္ေစ့နာ ပါက မွိဳနားတိုအခ်ဥ္အရြက္ကို ၾကိတ္ျပီး ညစ္ရေသာ အရည္(သတၱဳရည္) ကို မ်က္စဥ္းခပ္ေပးနိုင္ေၾကာင္း ေတြ ့ရတယ္၊၊ မ်က္ကြင္းေဆး အေနနဲ ့ေဖာ္စပ္အသံုးျပဳလိုသူတို ့အတြက္ ေဆးနည္း လက္ေဆာင္ေပးလိုက္ပါတယ္၊၊ (၁) ငါးၾကင္းသည္းေျခ ။ (၂) ငရံ ့သည္းေျခ (၃) မွိဳနာတိုခ်ဥ္ (၄)နႏြင္းစိမ္း အားလံုး ကို အေလးခ်ိန္ ဆတူ ေရာစပ္ျပီး ေက်ာက္ခ်ဥ္ေသြးရည္နဲ ့ၾကိတ္ကာ အေတာင့္ျပဳလုပ္ ထားပါ။ ေဆးေတာင့္ကို ေသြးကာ မ်က္ေစ ့ ေဘးပတ္လည္ကို ကြင္းေပးနိုင္ပါတယ္၊။ မ်က္ေစ့နာ မ်က္ေစ့ေရာင္ ျခင္း ကိုက္ျခင္း ေအာင့္ျခင္း ကိုသက္သာေပ်ာက္ကင္းေစေသာ ေဆးနည္း တခုပါ၊၊ ထိုေဆးေတာင့္ကို ပင္ အမွဳန္ ့ျပဳကာ မီးခဲတြင္ျဖဴးျပီး အေငြ ့ကို ရွဳေပး ပါက မ်က္ေစ့ ၊မ်က္ရိုး ၊နားထင္ ၊ေခါင္းမ်ားကိုက္ျခင္းကို သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္ ။
(၆) သြားဖံုးေရာင္ ေရာဂါ
မွိဳနားတို အခ်ဥ္ အရြက္ကို ေထာင္းျပီး အရည္ညစ္ကာ ငံုေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳ နိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳနွင့္အခ်ဥ္ အရြက္မ်ားကို ေနရိပ္တြင္ လွမ္းကာ အမွဳန့္ ျပဳျပီး ေရာစပ္ ကာ သြားဖံုးေရာင္ေသာေနရာကို သိပ္ေပးပါကလဲ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစနိုင္ပါတယ္၊၊
(၇) မန္းေဆးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳျခင္း
မွိဳနားတိုခ်ဥ္ သည္ အနာ ငန္းမန္း ကို နိုင္သျဖင့္ မန္းေဆးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္စပ္ၾကပါတယ္၊၊
(၈) အဆုတ္ ေလျပြန္ေရာင္ျပီးေခ်ာင္းဆိုုးျခင္း
အဆုတ္ေလျပြန္ေရာင္ျပီးေခ်ာင္းဆိုးျခင္း ေရာဂါတြင္လည္း အသံုးျပဳၾကပါတယ္၊၊
(၉) ဆီးခ်ိဳ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါတြင္ အသံုးျပဳျခင္း
ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေရာဂါသည္ တိုင္းရင္းေဆးပညာ သေဘာအရ ၀မ္းမီးပ်က္ျခင္းမွ စတင္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါတယ္ ၊၊ မွိဳနတို ခ်ဥ္ ရဲ့ ၀မ္းမီးေတာက္ အစာေၾကျခင္း သတၱိ ေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ကို ဓါတ္စာအျဖစ္ ေပးနိုင္ပါတယ္။
အပင္ ရဲ ့ပံုစံ ထူးျခားသလို အစာအဟာရ အေနနဲ့သာမက ေဆး၀ါးအျဖစ္ ပါသံုးစြဲ နိုင္ေသာ မွိဳနားတိုပင္ ရဲ့ အေၾကာင္းကို လက္လွမ္းမွီ သမွ်် စုေဆာင္း ေရးသားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္မံသိရွိပါကလဲ ျဖည့္စြတ္ တင္ျပေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊
No comments:
Post a Comment